Resume
Samenvatting Oikonomia - Inzicht in economie - Economie (K000871A
- Cours
- Economie (K000871A)
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting Economie (Stijn Baert)
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
1 vérifier
Par: bouttawin • 4 semaines de cela
Aperçu du contenu
ECONOMIELEERSTOF EN EVALUATIE
EXAMEN
Schriftelijk, gesloten boek
Puntenverdeling
o 14 te omschrijven begrippen uit basishoofdstukken: 7 punten
“Omschrijf in maximum 30 woorden.”
o 1 grote open vraag over basishoofdstukken: 5 punten
o 1 kleine open vraag over capita selecta: 3 punten
Er kan gekozen worden uit drie mogelijke vragen
o 1 kleine open vraag over economisch onderzoek: 3 punten
o 1 kranten- of tijdschriftartikel met vragen die peilen naar inzicht: 2 punten
Proefexamen van gelijkaardig niveau wordt online ter beschikking gesteld.
o Telt op geen enkele manier mee voor het examen
INLEIDING
‘Hoe maken we welvaart?’
‘Is welvaart belangrijk?’
‘Waar word je best geboren?’
Economie biedt als wetenschappelijk discipline inzichten en methodes om geargumenteerde antwoorden te formuleren
op bovenstaande vragen.
EVOLUTIE VAN DE RIJKDOM OF HET INKOMEN PER HOOFD VAN DE BEVOLKING IN BELGIË, DE VS, MEXICO
EN CHINA
1. De rijkdom in de vier landen was tot het jaar 1800 quasi identiek
o China werd na 1800 helemaal niet rijker en hoorde tot 1970 bij de armste landen ter wereld
o Napoleon Bonaparte: ‘Let China sleep, for when she wakes up, she will shake the world’
o In 1800 keken Europese staatslieden met argusogen naar de ontwikkelingen in China, maar
rond 1900 had Europa amper nog interesse in het arme China dat met moeite de eigen
bevolking kon voeden
2. De toenemende divergentie in de evolutie van de rijkdom na 1800 (en vooral na 1850)
o De eerste industrielanden manifesteerden zich en de bevolking ervoer er jaarlijks een
toename van de welvaart
o De industrialisatie bleef lang een een geografisch geconcentreerd fenomeen
• Naast het rijke Westen ontstond een economische periferie waarin we vandaag de
zogenaamde ontwikkelingslanden vinden
Mexico was in 1800 al armer dan de Verenigde Staten en deze inkomenskloof is altijd groter geworden. Toch
heeft Mexico net als alle andere landen toegang tot de belangrijkste technologieën. Intussen is het ook
geïndustrialiseerd, maar blijft het relatief arm.
Ook tussen rijke landen onderling zijn er inkomensverschillen. De inkomenskloof tussen België en de
Verenigde Staten is op lange termijn vrij stabiel. En het ooit zo arme China is momenteel bezig aan een zeer
sterke inhaalrace. Als China het recente groeiritme aanhoudt, zal het inkomen per hoofd er tegen 2030 hoger
zijn dan in heel wat Europese landen. Niemand had dat omstreeks 1980 durven voorspellen.
1
,De vier landen hebben een ogenschijnlijk vergelijkbaar economisch systeem met toch veel kleine en subtiele verschillen
Al deze landen zijn in principe kapitalistisch georganiseerd – weliswaar met subtiele tot manifeste
uitvoeringsverschillen – en investeerden in instituties om de economie te ondersteunen
Privaat eigendom, private bedrijven met beperkte aansprakelijkheid en vrij ondernemerschap zijn de
fundamenten van het kapitalisme
Ook in een vrije markteconomie is de overheid altijd een belangrijke economische speller
BRUTO BINNENLANDS PRODUCT PER HOOFD EN ANDERE MAATSTAVEN
We kunnen voorlopig concluderen dat er meer dan één economisch systeem is om welvaart te maken.
‘Is (economische) welvaart belangrijk?’
Economische welvaart Levensverwachting
o Uit onderzoek blijkt dat de levensverwachting toeneemt als de economische welvaart
toeneemt
o De verschillen in levensverwachting tussen de allerarmst en allerrijkste landen zijn zeer groot
Economische welvaart Welzijn
o ‘Well-being’ index
Houdt o.a. rekening met de kindersterfte, de uitstoot van schadelijke stoffen en de
geletterdheid in een land
o Welbevinden neemt toe naarmate we rijker worden
Economen meten onder meer de economische welvaart op basis van maatstaven zoals BBP per hoofd, maar
andere wetenschappers meten bijvoorbeeld de atmosferische concentratie van het broeikasgas CO2
Met onze grote rijkdom steeg ook de CO2-concentratie die verantwoordelijk is voor de opwarming
van de aarde
De productie van economische welvaart is zeer energie-intensief en we gebruiken voornamelijk
fossiele brandstoffen
Werken naar een duurzamere economie
Enkele begrippen
Schaarste Een middel is schaars wanneer de mogelijke aanwendingen ervan, de beschikbaarheid van
dat middel overstijgen.
GEVOLG: maatschappij kan niet alle goederen en diensten produceren die de mensen
wensen omdat de hoeveelheid middelen schaars is.
zeldzaam
(EV 2021-2022)
Welvaart = De mate waarin behoeften binnen een maatschappij worden bevredigd via schaarse
middelen
>< Welzijn = De mate waarin behoeften worden bevredigd via schaarse en niet-schaarse
middelen
Concretisering BBP
BBP = De optelsom van alle goederen en diensten die in een jaar geproduceerd worden binnen
de landsgrenzen en niet als input gebruikt worden om verder afgewerkte goederen mee te
maken
BBP per hoofd = BBP gedeeld door aantal inwoners in land
2
,HOOFDSTUK 1: WELVAART EN MARKTEVENWICHT
GOED, MAAR NIET GOED GENOEG
Economische groeicijfers halen steevast de voorpagina’s van de kranten. Hoera, de Belgische economie is in het afgelopen
kwartaal gegroeid met 0,4%!
Economische groei zorgt voor meer jobs en hogere fiscale ontvangsten voor de overheid
Toch geven onze regeringen nog steeds meer uit dan ze ontvangen. Hierdoor blijft de uitstaande overheids- of publieke
schuld toenemen.
De factuur van deze schuld zal overigens vooral gedragen moeten worden door de toekomstige generaties
De EU Comissie maakt zich grote zorgen over het Belgische begrotingsbeleid en dreigt frequent met procedures
tegen ons land
Het gaat misschien goed met onze economie, maar zeker niet goed genoeg.
ECONOMISTEN EN WELVAART
ECONOMISTEN
Economen bestuderen vooral de creatie van welvaart.
Het gaat goed met onze economie als deze vandaag welvaart creëert en tevens
investeert in de toekomstige creatie van welvaart.
Economie: ‘oikos nemein’ (orde van het huishouden: hoe zorg je ervoor dat je huishouden draait?)
o = beschouwen van economie/hoe economie werkt
Kenmerkend voor de economie:
o Complex systeem van productie en consumptie met beperkte middelen, waarin gezinnen,
bedrijven en overheid een rol spelen.
Private bedrijven: produceren goederen, diensten en tewerkstelling (productie)
OH: aanbod publieke goederen en diensten, kopen bij bedrijven en stellen
werknemers tewerk. Zij reguleren de economie. (consumptie + productie)
Gezinnen kopen en consumeren goederen en diensten, betalen belastingen en
vormen het menselijke kapitaal dat de economie doet draaien. (consumptive)
Kenmerkend voor economische wetenschappen:
o Inhoudelijke focus op de creatie van (maximale) welvaart en behoeftebevrediging
o Via best mogelijke, rationale keuzes msp kan niet alles produceren door schaarste
= beperkt beschikbaar en voor veel verschillende zaken inzetbaar (vb geld)
≠ zeldzaam (water is schaars, niet zeldzaam)
o Via een toolbox beslissingen analyseren en gevolgen inschatten
Hierbij maken we het onderscheid tussen het werkveld van de econoom en dat van de bedrijfseconoom:
Bedrijfseconoom
o Analyseert de operationele werking van organisaties, zoals bedrijven en overheden
Zijn de productie en dienstverlening van de organisatie efficiënt georganiseerd? Bereikt de
organisatie haar doelgroepen met de juiste campagnes en marketing? …
Econoom
3
, o Bestudeert het globale economische systeem of belangrijke delen van het systeem ( arbeidseconoom:
werking v onze arbeidsmarkten).
Structurele onevenwichten wegwerken heeft een kost, maar zorgt voor grote baten. Economen
bestuderen het verschil tussen deze baten en kosten per interventie of beleidsoptie, wat neerkomt
op de zogenaamde welvaartsanalyse.
WELVAART
Een kwalitatieve maatstaf (BBP)
= de mate waarin behoeften binnen een maatschappij worden bevredigd via schaarse middelen
o ≠ welzijn = welvaart + behoeftebevrediging obv niet-schaarse middelen zijn (vb vriendschap)
Hoe de inzet van schaarse middelen leidt tot de creatie van economische baten
Er bestaan twee soorten:
o Monetaire baten
Hervormingen Minder werkloosheid en hogere tewerkstelling bij bedrijven OH spaart
werkloosheidsvergoedingen uit + bedrijven hebben hogere omzet en winst
o Niet-monetaire baten
Meer werknemers dalende werkdruk minder kans op uitval of problemen
Is niet exact wel indicatieve waardering mogelijk (via kwalitatieve maatstaven)
Meten/operationalisering BBP
= optelsom v alle goederen en diensten die in een jaar geproduceerd worden binnen de landsgrenzen en niet als
input gebruikt worden om verder afgewerkte goederen mee te maken.
Een goede economie volgens economen: “Een economie die haar potentieel optimal weet om te zetten in een hoge
economische welvaart.”
Lukt niet bij economie met hoge werkloosheid, want menselijk kapitaal kan geen bijdrage leveren.
Kosten-batenanalyse: wegen de investeringen op tegen de toekomstige baten?
BELGIË IN DE ‘GLOBAL COMPETITIVENESS INDEX’ (GCI)
Een uitstekende vergelijking van de gezondheidsstatus van nationale economieën wordt jaarlijks gepubliceerd
door het World Economic Forum (WEF)
Publiceert jaarlijk het befaamde ‘World Competitiveness Report’
o Twaalf ruime economische domeinen die onderverdeel kunnen worden in drie groepen:
Basisvereisten
De kwaliteit van nationale instituties, de infrastructuur, de macro-
economische omgeving, de gezondheidszorg en het basisonderwijs
Efficiëntiestimuli
Aandacht voor de efficiënte werking van de markten, de kwaliteit van het
hoger onderwijs en de ruime technologische readiness
Innovatie en sofisticatie
Bestudeert het gebruik van nieuwe technologieën i het bedrijfsleven en het
algemene innovatievermogen
België bezet plaats 20 op een totaal van 137 landen. (niet slecht, maar andere kleine Europese landen doen beter)
Problematisch macro-economische omgeving door zwakke begrotingsdiscipline en hoge schuld
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur amibelpaire. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,26. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
72841 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans