THEMA 1: VAPH
Leerdoelen:
Studenten
o Beschrijven de historiek van het huidige Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)
o Bespreken de krachtlijnen van het VFSIPH en de invulling ervan in het VAPH.
o Beschrijven de theoretische kaders waarop het actuele beleid van het VAPH zich baseert.
o Bespreken de betekenis van de doelstellingen van Perspectief 2020.
o Beschrijven grondig het voortraject van de Dienst Ondersteuningsplan.
o Bespreken grondig het concentrisch ondersteuningsmodel.
o Passen het concentrisch ondersteuningsmodel toe op een casus.
o Bespreken grondig rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH).
o Bespreken grondig niet-rechtstreeks toegankelijke hulp (NRTH) voor minderjarigen.
o Bespreken grondig niet-rechtstreeks toegankelijke hulp (NRTH) voor meerderjarigen.
o Bespreken de kansen en uitdagingen in de begeleiding, opvang en ondersteuning van personen met een
beperking.
(Pano reportage is handig om leerstof te bekijken! Zie leerpad)
Historisch overzicht: hoe zijn we tot het VAPH gekomen?
• Gemeentefonds en Speciaal Onderstandsfonds
• Rijksfonds voor de Sociale Reclassering van Minder-Validen (RSRMV) -> 1963 = reactie op WO2
• (1963 = riziv)
• Fonds voor Medische, Sociale en Pedagogische Zorg voor Gehandicapten (Fonds 81)-> 1967
• 1967 = wetenschap orthopedagogie, voorzieningen in belgië
• 60s = normalisatie in Scandinavië
• Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap (VFSIPH)
↓
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)
Focus op het VSIPH: vlaams fonds voor sociale integratie personen met een handicap
• 1984, ‘EPOS’-Steyaert: ‘Een nieuw Vlaams gehandicaptenbeleid’
↓
• 1990, oprichting VFSIPH, bij decreet (in feite een samensmelting van RSRMV en Fonds 81)
• Krachtlijnen van het VFSIPH:
Duidelijkheid
, integratie/inclusie
participatie
gezinsgericht
Focus op het VAPH:
VAPH, definitie met betrekking tot personen met een beperking:
"Elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan een combinatie tussen
functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van
activiteiten, en persoonlijke en externe factoren."
-> gebaseerd op ICF, DSM en AAIDD
Actueel beleid
• Theoretisch kader
• Perspectief 2020: een nieuw ondersteunings-beleid voor personen met een beperking (Jo van
deurzen )
Focus op theoretisch kader
• 1945: oprichting van de Verenigde Naties (intussen 193 landen, komen op voor vrede en veiligheid,
mensenrechten en sociale vooruitgang en pleiten voor vriendschappelijke relaties tussen landen)
• 1948: Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens (UVRM)
• 2006: Verdrag inzake de Rechten voor Personen met een Beperking (VRPH)
• 5 componenten van een individueel ondersteuningsproces (Thompson, 2009)
,5 componentenmodel van thompson:
Focus op perspectief 2020 (jo van deurzen)
2 grote doelstellingen!
1. Zorggarantie voor personen met een beperking met de !grootste! ondersteuningsnood onder vorm
van zorg en assistentie in natura of in contanten
‘Grootste ondersteuningsnood’ -> te grote kloof tussen de mogelijkheden van eigen
draagvlak en de ondersteuningsnood (kloof ontstaat als cirkel 123 niet voldoende zijn)
Mogelijkheden van eigen draagvlak -> concentrisch ondersteuningsmodel met 5 cirkels (cf.
zie verderop) de eerste 3 cirkels zijn het eigen draagvlak.
3 kernwoorden:
Concentrische cirkels
budget
prioriteiten groepen 1,2 en 3 (wachttijd 20 jaar bij derde prioriteitengroep want ze hebben
groot netwerk-> draagvlak is groter)
Concentrische cirkels (concentrisch ondersteuningsmodel) (hoort bij doelstelling 1)
Cirkel 1: persoon zelf
Cirkel 2: gebruikelijke zorg en ondersteuning binnen het gezin
Cirkel 3: vrijwillige ondersteuning door familie, vrienden, buren en informeel netwerk
Cirkel 4: ondersteuning door reguliere diensten (CLB, OCMW, mutualiteit, lokaal dienstencentrum,
dienst gezinszorg, thuisverpleging, CAW, ,CGG, kind en gezin (huis v kind enzv))
Cirkel 5: VAPH-ondersteuning -> handicapspecifiek ZIE VERDER
, 2. Geïnformeerde gebruikers genieten van vraaggestuurde zorg en assistentie in een inclusieve
samenleving
Kernwoord: dop
‘Geïnformeerde gebruiker’ =
• Elke hulpvrager heeft toegang tot alle noodzakelijke informatie
• Elke hulpvrager heeft zicht op alle mogelijkheden van ondersteuning op alle levensdomeinen
• Elke hulpvrager heeft recht op een ‘voortraject’ (cf. zie verderop in de slides)
‘Vraaggestuurde zorg’ =
• Gebruiker behoudt de regie over zijn leven -> Kan zijn leven invullen naar wens, verwachting en
mogelijkheden, bepaalt en behoudt controle over welke ondersteuning
Hoe verloopt deze 2de doelstelling in de praktijk?
= met een voortraject bij de DOP op basis van concentrische cirkels!
‘ voortraject’ =
Wat? Een proces van vraagverheldering -> resulteert in een ondersteuningsplan dat een persoon
met een beperking kan gebruiken om bij professionele hulpverleners een
dienstverleningsovereenkomst af te sluiten
Hoe? Dienst ondersteuningsplan (DOP)
Tweeledig doel:
1. Vraagverheldering
Wat zijn de keuzes en wensen van de persoon met een beperking en
direct betrokkenen op de verschillende levensdomeinen?
