WISKUNDE
DEEL 1: DIDACTISCHE KRACHTLIJNEN
Nieuwe rekenmethode: ijsbergrekenen -> Kennen voor stage!
- > Vijfbeelden
1. BETEKENISVOLLE SITUATIES
Wiskundig denkproces
Wie een situatie wiskundig benadert, probeert zich de essentiële
elementen en relaties uit de situatie voor te stellen. Daarna kies
je/ontwikkel je een wiskundig model waarin die essentiële
elementen en relaties op een passende wijze vervat zijn.
Wanneer je dat wiskundig model hebt, dan kan je allerlei
wiskundige technieken (doortellen, cijferen, meten, construeren,
…) toepassen. Deze technieken leiden tot 1 of meerdere
resultaten zoals een som, maat, figuur of
hoeveelheidaanduiding. Tenslotte controleer en interpreteer je
de resultaten op verschillende manieren.
TIPS! - Betekenis
Visualisatie
Zorg voor een verband met de realiteit
Zorg voor een correcte oplossing
Lln motiveren
Een context is belangrijk!
Kenmerken:
Situatie ‘verwiskundigen’ (er treedt verarming op, er gaat informatie verloren) = verband tss wiskunde
& realiteit
Waarom?
Zorgen voor correcte oplossing
Kan Lln motiveren
Maatschappelijk en praktisch nut
Wanneer?
Inzicht in wiskundig begrip verwerven
Verwerken en inoefenen van leerinhoud
, Evaluatie/afsluiting
In alle graden! (1e, 2e & 3e graad)
2. CSA-MODEL (Concreet Schematisch Abstract)
Werken met materiaal (manipuleren/waarnemen)
Extra: CPA-model (pictoraal)
1) Concreet
Tastbare voorwerpen
Manipuleren
Multisensoriële waarneming
Verwiskundigen van situatie, Vb. Het aantal koeien in een weide wordt voorgesteld door een
hoeveelheid kroonkurken
Handelen met gestructureerd (MAB-materiaal) en ongestructureerd (afbeeldingen/blokjes van een
koe -> Je kan geen koeien meenemen naar de klas!) materiaal
2) Schematisch
Tekeningen, schema’s, stappenplan, … (voorstellingen v/d werkelijkheid)
Honderdveld (liefst omgekeerd!) – Hoe hoger, hoe groter het getal!
Afbeeldingen van de werkelijkheid (noten of kruisjes of getsructureerd materiaal)
Getallenas, tabellen schema’s, positietabel, een vierhoek, … -> Een tekening mag niet dienen als
‘opfleuring) - geen schematische ondersteuning
3) Abstract
Geen materiaal, geen schema’s -> alleen de formule
Inzicht verwerven
Moeite? Stapjes terugnemen
Combineren kan! De Lln werken met materiaal terwijl de Lk al schematisch aan het bord werkt.
3. TRIPLE CODE MODEL
3 fasen komen bij aanbreng van nieuwe leerinhoud aan bod tijdens hetzelfde aanleermoment
Rekentaal (de wiskundige begrippen en visualisatie ervan)
VB: 5 + 3 -> vijf plus drie -> ***** + ***
, 4. HANDELINGSNIVEAUS GALPERIN
‘ Hoe ontstaan volwaardige mentale handelingen?’
1) Materieel handelen (niv 1)
- Handelen met concreet materiaal + verwoording (Het moeten geen gelijke stukken zijn bij het
splitsen!), Vb. De leerlingen splitsen 6 boeken over 2 rekken. Je besteedt hierbij veel aandacht aan
de verwoording. ‘Ik splits 6 boeken in 4 boeken hier en 2 boeken daar.’
- Ook met schematisch materiaal (MAB-materiaal)
2) Perceptueel handelen (niv 2) – demonstratie
- Lk toont, Lln waarnemen + verwoording ter ondersteuning v/h denkproces
- Stappen voordoen en zij herhalen, Vb. Lln hebben reeds een aantal keer met rekenblokken de
brugoefeningen E + E = TE uitgevoerd en maken nu oefening 8 + 7 m . door de hoeveelheid 8 te
leggen en de hoeveelheid 7 erbij ‘te kijken’.
3) Verbaal handelen (niv 3)
- Alleen verwoorden hoe je redeneert – geen concreet materiaal
- Werkvorm = denker-schrijver -> per 2 werken (iemand noteert en de andere vertelt de oplossing –
Nadien wissel je.)
- Lln denkt na en handelt/kijkt/verwoordt niet meer, ze zien enkel resultaat van mentale handeling
4) Mentaal handelen
- Denkwerk
5. INZICHTELIJKE AANPAK
Geen trucjes
Kaderen met visuele ondersteuning (voorkennis activeren)
CSA opbouw
Handelingsniveaus Galperin opbouw
Verwoorden
Correct wiskundig verwoorden
Verwoorden = fundamenteel
Van spreektaal (5 blokjes) nr vaktaal (5 eenheden)
Gebruik vakterminologie
Lln regelmatig laten verwoorden, uitleggen (herhaling!)
Belangrijk! Stimuleer de Lln!
Vragen:
Hoe noemen we dat nog?
Belangrijk! Bespreek de fouten met je Lln! - REKENGESPREK
Rekenfout? Verwoording?
Stapje terug!
, 6. MEMORISREN - AUTOMATISEREN
Memoriseren (vanbuiten leren) – VB: telefoonnummer, nummerplaat, adres, …
Automatiseren (inzichtelijk werken) – VB: maaltafels (8 x 7)
Stap 1: Inzichtelijk oef oplossen
Stap 2: Veel oefenen
Stap 3: Veel oefenen en leiden tot automatisatie
7. DEDUCTIEF WERKEN & INDUCTIEF WERKEN
Deductief werken – meteen tonen hoe het moet
Inductief werken (aangeraden!)
- Werken vanuit concreet materiaal en zo samen tot de oplossing komen
- Samen onderzoeken en analyseren
- Patronen en wetmatigheden ontdekken
- Nieuw begrip, regel, principe beschrijven
- Toepassen in nieuwe contexten
De keuze van uw voorbeeld is belangrijk!
8. GEBRUIK VAN VERHOUDINGSTABELLEN + notities
= veel gebruikte schematische voorstelling
Benoem grootheden
Noteer correcte maateenheden
Verhoudingen = gelijkwaardige breuken -> rekenen = vermenigvuldigen en delen
Procent noteren als verhouding op 100, geen dubbele verhouding
Lln geleidelijk aan zelf laten opbouwen