Notes de cours
Historisch Interieur en Design les 6: 19de eeuw
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Collegedictaat van 10 pagina's voor het vak Historisch Interieur en Design aan de UGent (les 6 2023/2024)
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Les 5 : Excursie Stadspaleizen GentLes 6: 19de eeuw
Reader 7: Apolline Malevez – ‘Les douceurs de l’intimité’ : Men and the Making of
Domesticity in Belgian Architecture Magazines (1890-1914)
Samenvatting tekst:
• Altijd link gelegd tussen vrouw en thuis/het huiselijke en man en publiek
• Onderzoek rond de contributies van mannen aan rond het thema van huiselijkheid en interieur
door te focussen op enkele Belgische magazines: L’Emulation, Le Cottage & Le Home
• Intimiteit als belangrijk thema
• Bij de modernisten waren al groepen mannen zoals vb de Nabis die zich bezig hielden met het
huiselijke en het decoratieve, maar deze groepen werden vaak afgeschilderd en minder serieus
genomen hierdoor en zijn ook niet genoeg onderzocht geweest
• Fraiman deed onderzoek naar vrouwen die gemarginaliseerd zijn en niet de traditionele rol in
huis opnemen om de link van de vrouw en het huiselijke van elkaar te scheiden
• Tijdens de Art Nouveau was de rol van de vrouw heel belangrijk voor het gezin, en was
intimiteit tussen vrouw en man in de huiselijke setting een belangrijke manier om
vermoeidheid tegen te gaan en de moraal hoog te houden
• Intimiteit wordt gelinkt met geluk, familie, affectie, gezondheid en moraliteit, hierbij hoort dus
een propere en comfortabele woning
• Een comfortabele/intieme woning = proper, versierd, veel meubilair
• Als casestudy wordt er eerst gekeken naar de Art Nouveau architect Victor Horta: bekend
voor zijn ‘portrait houses’ die vooral in opdracht voor mannen gemaakt zijn of toch naar hun
smaak, maar wel is zichtbaar dat Horta kennis had van de huishoudelijke taken waarvoor hij
kleine details incorporeert in de woning zoals een methode om borden warm te houden tot in
de woonkamer, Horta verstopt ook benodigdheden zoals wc’s en keukenelementen zodat deze
niet zichtbaar zijn maar opgaan in de woning
• Tijdschrift Le Cottage (1903-1905) = gepubliceerd door mannen uit verschillende milieus
(dokter, advocaten,…), definiëren wat een woonst goed maakt, ook belang voor leven op het
platteland tegenover het drukke stadsleven
• Tijdschrift Le Home (1908-1915 & 1920-1926) = focussen vooral op mannelijke lezers,
maar toch enkele pagina’s gefocust op vrouwen (over fashion etc.), meer conservatieve aanpak
dan Le Cottage, er is bijvoorbeeld een passage over huispersoneel en hoe men meer en meer het
salon (de hoofdontvangstruimte) weglaat aangezien men van het huispersoneel af wilt en meer
privacy gezocht wordt om de woning intiemer te maken
• Evolutie van huiselijkheid als een soort beeld/imago, de huishoudelijke taken worden meer
achterwegen gelaten en verzwegen
• Het concept ‘messy history’ wordt naar boven gebracht wat staat voor de bijdrages van
vrouwen aan de carrières van mannen
• Voorbeeld van dit concept aan de hand van Henry van de Velde en Maria Sèthe = in hun
eerste woning Bloemenwerf in 1895 werkte ze beide aan het huis, Sèthe ontwierp de tuin
terwijl van de Velde meubilair maakte, de centrale hal in het huis bevat de piano van Maria
Sèthe en het huis is geordend rond beide hun artistieke creatie, van de Velde ontwierp zelfs
jurken voor zijn vrouw die zij dan maakte zodat ze bij het interieur van de woonst paste, de
jurken waren heel comfortabel en zwierig wat aantoont hoe men begon te experimenteren met
comfort en intimiteit binnen de woning
Lesnotities:
, 1) Industrialisering
- Uitvinding stoommachine
- Encyclopedisme = men wilt alles kennen
- Engeland als nieuwe economische grootmacht
- België als pionier op het vlak van industrialisering
Kapitalisme:
➔ Goedkopere productie dus vanaf dan verschillende prijscategorieën, niet meer luxeobjecten
➔ Ambivalent systeem → positief = democratisering door snellere/goedkopere productie,
nadeel = sociale gevolgen op vlak van werkomstandigheden, ook kwaliteitsverlies,
teloorgang van de ambachtsatelier & vakmanschap
Voorbeeld hiervan: tegelindustrie
- Ambacht verlaagd
- Meer industrialisatie
- Ook afname van kwaliteit
- Stoom en energie nog duur in de fabrieken dus gaan opzoek naar een oplossing
Concurrentie: de cement tegelpers, erna alleen nog in water gelegd en dan gedroogd dus
enorme winst tegenover de keramieken tegels
Evolutie van ambachtelijk werk naar industrie aangetoond via tentoonstellingen:
Alle nieuwe ontwikkelingen worden hier getoond
Hun product gekend maken
Tonen hoogtepunten aan van hun kunnen
Eerste in België in 1835
Vanaf 1851 wereldtentoonstellingen → eerste in Engeland, met allerlei firma’s uit
verschillende landen, geen artistieke context maar industriële context, hierdoor reflectie
op de vormgeving
Kunstnijverheid wordt ook bestudeerd = bv oplossingen zoeken voor het kwaliteitsverlies
Oprichtingen van tijdschriften en musea
Oprichting aparte nijverheidsscholen en opleidingen:
➔ Geen kwaliteitscontrole meer van de gildes
➔ Met als doel betere designs maken dan machineobjecten
➔ Ontwerpers leren samenwerken met de bestaande industrie, oprichting van aparte
specialisaties met betrekking op de kunstnijverheid
➔ Aparte nijverheidsscholen opgericht (hiervoor ook al enkele opgericht) → in Gent in 1827
eerste nijverheidsschool
➔ “arts appliquès à l’industrie” → tekenen stond hier centraal, maar het technische tekenen
1.1) Behangpapier
Werd eerst met blokdruk methode gemaakt, heel arbeidsintensief, voor elke kleur aparte blokken
nodig
➔ Door de industrialisering enorme tijdswinst bij het maken
➔ Machine waar een rol aan hangt met 20 kleuren verf waardoor het papier langs elk bakje
komt → kan 1 dag evenveel creëren dan 1 man in 4 jaar met de hand maakt, natuurlijk wel
eerst grote investeringen voor nodig
➔ Niet dezelfde kwaliteit, maar het verschilt wordt kleiner en kleiner
➔ De twee productiemethoden bleven bestaan
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur k25. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
78998 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans