Hiermee heb ik een 15/20 gehaald.
Dit is een samenvatting van het vak Onderzoeksmethoden en -technieken bachelor III. Het wordt gedoceerd door Nico De Witte. Het bevat leerstof van het handboek Introduction to Qualitative Research Methods in Psychology geschreven door Dennis Howitt.
Bron: lessen en powerpoints gegeven door prof. De Witte 1
, 1. Kwalitatief onderzoek in de psychologie
Psychologie heeft een historisch kwantitatieve basis: waarom is de kwantitatieve basis in de
psychologie zo sterk?
- Positivisme
o Natuurwetenschappelijke benadering: zoektocht naar universele wetten
§ Doel: 1 wetmatigheid opstellen die alles kan verklaren
o Fysica, chemie: experimenten, universalisme, meten, reductionisme
o Statistische invloeden
o Bij mensen is dit heel moeilijk om te doen omdat mensen veel complexer in
elkaar zitten
§ Dat kan niet in een wetmatigheid geplaatst worden
§ Mensen zitten in verschillende contexten, hebben onderliggende
dynamieken, zijn allemaal anders op hun eigen manier
§ EN-EN verhaal, geen OF-OF verhaal
o Sociologie
§ 1950-1960: focus op kwalitatief onderzoek
§ Heel sceptisch op kwantitatief onderzoek
o Biologie
§ Observationeel onderzoek
§ Ook al moeilijker om in een wetmatigheid onder te brengen
- Expansie door
o Klinische psychologie
o Educatie, forensische psychiatrie, marketing,…
o In deze domeinen wordt veel kwantitatief onderzoek gedaan
- Tekort aan kritische massa in het verleden
o Hoe meer massa, hoe meer kansen op kritiek
o Zorgde later voor een toename van kwalitatief onderzoek
- Psychologie kwam enkel aan universiteiten voor
o Opkomst van praktijkwerkers met meer kennis van de context
§ Meer nood aan kwalitatief onderzoek in de praktijk
o Dat zorgde later voor een toename van kwalitatief onderzoek
Breuklijnen tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek
- Kwalitatief:
o Subjectief
o Soft
o Rationeel: er zit rede achter
o Teleologisch: doelgericht
o Idiografisch: uniek als individu
o Synoptisch: ontstaangeschiedenis
- Kwantitatief:
o Objectief
o Hard
o Mechanisch
o Nomothetisch: universele wetten
o Analytisch: kengetallen
Bron: lessen en powerpoints gegeven door prof. De Witte 2
, o Operationeel: als-dan
Visie op wetenschap als basis voor polarisering
- Conceptualisering van wetenschap vanuit de psychologie
o Objecten in de natuurlijke omgeving zijn objectief, reëel en bestaan
onafhankelijk van mensen
o Wetenschappelijke kennis wordt bepaald door actuele karakteristieken van
de fysische wereld
o Wetenschap is een toolbox van methodes en procedures
o Wetenschap is individuele en mentale/cognitieve activiteit
- Wetenschap als sociaal construct
o Mensen kunnen de echte wereld nooit direct observeren
§ Iedereen ziet de wereld anders
o Mensen krijgen een wereldbeeld dat wordt opgelegd door wetenschap
o Mensen vertonen weinig consensus over methodes en procedures
o Mensen handelen collectief en sociaal
Visie op kwalitatief onderzoek: Povee en Roberts
- Interview bij studenten en personeel van het departement psychologie
o Thematische analyse van de interviews
- Overkoepelende conclusie van deze analyse:
o De methodologie moet gekozen worden obv de onderzoeksvraag
o Kwantitatief, kwalitatief en mixed method methodologie hebben elk hun
eigen waarde en moeten dus allemaal geapprecieerd worden
o Mixed method: combinatie van kwantitatief en kwalitatief onderzoek
§ Heel interessant want dat combineert beide werelden
- Andere themata rond kwalitatief onderzoek:
o Onvoldoende bekendheid en vertrouwdheid met kwalitatief onderzoek
o Tijdsintensieve vorm
§ Kwalitatief onderzoek laat toe om tijdens het onderzoek nog dingen te
veranderen en aan te passen
§ Bv.: je ondervraagt 3 mensen over hetzelfde onderwerp
• Na 1ste interview ga je al tot bepaalde inzichten zijn gekomen
waardoor je in het 2de interview al andere vragen gaat stellen
§ Vaak is er geen vaste structuur omdat je dynamisch moet meegaan
met de dingen die je verwerft tijdens het onderzoek
§ Saturatie: moment dat er geen nieuwe info mee bijkomt
• Verschilt van mensen en groepen
• Homogene groep: sneller saturatie want mensen lijken meer
op elkaar
• Heterogene groep: minder snelle saturatie want meer
verschillende mensen dus meer nieuwe info
o Publicatiebias: vertekening als bij wetenschappelijk onderzoek de positieve
resultaten wel en de negatieve of onduidelijke resultaten niet gepubliceerd
worden
o Praktijk psycholoog: goede match met kwalitatief onderzoek omwille van
interpersoonlijke relaties en communicatie
Bron: lessen en powerpoints gegeven door prof. De Witte 3
, § Bij kwalitatief onderzoek heb je de kans om te letten op non-verbale
communicatie, hoe dingen gezegd worden,…
§ Veel verborgen info die belangrijk kan zijn
o Lived experiences capteren is een sterk punt van kwalitatief onderzoek
§ Belangrijk om de ervaring van mensen die het zelf beleven te bevragen
o Empowerment van de onderzochte reduceert het statuut van de onderzoeker
§ Onderzochte empoweren: hij/zij is de belangrijkste figuur
§ Bedreiging voor onderzoeker: gevoel dat hij niet meer meetelt
o Tekort aan respect voor kwalitatief onderzoek
o Subjectiviteit vs objectiviteit van kwantitatief onderzoek
o Waarde en generaliseerbaarheid van kwalitatief onderzoek
o Eigenschappen van een kwalitatieve onderzoeker
Kwalitatief onderzoek definiëren is moeilijk
- Dataverzamelingsmethodes
o Het is niet kwalitatief onderzoek an sich
o Doelstellingen van onderzoekers verschillen obv epistemologie
o Focus verschilt afhankelijk van de doelstelling
§ Conversatie of inhoudelijke analyse bij een gesprek
- Type data
o Ontbreken van harde cijfers en statistieken
§ Doel van kwalitatief onderzoek is niet generaliseren
§ Focus ligt op theorieontwikkeling en inzicht krijgen in dynamieken
o Loskomen van de tirannie van statistiek
Karakteristieken van kwalitatief onderzoek:
- Bezorgdheid over de rijkdom aan beschrijvingen in de gegevens
o Verzamelen van data die allesomvattend en niet reductionistisch is
o Tegenvoorbeeld: VAS-schaal
§ Aangeven op een schaal hoeveel pijn je hebt
§ Uit deze score kan je bijzonder weinig afleiden
• Dit is heel subjectief en voor iedereen anders
- Aandacht voor het vastleggen van het perspectief van het individu
o Belangrijk om te kijken naar wat belangrijk is voor het individu
o Bv.: iemand met een snee in zijn hand komt aan op spoed en geeft een VAS-
score van 8,5
§ Hulpverlener heeft waarschijnlijk al veel ergere spoedgevallen gehad
met veel meer pijn
§ Maar dit wil niet zeggen dat die persoon minder belangrijk is of
minder pijn heeft
- Afwijzing van het positivisme
o Auguste Comte: werd altijd als een positivist geschetst
§ Observeerbare feiten spelen een belangrijke rol in kennisaccumulatie
§ Door observeren kunnen we kennen
o Itt wat iedereen dacht, is Comte een medestander van kwalitatief onderzoek
§ Hij zweert kwantitatief onderzoek in alle discplines af, buiten in de
fysica en chemie
Bron: lessen en powerpoints gegeven door prof. De Witte 4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ryostox. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
