Dit is een samenvatting met alle details van in de powerpoint, aangevuld met mijn eigen lesnotities van Hoofdstuk 2 "Van Containment tot Cubacrisis", gegeven door Ria Laenen in het vak "Internationale Politiek sinds 1945" aan de KU Leuven. Als TEW student neem ik dit vak op als keuzevak, en volg ik...
HOOFDSTUK 2
Van “Containment” tot Cubacrisis
Ria Laenen
ria.laenen@kuleuven.be
*altijd onderwerp IP45 gebruiken
Faculteit Sociale Wetenschappen
2023
1
,HOOFDSTUK 2: VAN “CONTAINMENT” TOT CUBACRISIS ................................................................................. 3
VOLOP KOUDE OORLOG .................................................................................................................................... 3
De Irancrisis (1946): Eerste Koude Oorlog crisis........................................................................................ 3
De ‘bijna’-crisis rond Turkije: 1946........................................................................................................... 4
1. DE TRUMANDOCTRINE EN HET CONTAINENTBELEID VAN DE V.S. ............................................................................... 4
De Trumandoctrine ................................................................................................................................. 4
Kennan en ‘Containment Policy’ .............................................................................................................. 5
Beginpunt Koude Oorlog? ....................................................................................................................... 6
Koude Oorlog: Beginperiode ...............................................................................................................................7
Marshallplan vs. Comecon ...................................................................................................................... 7
Oprichting NAVO “Nous avons peur” (P.H. Spaak, 1948) .......................................................................... 7
US Containment Policy ............................................................................................................................ 9
2. DE KOREAANSE OORLOG ................................................................................................................................ 9
‘The Forgotten War’ en het aanslepend Koreaans conflict ....................................................................... 9
Koreaanse oorlog: “De Forgotten War” (1950-1953) .......................................................................................... 10
De Koreaanse oorlog: Een Proxy Oorlog........................................................................................................ 10
De Koreaanse Oorlog: De aanloop ........................................................................................................... 10
De Koreaanse Oorlog .............................................................................................................................. 10
De Koreaanse Oorlog: Test voor Verenigde Naties ........................................................................................ 11
Verregaande gevolgen en aanslepend conflict .............................................................................................. 14
Toenaderingspogingen Koreaans Conflict ................................................................................................ 16
Recentere toenaderingspogingen............................................................................................................ 17
Conclusie................................................................................................................................................ 18
De internationale gevolgen van de Koreaanse Oorlog ................................................................................... 18
1. Grote impact op veiligheidsarchitectuur Europa .................................................................................. 19
2. Pactomanie en militaire aanwezigheid van de V.S. in de ZO-Aziatische regio......................................... 19
3. MAO Bouwt alleenheerschappij uit in volksrepubliek China ................................................................. 20
3. DE CUBACRISIS .......................................................................................................................................... 23
Ontstaan, verloop en nasleep van de Cubacrisis..................................................................................... 23
Aanloop naar de Cubacrisis: .............................................................................................................................. 23
Mislukte poging tot détente......................................................................................................................... 23
De-Stalinisatiespeech van Chroesjtsjov ......................................................................................................... 23
Mislukking van détente................................................................................................................................ 24
Nucleaire wapenwedloop ............................................................................................................................ 24
“The Space Race”......................................................................................................................................... 24
Chroesjtsjovs dreigementen......................................................................................................................... 25
Dossier Berlijn ............................................................................................................................................. 25
Oplopende spanningen V.S./S.U. .................................................................................................................. 26
Dossier Berlijn ............................................................................................................................................. 26
De Cubacrisis .................................................................................................................................................... 27
En Dossier Berlijn ......................................................................................................................................... 27
Dekolonisatie en Koude Oorlog .................................................................................................................... 27
Wat ging vooraf in Cuba? Cuba-VS relaties bergafwaarts .............................................................................. 27
Cubaanse Revolutie 1959 ........................................................................................................................ 28
De mislukte Varkensbaai-invastie ............................................................................................................ 28
Guantanamo Bay: VS basis op Cuba......................................................................................................... 29
Beslissing SU plaatsing raketten ................................................................................................................... 29
Het verloop van de eigenlijke Cubacrisis ............................................................................................................ 30
Na de cubacrisis: Gevolgen................................................................................................................................ 31
V.S. beleid t.a.v. Cuba .................................................................................................................................. 31
Koerswijziging onder Obama ................................................................................................................... 32
Overlijden Fidel Castro: Verdeelde meningen ......................................................................................... 33
Post-Fidel Cuba................................................................................................................................................. 33
2
,Hoofdstuk 2: Van “Containment” tot Cubacrisis
(Onderdompeling in Koude Oorlog)
Containment: proberen onder controle houden, indijken, van het communisme
Cubacrisis: het hoogtepunt van de Koude Oorlog (dreiging uitbarsting atoomoorlog)
Overzicht:
1. De Trumandoctrine en het containmentbeleid van de V.S.
2. De Koreaanse Oorlog
3. De Cubacrisis
Volop Koude Oorlog
De Irancrisis (1946): Eerste Koude Oorlog crisis
- Tijdens WOII: Iran bezet door VK + SU
- Inzet: Iraanse oliebronnen
- SU troepen weigeren terugtrekking uit Noord-Iran
- Diplomatieke rel in VN: Byrnes (secretary of state van VS) 'imperialism' à reactie Gromyko ((SU)
Sovjet-vertegenwoordiger in VN) verlaat vergadering woedend
*NB: belangrijk om telkens te weten weten wie secretary of state is (functie te vergelijken met
minister buitenlandse zaken), en de dynamiek tussen secretary of state en president is een
belangrijk element in de Amerikaanse politiek
- Azeri (= taal, etnische groep, blauw gebeid op de kaart van Iran)
o Azerbeidzjan (hier wonen veel Azeri)
o SU waarvan Azerbeidzjan op dat moment onderdeel is, gaat Azeri aanmoedigen in strijd
voor autonomie
à wordt niet in dank afgenomen door voormalige bondgenoten van SU
à belangrijke psychologische gevolgen: SU voelt zich bedrogen/geïsoleerd door
voormalige bondgenoten (VS en UK) want in zuidelijk gedeelte van Iran (onder controle
van Britten) zat de oliesector. SU had graag aandelen gehad in deze oliesector en er was
het een en het ander beloofd, maar beloftes werden niet nagekomen.
à bondgenootschap (ooit tussen de Big Three) met SU definitief ten einde
- Tijdens Irancrisis: Ijzeren Gordijnspeech Churchill: The Sinews of Peace ('Iron Curtain Speech') -
International Churchill Society (winstonchurchill.org) (bekijken! Laat zien hoe belangrijk een
speech kan zijn voor de internationale politiek)
o Concept werd nog heel lang erna gebruikt om aan te geven wat er zich op het Europese
continent aftekende, nl: enerzijds invloedsfeer VS en anderzijds, achter het ijzeren
gordijn (vanuit het West-Europese perspectief) de invloed van de SU.
Talen in Iran (wit: Perzisch: meest gesproken taal)
3
, De ‘bijna’-crisis rond Turkije: 1946
- Sovjetdruk op Turkije voor toegang tot Bosphorus en Dardanellen (want belangrijke
doorvaartsroute):
- eis tot gedeelde soevereiniteit over de zee-engten
à VS stuurt onmiddellijk vloot
à SU trekt eis in
- uiting van groeiend wantrouwen
- VS verankert Turkije in Westers kamp: NAVO- lidmaatschap in 1952
o Gevolgen tot op de dag van vandaag: men zit vandaag de dag vaak verveeld met NAVO-
lidmaatschap van Turkije… (bv. Turkije tekent protest aan tegen nieuwe kandidaatleden
van NAVO: Zweden en Finland willen ook toetreden tot NAVO en Turkije is dit idee niet
genegen, omdat er in deze landen dingen zijn gebeurd die niet kunnen herenigd worden
met de religie die geldt in Turijke)
1. De Trumandoctrine en het containentbeleid van de V.S.
De Trumandoctrine
- US President Harry Truman
- Wanneer? 12.03.1947
- Waar? Speech voor US Congress
- Boodschap: Begin van containmentpolitiek: men wil niet dat het communisme zich nog verder
gaat verspreiden in Europa, specifiek bezorgd over Griekenland.
- Directe aanleiding: UK beslissing dat ze niet langer militaire + economische hulp aan Griekse
regering in burgeroorlog tegen communisten kunnen bieden (UK zat namelijk aan de grond,
economisch in zeer zware put, na WO II, ze konden het zich economisch en politiek niet meer
verantwoorden à terugtrekken uit Griekenland)
- Wat? Truman vraagt Congres (Power of the Purse) steun aan Griekenland + Turkije
- Hoe? Hij schetst doemscenario, trekt dreiging communisme veel ruimer open dan Griekenland
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur LeonoreVH. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
