Dit is een samenvatting van thema 4 dat gaat over de rol van enzymen bij stofwisselingsprocessen. Het is gebaseerd op het boek Biogenie 5.2 uit het vijfde middelbaar. De samenvatting is heel volledig en er zijn ook vrij veel tekeningen toegevoegd.
Thema 4: Rol van enzymen bij stofwisselingsprocessen
1 Verschil tussen stofuitwisseling en stofwisseling
Stofuitwisseling: cellen wisselen stoffen uit met
hun omgeving. Dit moeten organismen doen om
in leven te blijven.
Bv.: Geleide diffusie
Stofwisseling of metabolisme: een geheel aan
chemische reacties in een organisme of een cel
waarbij stoffen worden omgezet in andere
stoffen.
Bv.: fotosynthese → De wortel neemt het water
op en dat gaat via de stengel naar een cel van het
blad. Tijdens de fotosynthese worden de
watermoleculen ontbonden en in de chloroplast
worden water en koolstofdioxide omgezet in glucose en zuurstofgas. De glucosemoleculen
worden aaneengeschakeld tot één zetmeelmolecule. Het zuurstofgas verlaat het blad via het
huidmondje. Maar er kan ook via het huidmondje koolstofdioxidegas in het blad gaan.
2 Soorten stofwisselingsreacties
Chemische reacties of biochemische reacties in een organisme kunnen we verdelen in twee groepen:
anabole en katabole reacties.
2.1 Anabole reacties
Anabole reacties: grotere biomoleculen worden gevormd uit kleinere. Zo maken lichaamscellen
proteïnen aan door aminozuren aaneen te schakelen.
Endo-energetisch: energie moet geïnvesteerd worden
Geheel anabole reacties = anabolisme, opbouwstofwisseling of assimilatie
Gevormde moleculen ingebouwd of tijdelijk opgeslagen in lichaamscellen + zorgen voor
groei, onderhoud en herstel van lichaam.
Bijvoorbeeld:
o Vorming van maltose (= grotere biomoleculen)
door condensatiereactie
o Fotosynthese gebruikt lichtenergie
2.2 Katabole reacties
Katabole reacties: grotere biomoleculen worden afgebroken tot kleinere. Zo worden tijdens de
vertering moleculen, die te groot zijn voor absorptie door het bloed, kleiner gemaakt.
Exo-energetisch: energie komt vrij
Geheel aan katabole reacties = katabolisme, afbraakstofwisseling, dissimilatie
Bijvoorbeeld:
o Vetering van lactose
, o Celademhaling
Afbraak van de voedsel (= katabolisme) levert energie en bouwstoffen voor de opbouw van
biomoleculen (= anabolisme). In elk levend organisme vinden continu assimilatie- en
dissimilatieprocessen plaats.
Deeltjes voldoende hevig met elkaar botsen (temperatuur & kinetische energie)
Deeltjes op gepaste wijze (richting, positie) met elkaar botsen
Hoe hoger temperatuur, hoe heviger botsingen tussen moleculen zijn.
Het lichaam heeft een relatief lage temperatuur, dus moleculen hebben meestal onvoldoende
kinetische energie om hevige botsingen uit te lokken. Gevolg: reacties verlopen traag. Daarom zijn er
enzymen nodig.
Enzymen zijn biokatalysatoren:
Katalysatoren versnellen (katalyseren) een chemische reactie zonder zelf deel te nemen aan de
reactie.
Bv.:
Waterstofperoxide ontbindt in water en zuurstofgas. Reactie
versnellen → enzym katalase. Levende cellen die in aerobe
omstandigheden leven, maken katalase aan. Doel: ontdoen
van het giftige waterstofperoxide dat ontstaat tijdens
bepaalde stofwisselingsreacties. Zonder aanmaak katalase: waterstofperoxide schaadt de cel ernstig.
Gevolg: celdood.
Substraat = stof die door het enzym wordt omgezet. Hier: H 2 O2
Enzym of biokatalysator, hier: katalase
3.2 Structuur en werking van enzymen
3.2.1 Enzymen zijn proteïnen
Enzym is een proteïne:
Opgebouwd uit één of meer polypeptideketens
In een specifieke driedimensionale structuur gevouwen (onder andere door
waterstofbruggen)
Driedimensionale structuur verloren → het enzym verliest zijn werking.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ellenvandriessche. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,98. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
