Hoofdstuk 3 : handhygiëne
Doelstellingen :
1. De student kan het onderscheid tussen residente en transiënte flora beschrijven
2. De student kan het onderscheid tussen handen wassen, handontsmetting en chirurgische
handontsmetting met betrekking tot de huidflora verklaren
3. De student kan de indicaties voor handen wassen, handontsmetting en chirurgische
handontsmetting opsommen
4. De student kan de indicaties voor het dragen van steriele en niet-steriele handschoenen
opsommen
5. De student kan de voorwaarden die gesteld worden aan de materiële voorzieningen voor
een handontsmetting een handontsmetting en een chirurgische handontsmetting
benoemen
Handen = meest voorkomende overdrachtsweg van infecties
Overdrachtsweg onderbreken door: Correct toepassen van handhygiëne
3.1. Huidflora
2 groepen:
- Residente flora
- Transiënte flora
1. Residente flora
- Infecties in bepaalde omstandigheden of bij binnenbrengen in lichaam
- Vooral: haren, oksels, liesplooien, perineum, onder vingernagels (vochtige en warme
huidzones)
- Aard en hoeveelheid van de aanwezige kiemen zijn afhankelijk van een aantal factoren:
Leeftijd, ras, lichaamszone, medicatiegebruik, gezondheidstoestand, …
- Op huidoppervlak (gram+) en in de huidplooien (gram-)
De huid kan nooit volledig steriel gemaakt worden
2. Transiënte flora
- Oppervlakkige afschilferende epitheellagen
- M.O. vanuit omgeving overleven slechts kortstondig (tenzij verstoring van het evenwicht)
Ontsmetten van de handen
, 3.2. Contacten en besmettingsrisico’s
Hoogcontactactiviteiten:
- Hoog infectierisico
- Vben:
Invasieve procedures (bv. plaatsen katheter)
Verzorgen van wonden, slijmvliezen
Omgaan met lichaamssecreties
Aanraken van voorwerpen zoals urinezakjes, endotracheale tubes
- Maatregelen:
Handschoenen dragen
Na het contact handen ontsmetten
Aseptisch karakter -> steriele handschoenen
Laagcontactactiviteiten
- Laag infectierisico
- Vben:
Geven van orale medicatie
Schikken van beddengoed
Werken met patiëntenbenodigdheden
Manipuleren van bloeddrukmeter, scheerapparaat, …
- Maatregelen:
Handschoenen niet noodzakelijk
Voor fysiek contact: handen ontsmetten