Recht is een geheel van gedragsregelen, voorschriften die ons gedrag in een bepaalde richting pogen
te sturen.
- Een maatschappelijk en evoluerend fenomeen
- Recht zijn regels
- Doel → orde en veiligheid handhaven
Het verschil tussen een gedragsregelen en rechtsegel is dat een rechtsregel afdwingbaar is via een
staatsorgaan. Een rechtsregel verleent zijn gezag aan de overheid. Bij niet naleving kan deze worden
afgedwongen.
Recht komt tot stand door verschillende ordes en is overheid afdwingbaar. Overheid legt regels op en
dwingt ze af. Afdwingbaarheid door sanctionerende overheid / justitie en rechtbanken.
A. De wet
Onderscheid tussen formele en materiële zin: Formeel: tot stand gebracht door de tussenkomst van
de wetgevende macht Materieel: een bindend voorschrift dat door een bevoegde overheid word
bekend gemaakt
Een wet in de formele zin is een wet die naar de vorm, tot stand is gebracht door de tussenkomst van
de wetgevende macht, bestaande uit de Federale Kamers. Samen met de Koning en anderzijds bij de
parlementen van de gemeenschappen en gewesten samen met hun regering. Een wet in materiële zin
is elk algemeen bindend voorschrift dat door een bevoegde overheid wordt uitgevaardigd ter
bevordering van de algemene welzijn.
Verschillende soorten materiele wetten
1. Internationale verdragen → bv Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de
mens. Ook handelingen van supranationale organen die worden ingesteld door internationale
verdragen.
2. De grondwet → de belangrijkste wet. Zij de is de fundamentele wet die de inrichting en de
onderlinge verhouding van de staatsmachten regelt, alsmede de essentiële grondrechten en
vrijheden van de burgers
3. Federale wetten, Gemeenschaps en Gewestdecreten → recht ligt bij de wetgevende macht.
4. Ordonnanties → Brusselse instelling over de wetgevende macht, die de bevoegdheid hebben
om wetten in de formele zin te maken.
5. Wetskrachtige KB’s → Komt niet voor in de grondwet, deze KB wordt genomen wanneer de
koning geen macht mag hebben
6. KB’s → Een Koninklijk Besluit dat is ondertekend door een of meerdere ministers, zij maken
de uitvoering hiermee mogelijk
7. Besluiten en verordeningen van de deelstaatregeringen → de regering van de gemeenschap
maakt vorderingen en voert deze uit
8. Ministeriele besluiten → in de mate dat een MB een algemeen bindend voorschrift bevat
9. Provinciale en gemeentelijke reglementen → opgemaakt door de provincieraad
B. De gewoonte
Niet alle rechtsregels zijn neergeschreven, de gewoonte is een ongeschreven rechtsregel, ontstaan
doordat de mensen gedurende lange tijd in een gegeven situatie steeds op de zelfde wijze hebben
gehandeld.
- Een algemeen geldend gebruik / openbaar / aanvaard door de samenleving
- Duurzaam en bestendig (lange tijd en met regelmaat)
1
, C. Rechtsspraak
= geheel van de beslissingen van de verschillende rechtbanken en boven. De uitspraak van de rechter
is slechts bindend voor de partijen die bij de zaak betrokken zijn.
D. Rechtsleer
= geheel van opvattingen van de rechtsgeleerden zoals die terug te vinden zijn in cursussen,
handboeken, artikelen etc.
E. Billijkheid
In sommige wetteksten wordt uitdrukkelijk verwezen naar de billijkheid waarmee de rechter rekening
dient te houden (billijkheid zijn de sociaal aanvaardbare normen zoals ze door het gewoonterecht,
ongeschreven recht of algemene rechtsbeginselen zijn geformuleerd.)
• Scheiding der machten
1- Wetgevende machten: maken wetten
2- Uitvoerende machten: voert uit en regeert
3- Rechterlijke macht: uitspraak over geschillen
• Federale staat
- Verschillende niveaus met eigen bevoegdheden
- Federale overheid: gemeenschappen en gewesten
- Federale overheid buitenlandse zaken, landsverdediging
- Gewesten: plaatsgebonden materie: bv. Milieu
- Gemeenschappen: persoonsgebonden materie: bv onderwijs
• Rechtstaat
- ook de overheid moet zich aan de rechtsregels houden, je kan als burger naar de rechtbank
stappen indien de overheid de wet overtreedt.
Rechtsleer = geheel van juridische teksten die door juristen worden geschreven rondom juridische
onderwerpen. = onrechtstreekse bron van recht
Gewoonte = minst rijke bron van recht, ongeschreven regels
Indeling van het recht
• internationaal en nationaal recht
1) publiek recht: algemene belangen/inrichting/werking overheid en verhouding overheid en
burger – vb. fiscaal recht / strafrecht
2) privaatrecht : regelt de relatie tussen private en personen – vb. burgerlijk recht en
handelsrecht
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mariamriaz2. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
