Xenia Kourkouliotis
Politicologie
Samenvatting/notities
,HC 1
Politiek is van cruciaal belang voor alles wat we doen. We bestuderen hierbij de gevolgen
van politiek beleid.
Vb. De levensverwachting gedurende de afgelopen jaren in verschillende landen:
● in de ontwikkelde landen zien we dat dat nog steeds aan het groeien is
● de manier waarop we leven is dus erg goed
● mensen kunnen oud worden -> kleinkinderen zien
● mensen leven dus langer en ook gezonder
● Verenigde Staten: onderbreking, geen groei van levensverwachting en toch
een rijk land
○ het is een politieke keuze, omdat de VS beslist er niet in te investeren
○ de curve valt te verklaren aan de hand van politieke beslissingen
(gezondheidszorg, wetten over voedsel, …)
Wat kan de politiek nu aan dit voorbeeld doen? Wat als we gaan kijken waaraan dat deze
mensen dan effectief aan sterven?
● ouderdoms redenen
● allerlei ziekten
● MAAR vooral overdosissen en druggebruik:
○ Dit kan opgelost worden door onder andere preventie, … Vaak worden er in
de VS voor de verkeerde maatregelen gekozen zoals zware straffen, waarbij
vaak de jonge mensen in een neerwaartse spiraal terechtkomen en er dus
eigenlijk bewust voor een verkeerd politiek beleid wordt gekozen.
● zelfmoord
○ ze willen mensen geen sociale zekerheid, healthcare, … geven
Politiek is dus geen natuurverschijnsel, nee politiek is gebaseerd op onze eigen keuzes. Wij
kiezen er zelf voor om anderen uit te sluiten.
Vb. Indien we een betere vaccinatiecampagne hadden gehad in regio Brussel, dan
waren er minder mensen gestorven aan de gevolgen van Corona.
We bestuderen dus waarom deze keuzes gemaakt worden, maar op een wetenschappelijke
manier.
Vb. Burgermeester van Alken wil Wellen kopen of ruilen: de Wellense burgemeester
vindt dit ‘degoutant’ -> natuurlijk gebruikt het nieuws dan een foto waarop de
wellense burgemeester niet al te vriendelijk kijkt. Onrechtstreeks wordt de dame op
een negatieve manier in beeld gebracht.
Wij als wetenschappers gaan dan eigenlijk kijken naar wat er regionaal echt aan het
gebeuren is: we bekijken de verschillende regio’s in Limburg en de aanwezige politieke
meerderheid. Alken en Kortessem willen fusioneren (ongeveer zelfde politieke meerderheid)
maar dat kan niet, omdat Wellen (Spa meerderheid) ertussen zit. Alken en Kortessem
zouden dus omwille van de politieke meerderheid liever niet met Wellen fusioneren, dus
,willen ze gewoon een stuk van hun grondgebied. Als we dan de situatie bekijken zien we
dan dat de burgemeester van Wellen (de dame die niet lief kijkt op de foto) zeker gelijk heeft
en alle redenen heeft om niet gelukkig te zijn met de situatie.
Doelstellingen:
Politieke wetenschappen = wetenschappelijke kennis over de politiek, niet zelf aan politiek
doen of deelnemen aan politieke show
1. Kennis: begrip, methoden, actoren, instellingen
2. Begrip: politiek als een maatschappelijk proces
3. Vaardigheden: kritische, wetenschappelijke analyse
4. Reflexie: politieke wetenschappen als academische discipline
Structuur:
1. Wat is politiek/ macht?
2. Tegenstellingen en ideologie -> politieke partijen -> betwisten macht in verkiezingen
(verkiezingsregels) -> parlement en regering -> ontwikkelen van beleid -> uitvoeren
van beleid
3. Voorbij de eigen grenzen: globalisering, internationale betrekkingen, Europese Unie
Thema’s te maken met de actualiteit die we nog gaan bespreken:
● Belgische regering/begroting
● Regeringsvorming Nederland en Duitsland
● Franse verkiezingscampagne
, HC 2
Definitie politiek:
● Ruime definitie politiek: ‘alles wat te maken heeft met het besturen van een
samenleving’
1. ruime betekenis: elke groep van ‘samen leven’
2. beperkter: territoriaal gebonden samenleving, het bezitten van een territorium.
Territorium als voorwaarde voor souvereiniteit (Vb. Vaticaanstad als lid van de
Verenigde Naties)
● Precieze definitie: ‘Het proces waarbij samenlevingen in een voor de leden bindende
wijze de regels bepalen, bewaren’
Politiek als dynamisch proces op meerdere niveaus:
Multi-level governance (nood aan samenwerking tussen die niveaus), waarbij de structuren
niet vast liggen doorheen de tijd.
Wat is een samenleving?
Sociale groep die gemeenschappelijk territorium en/of cultuur delen (niet territoriaal
gebonden, wel met virtuele netwerken/relaties tussen mensen).
Vb. Facebook krijgt een elektriciteitspanne -> we kunnen niet meer netwerken
Veranderlijk gegeven: trend tot globalisering, maar ook een tegenreactie door het
benadrukken van lokale identiteiten.
Vb. Mensen blijven zich altijd opdelen in kleine groepen waarbij ze zich goed voelen
Politiek is bindend:
afdwingbaar, sanctioneren, verschil met andere sociale systemen: monopolie op legitiem
geweld. De politie heeft het recht om u (desnoods met geweld) de regels te laten naleven.
Ook dit geweld moet natuurlijk proportioneel zijn.
Voor leden bindend:
Macht van de staat is intern (op eigen burgers). Niet ten aanzien van andere staten, die elk
souverein zijn (wel neiging tot erkennen interventierecht, maar handhaving blijft zeer
beperkt).
Vb. In sommige landen is het moeilijker om mensen de regels te laten respecteren ->
situatie in Afghanistan op het moment
De regels van de samenleving = wettelijke regels, geen culturele normen:
Regels als beperking (ze kunnen vervelend zijn) en als mogelijkheid scheppend (ze geven
ons mogelijkheden, bv. door verkeersregels mogelijkheid om veilig over te steken)
De geldigheid van regels:
Regels zijn enkel geldig indien ze openbaar zijn, ze moeten in het Belgisch Staatsblad
staan.