3V Verpleegkundige aspecten 3VAf Marleen Corremans
VERPLEEGKUNDIGE ASPECTEN
3 ONDERDELEN
1. VERPLEEGKUNDIGE ASPECTEN IN DE ONCOLOGIE
2. VERPLEEGKUNDIGE ASPECTEN IN DE HEMATOLOGIE
3. VERPLEEGKUNDIGE ASPECTEN IN DE GASTRO -ENTEROLOGIE
DOCENT: MARLEEN CORREMANS
VERPLEEGKUNDIGE ASPECTEN IN DE ONCOLOGIE
ALGEMENE THEORIE
1. Inleiding
a. Cijfers (prevalentie/incidentie)
b. Wie is de zorgvrager?
c. Wat zijn de alarmtekens?
d. Waar vind je de oncologische patiënt?
2. Etiologie
a. Preventie
b. Beïnvloedende factoren
c. Carcinogenese
d. Betrokkenheid van de genen
e. Angiogenese
3. Onderzoek en diagnose
a. Diagnostische tests
i. Anamnese
ii. Lichamelijk onderzoek
iii. Bloedanalyse
iv. Pathologie
v. Radiodiagnostiek
vi. Endoscopie
vii. Nucleair geneeskundig onderzoek
b. Goedaardig versus kwaadaardig
c. Stadiëring
i. TNM classificatie
ii. Andere stadiëring
d. MOC
i. In erkende centra
4. Wetenschappelijk onderzoek
a. Wat is een klinische studie?
b. Fase 1 studie
c. Fase 2 studie
d. Fase 3 studie
e. Fase 4 studie
f. Voor- en nadelen van een klinische studie
g. Informed Consent
1
,3V Verpleegkundige aspecten 3VAf Marleen Corremans
5. Symptoommanagement en bijwerkingen van de oncologische behandeling
a. Inleiding
b. Vaak voorkomende nevenwerkingen
c. Andere nevenwerkingen
6. Urgenties
a. Vena Cava Superior Syndroom (VCSS)
b. Dreigende dwarslesie
c. Hypercalcemie
d. Acuut tumor Lysis syndroom
e. Septische shock
f. Urgentie voor de vpk: hospitalitis?
7. Oncorevalidatie en hulpgroepen
BEHANDELMETHODEN: CHIRURGIE/ RADIOTHERAPIE
1. Inleidende begrippen
2. Chirurgie
3. Radiotherapie
4. Bestraling
BEHANDELMETHODEN: ANTITUMORALE MIDDELEN 1
1. Inleidende begrippen
2. Chemotherapie
BEHANDELMETHODEN: ANTITUMORALE MIDDELEN2
1. Chemotherapie/cytostatica
2. Target therapie
a. Monoklonale antistoffen
b. Angiogeneseremmers
c. Tyrosinekinase inhibitoren
3. Immunotherapie
a. Stamceltransplantatie
b. Cytokinen
c. Vaccinatietherapie
d. Gentherapie
e. Checkpointremmers
4. Hormoontherapie
5. Alternatieve geneesmiddelen
VERPLEEGKUNDIGE ASPECTEN IN DE HEMATOLOGIE
1. Inleiding
a. Erytrocyten
b. Erytropoëse
2. Beenmergonderzoek
3. Bloedtransfusie
a. Inleiding bloedgroepen
b. Bloedproducten
c. Monitoring
d. Wetgeving
e. Transfusiereacties
2
,3V Verpleegkundige aspecten 3VAf Marleen Corremans
4. Stamceltransplantatie
a. Protectieve isolatie
b. Kiemarme voeding
5. Verpleegkundige aandachtspunten bij vaak voorkomende pathologie
a. Anemie
b. Graft versus Host disease
VERPLEEGKUNDIGE ASPECTEN IN DE GASTRO-ENTEROLOGIE
1. Algemene inleiding
2. Voedingsleer
3. Diagnostiek
a. Functionele onderzoeken in het maagdarmstelsel
b. Beeldvorming
c. Bloedonderzoek
3
, 3V Verpleegkundige aspecten 3VAf Marleen Corremans
VERPLEEGKUNDIGE ASPECTEN IN DE ONCOLOGIE
ALGEMENE THEORIE
1. INLEIDING
1.1 CIJFERS (PREVALENTIE/ INCIDENTIE)
2018 → België 70.468 nieuwe diagnoses
1.2 WIE IS DE ZORGVRAGER
Jaarlijks 800 nieuwe gevallen (jongeren tussen 15-29 jaar)
1 op 3 mannen en 1 op 4 vrouwen voor 75 jaar
Voornamelijk 60+’ers. (68% vrouwen en 80% mannen, ouder dan 60)
Overlevingscijfers
o Vijfjaarsoverleving: hoe jonger, hoe hoger (meer bij vrouwen)
→ Tumor afhankelijk, stadium afhankelijk, behandelbaarheid en leeftijdsafhankelijk
(kinderkanker beter te genezen)
1.3 WAT ZIJN DAN DE ALARMTEKENS?
o Veranderd stoelgangspatroon → ongewoon vocht/stoelgangsverlies
o Veranderde moedervlek: vorm, kleur en omlijning
o Knobbel voelen
o Slechte wondgenezing
o Onverklaarbaar gewichtsverlies/metabole tekenen
o Aanhoudende hoest/heesheid
1.4 WAAR VIND JE DE ONCOLOGISCHE PATIËNT
Overal → verschillen in ras, geslacht, continent, leeftijd,…
2. ETIOLOGIE
2.2 PREVENTIE
o Primair: proberen voorkomen (zorgen dat je het niet krijgt)
→ Rookstop, zonnecrème smeren, vaccinatie baarmoederhalskanker (HPV1)…
o Secundair: vroege detectie
→ Screening borstkanker of colonkanker, uitstrijkje bij gynaecoloog
o Tertiair: voorkomen van recidief, herval voorkomen
→ Aanpassen van levensstijl (roken, alcohol,..), verwijzen eerstelijnszorg
2.3 BEÏNVLOEDENDE FACTOREN
Factoren die je kan beïnvloeden:
o Roken, alcohol, (over)gewicht, lichaamsbeweging en voeding2
Factoren die je niet/ moeilijk kan beïnvloeden:
o Leeftijd, geslacht, biologische factoren, zonlicht, leefmilieu, chemische stoffen, ioniserende stralen en
combinaties van risicofactoren
1
HPV= Humaan Papillomavirus
2
Groenten en fruit = beschermend effect: anti-oxidanten remmen de schade af die het oxidatieproces
veroorzaakt door de productie van vrije radicalen
4