Verbintenissen en contractenrecht
Examen bestaat uit 2 delen: theorie en deel casus (4)
Welke partijen zijn betrokken in het verbintenissenrecht? Het privaatrecht de verhouding
tussen burgers, gebaseerd op het burgerlijk recht
Een contract kan niet bestaan zonder een verbintenis een contract bestaat uit verschillende
verbintenis:
1. een verbintenis is iets dat eenzijdig kan bv ik verbind mij ten aanzien van jou om iets
te schenken, ik vraag niets van jou terug
2. Kan ook meerzijdig bv Sarah heeft brommer en ik ben fan Sarah verkoopt, ik koop, de
belofte van Sarah naar mij de brommer te geven af te leveren en mijn belofte is om
hem te betalen
Geen contractenrecht zonder verbintenis
Wat is zakenrecht, het kan een eigendom zijn, pacht, ze regelen het statuut van goederen en
eigendom
3.1 begrip
Er bestaat geen definitie van verbintenissenrecht, dus rechtsleer heeft daar een definitie aan
gekoppeld:
“Een verbintenis is een rechtsband tussen 2 of meer personen, ontstaan krachtens de wet
ingevolge een eenzijdig of meerzijdige rechtshandeling of ingevolge een andere menselijke
gedraging, op grond waarvan de ene jegens de andere met name de schuldeiser jegens de
schuldenaar in geld waardeerbare en juridische afdwingbare aanspraken kan (kunnen) doen
gelden”
Definitie ontleden:
1. Creëert rechtsband tussen personen, je hebt een andere persoon nodig om van een
verbintenis te kunnen spreken
2. Vind bronnen in de wet, ontstaat krachtens de wet
3. Het heeft een in geld waardeerbare aanspraken tot voorwerp, geldelijke waarde
hebben
4. Een verbintenis is afdwingbaar
Een voorbeeld van een menselijke gedraging/eenzijdige handeling die een verbintenis doen
ontstaan:
Onrechtmatige daad art. 1384 BW
,3.2 Karakteristieke eigenschappen van de verbintenis
1. Een verbintenis creëert een rechtsband tussen personen
vanaf moment verbintenis en ontstaan van rechtsband ontstaan er 2 partijen, enerzijds
de schuldenaar en anderzijds de schuldeiser
Voorbeeld Sarah: allebei de partijen hebben de hoedanigheid, de ene is geld
verschuldigd en de ander is het goed verschuldigd, ze hebben elk een dubbele
hoedanigheid enerzijds schuldenaar en anderzijds schuldeiser
In hoofde van hen beide ontstaat er zowel een vorderingsrecht als een schuldvordering
Wat houdt een verbintenis in:
Iets geven
Iets doen
Iets niet doen/ laten
Verschil:
Vorderingsrecht Zakelijke rechten
Ontstaan band tussen personen Ontstaan band tussen mens en
Volgt Sarah (personen) goed/zaak
Volgt de brommer (voorbeeld)
2. Een verbintenis ontstaat krachtens de wet
Moet een oorsprong hebben ofwel in een rechtshandeling of een rechtsfeit
(Onrechtmatige daad zijn rechtsfeiten)
3. Een verbintenis is in geld waardeerbaar
4. Een verbintenis is afdwingbaar, je kan die in rechte afdwingbaar
Voorbeeld Sarah; afgesproken prijs Vespa niet betaald dan mag Sarah die betaling in recht
gaan afdwingen dan mag ze die zaak voor de rechtbank gaan brengen zodat het persoon x
toch wordt opgelegd om te betalen
Mensen die echt niet willen betalen, kan ertoe gedwongen worden = gedwongen uitvoering
Hoe gaat dat in zijn werk.
Beslaglegging eerst bewarend beslag, fondsen gaan bevriezen van iemand en dan
uitvoerend beslag, gerechtsdeurwaarder komt aan huis en neemt goederen mee.
Een verbintenis is afdwingbaar betekent dat de se van een verbintenis die in rechte kan
afdwingen
Is er een mate in afdwingbaarheid?
ja bv een gentlemen’s agreement (soort van informele afspraak maakt om in de
toekomst een afspraak te maken) niet in rechte afdwingbaar
,Indeling van verbintenissen
Aan elke verbintenis wordt een rechtsgevolgen gekoppeld
5.1 verbintenissen en hun bron
Ligt er een contract aan de basis van de verbintenis of zijn die ontstaan door een ongeluk,
brand...
Onderscheid maken tussen contractuele of buitencontractuele verbintenis
Verschillende modaliteiten opzoeken
Buitencontractuele verbintenis zoeken in de wet, hoe besluiten of er sprake van is van
aansprakelijkheid, als we oorzaak verband hebben dan zullen we kunnen spreken van buiten
contractuele
5.2 verbintenissen en hun aard
Contrast tussen ondernemingen en particulieren
1. Verbintenissen met een professioneel karakter – verbintenis met burgerlijk karakter
Traditioneel (tot1/11/2018)
Handelaar: verbintenis met handelskarakter
Niet handelaar: verbintenis met burgerlijk karakter
Nieuwe wetgeving (vanaf 1/11/2018)
Onderneming: verbintenis met professioneel karakter
Niet onderneming (consument)
Niet onderneming mag kiezen welke rechtbank (burgerlijke rechtbank,
ondernemingsrechtbank), maar sowieso burgerlijk karakter toegepast worden, waar vind je
die terug in nieuwe hoofdstuk, boek 8 BW
De vraag die we dus moeten stellen als er een conflict komt uit een verbintenis is het dan
een ondernemingskarakter of burgerlijk karakter met andere woorden welke rechtbank en
welke bewijsregels moeten we kunnen toepassen
Particulier en onderneming heel belangrijk stuk recht: de onderneming die iets verkoopt of
dienst aan burger welke set van regels is van toepassing (die niet van toepassing is tussen 2
ondernemingen)
Consumentenrecht zeer beschermend voor de consument, beschouwd wordt als
zwakkere partij
2. verbintenissen met een persoonsgebonden karakter (intuitu personae)
De persoon is zo belangrijk voor de verbintenis dat bij wegvallen de pers verbintenis geen
belang meer heeft
UITZONDERING op het principe dat een verbintenis door om het even wie zou worden
uitgevoerd worden zolang dat de verbintenis wordt uitgevoerd
, Hoe moet dat blijken uit de aard van de verbintenis
Vb: een borgstelling, een persoon gaat niet borg staan voor jou, maar voor jouw verbintenis
Dit is persoonsgebonden omdat de schuldeiser wil weten of de persoon die borg staat
financieel capabel is om het te kunnen betalen, hij wil zekerheid, betekent ook moest de
persoon die borg staat als die sterft of wegvalt dat dat het een en ander betekent dat de
borgstelling geen voorwerp meer heeft
5.3 verbintenissen en hun voorwerp
1. Verbintenissen om iets te doen, iets te geven of iets niet te doen
Iets doen niet te doen
Vrijwaringsplicht, als verhuurder om huurder te laten genieten van het goed (vrijwaring,
daden stellen die de huurder zou hinderen van het gehuurde goed, de verhuurder moet er
zich van vrijwaren om het genot van de huurder te verstoren.
Welke verbintenis?
Iets doen
Ik ga naar garagist hij verbindt zich ertoe om de auto aan onderhoud te doen, hij stelt
bepaalde handelingen, dat koop ik
Iets geven
Bij de koop de leveringsplicht, de verbintenis is het leveren het verkochte goed moet
geleverd worden
Zie onder andere Art 1142 BW: sancties bij niet-naleving
Voorbeeld 1
Wat voor verbintenis?
“Je mag geen handeling stellen die de goede naam of bedrijvigheid gaat schade” iets niet
doen
“De studenten en stagebegeleider zijn gehouden het beroepsgeheim aan de sector waarin
stage wordt volbracht te eerbiedigen” iets te doen, verlangt een actieve houden van jou