= Recht is het geheel van gedragsregels dat via wetten en sacties afdwingbaar is
van de
overheid in ons land.
Afdwingbaar gestelde rechtregels ≠ uitgevaardigd (bv: wetten van huurbazen)
1.1 Soorten regels
- indicatieve regels = wat is en zo blijft (1 + 1 = 2)
- gedragsregels = wat wel kan maar eigenlijk niet mag (smakken)
- rechtsregels = afdwing -of sancioneerbaar (verkeersregels)
1.2 Betekenis van sanctie en straf
Sanctionering via straf (= strafsanctie)
- enkel bij schending van strafrechtregels (plegen van misdrijf)
- meestal gevangenisstraf of boete
Sanctionering via afdwingbare middelen
- bij breken van andere regels dan stafrechtregels
- meestal schadevergoeding
Sanctie is dus niet altijd een straf
2 Het doel van recht
- orde in de maatschappij
- rechtszekerheid (vooraf gevolgen van foutief gedrag kennen)
Rechtsregels zijn niet altijd rechtvaardig (bv: dure autoverzekering voor
jongeren)
Wetgeving (in ruime zin)
- bestaat uit federale wetten
- decreten en ordonnanties
- beslissingen van uitvoerende machten
Rechtsgewoonten
- gevestigde gebruiken
- niet fundamenteel (bv: begrafenis organiseren is niet verplicht)
Algemene rechtsbeginselen
- ongeschreven gedragsregels
- fundamenteel (bv: verbod van wet in eigen handen nemen aka eigenrichting)
- wettige verdediging als uitzondering (bv: poging tot moord, ontvoering of
eerwaarde)
Rechtspraak
- arrest vanuit het hof
- vonnis vanuit de rechtbank
- uitspraken vanuit andere rechtscolleges
- enkel bindend voor betrokken partijen (kan gezaghebbend zijn bij gelijkaardige
gevallen)
Rechtsleer
- handboeken en artikel (vaak van juristen)
- enkel bindend voor betrokken partijen (kan gezaghebbend zijn bij gelijkaardige
gevallen)
Private regelgeving
- rechtsregels opgelegd door private personen
- enkel bindend voor contractspartijen via geldige overeenkomst)
4.1 Indeling van het recht op basis van normerende waarde
Aanvullend recht
- recht waarvan je mag afwijken
- vooraf afwijkende regeling afgesproken
Bv: Volgens huwelijksvermogenstelsels heeft zowel man als vrouw recht op een
eigen
vermogen via verdiensten van voor het huwelijk als een gemeenschappelijk
vermogen
via verdiensten tijdens het huwelijk. Deze norm is aanvullend omdat ze op
voorwaarde
van een andere uitdrukkelijke regeling niet persé gevolg moet worden.
Dwingend recht van openbare orde
- rechten waarvan je niet mag afwijken
- beschermt fundamentele waarden van de maatschappij
- schending gesanctioneerd met abosulute nietigheid
Bv: Normen zoals monogamie en volwaardige toestemming van beide
echtgenoten bij het
huwelijk zijn beschermende fundamentele waarden in onze samenleving.
Dwingend recht van niet-openbare orde
- rechten waarvan je niet mag afwijken
- enkel persoon die beschermd is door rechtsregel kan beroep doen op nietigheid
- schending gesanctionerd met relatieve nietigheid
Bv: Als er sprake is van fysische of psychische dwang bij een
huwelijksovereenkomst mag
enkel de bedreigde persoon beroep doen op nietigheid.
Rechtshandelingen via menselijke handelen Boek lezen, autorijden, appel valt uit
- testament of overeenkomst boom,..
- vonnis of wetgeving
- beoogt op rechtsgevolg
Feitelijke handelingen via menselijk
handelen
- misdrijf plegen
- ongeluk veroorzaken
- niet-beoogt op rechtsgevolg
Niet-menselijke handelingen
, - geboorte of overlijding
- verjaringen of naburigheid
= Alle gebeurtenissen, handelingen & situaties die aan juridische gevolgen
gekoppeld
worden. Die gebeurtenissen, handelingen en situaties noemen we ook
rechtsfeiten.
Rechtsfeiten zonder gevolgen worden ook wel ‘blote feiten’ genoemd.
6 Rechtsgevolgen
- doen ontstaan van rechten of plichten (bv: man met erkent kind
heeft zorgplicht)
- opheffing van rechten of plichten (bv: opheffing door opzegging
contract)
- transfer van rechten op plichten (bv: transfer via overeenkomst
of contract)
7 Verbintenis
= Een afgesproken verplichting tussen twee partijen die juridisch afdwingbaar is.
Als een
kant zich niet aan de verbintenis kan de tegenpartij beroep maken op
vorderingsrecht of
schuldvordering. De tegenpartij kan dan bij de rechter de uitvoering van de
verbintenis
gaan eisen.
Soorten verbintenissen
- om iets te geven (bv: geldsom, roerend of onroerend
goed)
- om iets te doen (bv: huis bouwen,
herstellingswerken)
- om iets te laten (bv: werknemer vermijdt
concurentie)
Bronnen van verbintenissen (niet kennen)
- rechtshandeling (bv: huurcontract, arbeidscontract)
- verwantschap (bv: ouders hebben
zorgplicht)
- ander rechtsfeit (bv: schadevergoeding na
ongeluk)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur emilybeelprez. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.