Non-profit accounting
Les 24/09/2020
Prof. Dr. Johan Christiaens
Alle ppt’s op ufora of in handboek. Mailen bij niet kunnen halen boek.
Nieuwe edities bevat nieuwste vzw en wetgeving, nieuwe modellen jaarrekening,…
1. Situering
- Weten wat de financiële kant van de zaak gaat als master
o Persoonlijk
o Zorgverstrekkers
o Instellingen
- Financiële economische toestand van instellingen bekijken
o Hoe rapportering tot stand komt jaarrekening (om financiële gzh van instelling te
kunnen beoordelen)
- 2 belangrijke onderdelen
o Management (diensthoofdfuncties en financiële beslissingen maken)
o Accountability: rekenschap en verantwoordelijk afleggen
What have you done with our money
- Toepassing non-profit
o Financiële rapportering, accounting die daarvoor nodig is, is afkomstig uit profit-
wereld
- Gebruik van de jaarrekening
o Niet alleen maken en betekenis, maar ook gebruik ervan. Wat kun je ermee doen? Is
onze instelling gezond? Zowel intern als extern
- Cursus op gebied van competenties:
o Wetenschappelijke discipline met kernbegrippen en verklaringen
o Wetenschappelijke competenties: hoe zit het in het buitenland? Internationaal
onderzoek
o Intellectueel competenties
Kritische kijk
o Competenties in samenwerken en communiceren
Minder verwerkt in de cursus (geen groepswerken)
Interactief hoorcollege, voorbeelden en oefeningen
o Maatschappelijke competenties
Minder verwerkt in cursus
- Relatie internationale elementen
o Accounting en boekhouding = communicatiemiddel wereldwijd financieel
economisch
o Minder gekend in de non-profit dan in de private/profit-sector
o Wereldwijd een overname van technieken vanuit profit naar non-profitsector
, o De taal wordt gedetermineerd door de wetgever deze regelt hoe de
boekhoudingen moeten gevoerd worden met oog op jaarrekening.
2. Inhoudelijk
Zie ppt
Audit = controlesystemen, maken dat wat voorgeschreven is, gevolgd wordt, nageleefd worden.
Audit: Organisatorisch financieel belangrijk! Zkh moet financieel sterk staan
Examen
Reproductievragen: vanbuiten leren
Inzichtsvragen: interpretatie, kritische blik, vraag waarom,… geen antwoord in de cursus!
Verschillende antw mgl
Start inhoud
Erebedrijfsrevisor: controle boekhouding. Jaarrekening is publiek voor iedereen, maar nog altijd niet
betrouwbaar, tenzij hij gewaarmerkt wordt. Dit is geauditeerd door een expert, meer bepaald de
bedrijfsrevisor.
H1 de basis en werking van de vermogensboekhouding
1. Principe vermogensboekhouding
Om te weten waar we financieel staan de balans
Vermogen dat bedrijf nodig heeft om te functioneren, dat doet de balans.
Balans bevat 2 delen:
- Activa
o Waar het geld in opgeslorpt zit
o Kunnen verschillende dingen zijn:
Vaste activa (gebouwen, burelen,…)
Voorraden (beddenlakens, farmaceutische middelen,…)
Liquide (puur geld op de bankrekening, het is een mogelijkheid van
vermogen)
- Vermogen komt ergens van:
o Schulden van iemand anders (niet negatief!)
Bv je leent 200.000 euro
Terug te vinden bij passiva op lange of korte termijn
o 10 miljoen hebben we gekregen, we moeten dat niet terug betalen
o => netto actief = met eigen vermogen = ???
- Passiva
o Van waar is het afkomstig
Actief gelijk aan passief. Omdat je maar over 1 vermogen spreekt. Bv 10miljoen, waar zit het in en
waar komt het vandaan? Balans is momentopname, bepaald beeld op bepaald ogenblik.
PER= balans geldend op die datum. 31/12/20XX
,Als je heel veel schulden hebt, en weinig vermogen zit je veel lastiger dan omgekeerde situatie. Want
dan moet je veel terugbetalen. Schulden zijn opvraagbaar, vermogen niet. Schulden moet je
terugbetalen. Balans is soort van indicator van de financiële conditie/situatie van je instelling.
Voorbeeld ppt:
Hoeveel is de eigendom van deze persoon waard? 75.000
Eigen vermogen is waarde van instelling. Is het netto actief! Want anders krijg je er de
schulden bij.
Activa-vreemde schulden = eigen vermogen
Altijd balans evenwicht! Omdat je maar 1 en eenzelfde vermogen bekijkt langs 2 kanten. De balans
zal er op andere momenten altijd anders uitzien, MOMENTOPNAME.
Momentopname wordt gewijzigd door financieel economische verrichtingen. Bv aankopen nieuw
fototoestel, uitbetalen personeelslid, … balans wordt dus beïnvloed.
Die wijzigingen kunnen te maken hebben met opbrengsten die instelling realiseert of kosten die ze
maakt. Het verschil daarin noemen we de resultatenrekening. Alle zaken die tot kosten, opbrengsten,
… geleid hebben is een periode grootheid.
Periode grootheid = bv over een week, maand, jaar,… hoe is onze balans gewijzigd tgv resultaten
over het ganse jaar?
Totaal actief = vreemd vermogen + eigenvermogen EN OP HET EINDE VAN HET JAAR + opbrengsten –
kosten.
Opbrengsten zijn hetzelfde als verhogers van eigen vermogen. Kosten doen eigen vermogen dalen.
Daarom verkopen bedrijven liever en maken ze liefst zo weinig mogelijk kosten. Anders boeten ze er
aan in. Resultatenrekening geeft rendement weer. Hoe hoger resultaat, hoe beter voor instelling.
Hoe lager (owv kosten) zorgt voor daling eigen vermogen.
Als je jaarlijks blijft dalen je wordt dis-continue (andere definitie genoemd!!)
Je kan je diensten niet meer blijven produceren op termijn. Zelfs als non-profit moet je een kleine
winst hebben anders ga je er aan ten onder.
Ondernemingen redeneren anders: de winst kan niet groot genoeg zijn. Aandeelhouders wensen
dividend op einde van jaar. In non-profit: zo goed als geen aandeelhouders.
Zorgsector in belgie: social-profit. (enkele zelfstandige zkh ook) maar grootste deel social profit. Niet
economic-profit, niet om geld te verdienen maar om burgers goede gzh te bieden.
We zitten met randvoorwaarden van maatschappelijke dienstverleningen (ze doen het niet om geld
te verdienen).
Balansen ppt
Beginbalans is gelijk aan de eindbalans van jaar ervoor.
Je hebt een aantal verrichtingen waardoor je op eindbalans komt.
Financieel, economische verrichtingen
, EX-vraag: Welke soorten financieel economische verrichtingen zijn er?
- Aankopen: allemaal invloed op balans(wanneer het investeringen zijn, dus activa) en
resultatenrekening
o Materialen, elektriciteit, diensten, investeringen,…
- Verkopen:
o Erelonen, handelsgoederen)
- Ontvangsten: cash dat binnenkomt
o Bv we verkopen iets en mensen betalen aan kassa. We verkopen iets en verkoop
wordt ontvangen.
o Badkamer herstellen maar pas later betalen, ontvangsten abstraheren van verkopen
- Uitgaven
o Geld dat buiten gaat voor welke reden dan ook
o Lening betalen, elektriciteit voorschot,…
- Alles heeft invloed op balans en JR
Je krijgt brief van klant die niet ingaat op offerte. Brief van die man is GEEN fincanciële economische
transactie.
Personeelslid klaagt dat hij te lang moet werken, klaagbrief naar directeur,… financiële
economische verrichting? NEE
Het gaat dus niet over:
- Liefdesrelaties
- Malcontenties
- Tevreden of niet tevreden over product
Het gaat dus wel over financiële economische activiteiten.
Boekhouding ziet enkel het feit dat extra personeel extra kosten oplevert, maar is blindt voor
maatschappelijke context.
Gevolgen financiele verrichtingen (zie ppt)
Balans wordt geopend als beginbalans, alle verrichtingen worden geboekt en zo kom je op
eindbalans op het einde van het jaar. RR is gestructureerd namelijk:
- Bedrijfsopbrengsten – kosten
- Financiële opbrengsten – kosten
- - belastingen op resultaat: is nieuw !
o Vzw’s mogen zoveel commerciële activiteiten doen als ze willen, vroeger mocht dit
niet! Sinds een jaar terug mocht dit slechts beperkt.
o Voorwaarde: vzw’s mogen geen winst uitkeren want ze hebben geen
aandeelhouders.
1.1. Vb balanswijzigingen Sovereign
Balans = rode draad, er bestaan officiële modellen
RR: in belangrijke mate kunnen begrijpen, maar niet vanbuiten te leren.