Internationale organisatie
Les 1: Conceptueel kader
Soevereiniteit:
• ➔ Wordt veel en altijd positief over gesproken.
Internationale organisatie, Global governance en globalisering:
• ➔ Niet veel over gesproken en bijna altijd negatief als er over gesproken wordt.
Voorbeeld:
• President van Brazilië, Jair Bolsonaro, over het Amazone woud op VN-klimaat top
➔ “Het Amazone woud zijn niet de longen van de wereld.”
➔ Onze soevereiniteit wordt geschaad
➔ Men moet zich niet bemoeien met ons land
• President van Amerika, Donald Trump:
➔ Globalisering hoort niet tot de toekomst
➔ Soevereiniteit en onafhankelijke landen behoren wel tot de toekomst
➔ “Amerika eerst, andere landen moeten zich niet moeien met ons land.”
Basisconcept 1: Soevereiniteit
Oorspronkelijk alleen focus op de rechten van een staat
• Vrede van Westfalen (1648)
= serie van vredesverdragen die de 30-jarige oorlog in het Heilige Roomse Rijk (HRR)
beëindigen + 80-jarige oorlog tussen Spanje en het huidige Nederland willen
beëindigen.
➔ Resulteert in statensysteem: staat als kerneenheid van organisatie + ieder land
zijn eigen soevereiniteit ➔ geen inmenging
• Een staat is soeverein
= een staat met een duidelijk aangeduid territorium waarover die staat zowel intern
als extern soevereiniteit uitoefent. Verder heeft een soevereine staat een
permanente bevolking en een overheid en is hij onafhankelijk van andere staten of
landen.
➔ maken, aanpassen en opschorten van wetten
Evolutie naar plichten (Responsibility to protect = R2P)
• R2P werd in 2005 op de wereldtop van de Verenigde Naties unaniem aangenomen
• Benadrukt de verantwoordelijkheid van iedere staat om zijn bevolking te
beschermen tegen:
o Genocide
o Oorlogsmisdaden
o etnische zuiveringen
o misdaden tegen de menselijkheid
, • Ook een belofte van de internationale gemeenschap om elkaar aan te moedigen en
te helpen deze verantwoordelijkheid uit te voeren.
➔ primaire verantwoordelijkheid voor de staat zelf
➔ secundaire verantwoordelijkheid voor de internationale gemeenschap
Internationale gemeenschap maar 2 keer tussengekomen:
Keerpunt in 2011?
• Libië: Resolutie 1973 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties werd door
de VN-Veiligheidsraad aangenomen op 17 maart 2011. Ze had betrekking op de
situatie in Libië in verband met de opstand aldaar. De resolutie, die werd ingediend
door Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Libanon stelde een vliegverbod boven
Libië in en machtigde alle VN-lidstaten om, met uitsluiting van een buitenlandse
bezettingsmacht op Libisch grondgebied, alle noodzakelijke maatregelen te nemen
voor de bescherming van de burgerbevolking in Libië. Tien lidstaten van de Raad
stemden vóór de resolutie. Naast de drie indieners waren dit de Verenigde
Staten, Bosnië en Herzegovina, Colombia, Gabon, Portugal, Nigeria en Zuid-Afrika.
Vijf landen onthielden zich van stemming,
namelijk Rusland, China, Brazilië, Duitsland en India.
• Ivoorkust: Resolutie 1975 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties werd
op 30 maart 2011 unaniem aangenomen door de VN-Veiligheidsraad. De
door Frankrijk en Nigeria ingediende tekst veroordeelde het geweld in Ivoorkust en
legde sancties op tegen voormalig president Laurent Gbagbo en hooggeplaatste
medewerkers in zijn entourage.
2011 is geen keerpunt want selectieve toepassing (door VR): Syrië, …
MAAR wel toegenomen focus op soevereiniteit en territoriale integriteit: Syrië, Senkaku-
eilanden, Oekraine, schotland, Falklands, Catalonië, Gibraltar,…
Britse kolonies VROEGER: (zie foto)
,Britse kolonies NU:
• Gibraltar
• Falklands
➔ Nog maar 2 gebieden waar er WEL nog Britse soevereiniteit is.
MAAR nog steeds een Commonwealth of Nations
= voorheen het Brits Gemenebest, is een vrijwillig samenwerkingsverband
(een confederatie) van 53 onafhankelijke soevereine staten, met de Britse koningin Elizabeth
II als symbolisch hoofd.
➔ GEEN Britse soevereiniteit meer
➔ bestaat uit de meeste voormalige Britse kolonies en mandaatgebieden
Gibraltar:
• 1704: GB verovert Gibraltar op Spanje
• 1713: Spanje overhandigt Gibraltar aan GB (Treaty of Utrecht)
➔ Het koninkrijk Groot-Brittannië kreeg uitbreiding van het koloniaal gebied in de vorm
van Gibraltar en Minorca, waarmee het de toegang tot de Middellandse Zee beheerste.
• 1963: Spanje zet Gibraltar op de agenda van de VN
• 1967: Referendum bevestigt Britse soevereiniteit
• 1969: GB introduceert volledig zelfbestuur in Gibraltar
➔ Spanje sluit grens uit protest
• 1982: Spanje opent grens voor voetgangers ten gevolge van lidmaatschap EU
• 1984: Spanje opent grens volledig MAAR incidenten gaan door
• NU: nog steeds lange files door grote grenscontroles enz…
Brexit:
• VK: 51,9% stemt voor om EU te verlaten
• Gibraltar: 95,9% stemt tegen om EU te verlaten
➔ Willen bij de EU blijven voor economische voordelen en omdat Spanje na de
brexit, gibraltar zal willen terugnemen.
Commonwealth:
• IGO:
o 53 staten
o “London declaration” als oprichtingsverdrag
• Focus:
o Taal
o Cultuur
o Sport
o Zaken
o Beperkte aandacht voor politiek
• Elizabeth II:
o Hoofd van de Commonwealth
o Is ook staatshoofd van de landen die behoren tot de Commonwealth Realm
, o OPMERKING: Merk op dat alle Commonwealth realms lid zijn van de
commonwealth maar dat niet alle leden van de Commonwealth ook
Commonwealth realms zijn.
➔ Harry & Meghan “moeten” ook op vakantie gaan naar die landen die lid zijn van
de Commonwealth om deze banden te onderhouden.
Basisconcept 2: Intergouvernementele organisatie
3 kernelementen:
• Minstens 3 staten als lid
• Voeren activiteiten uit in verschillende landen
• Opgericht volgens formele intergouvernementele overeenkomst zoals een verdrag
Functies:
• Informatief
• Forum
• Normatief
• Regelgevend
• Controlerend
• Operationeel
• Ideationeel
Uitdagingen:
• Effectiviteit
• Verantwoording
• Legitimiteit
Voordelen:
• Nieuwe idees ontwikkelen
• Informatie verzamelen
• Doelstellingen zetten
• Aanpassen en reorganisatie
• Innovatie
Nadelen:
• Handhaving
• Snel reageren in tijd van crisis
• Grote, lange projecten managen
• Coordineren tussen de verschillende groepen
• Moeilijk om de duistere kant van de landen aan te pakken
Is de Islamitische staat een staat? (slide 36)
+ Waarom de term “Daesch” ?