1. Hoofdstuk 1: inleiding tot het staatsbegrip
1.1. Staatssoevereiniteit
Historische groei
- 1618-1648: 30-jarige oorlog (8 miljoen doden) Vrede van de Westfalen.
- Afspraken Westfalen (1648)
o Territoriale soevereiniteit
Binnen de grenzen van de staat mag er geen hogere macht dan staatsmacht zijn
Volledige & exclusieve bevoegdheid over het grondgebied.
o Non-interventiebeginsel
Staten mengen zich niet met interne politiek in andere staten
- Basis klassieke volkenrecht
o Relaties tussen staten (niet binnen staten)
- Internationaal recht
o Internationale afspraken
Oorlogen vermijden & samenwerking bevorderen
Basis: soevereiniteit
o Wanneer militair optreden gerechtvaardigd?
Zelfverdediging
Om interstatelijke oorlogen te vermijden
Collectief veiligheidsmechanisme
Goedkeuring VN-Veiligheidsraad (als vrede wordt bedreigd)
Vaststellen bedreiging/verbreking internationale vrede of daad van agressie
Peace-enforcement: vredesafdwingingsoperaties
Uitdaging klassieke soevereiniteit
- Globalisering – interdependentie
o Staten maken zich zorgen over de interne activiteiten van andere staten
1. Eigenbelang (transnationale effecten)
Vb: ecologisch, financieel-economisch, veiligheid…
2. Morele waarden & normen
Vb: verplichtingen vd staat tov haar burgers (mensenrechten) + humanitair recht
- Middelen om invloed uit te oefenen op interne keuken van andere staten?
1. Diplomatie
2. Politieke/ economische sancties
3. (Militaire) interventie
, 1.2. Legale interventiemogelijkheden
- 3 ‘legale manieren waarop internationale gemeenschap toch intervenieert
Humanitaire interventie (R2P) - Verantwoordelijkheid om het volk te beschermen (R2P)
- Gebruik van geweld door internationale gemeenschap.
- Niet volgens soevereiniteitsprincipe, maar volgens grenzen.
Criteria:
- Aanleiding: grootschalig verlies aan mensenlevens
- Hoofddoel: beëindigen verlies aan mensenlevens
(unilaterisme: twijfel over rechtvaardigheid van interventie)
- The last resort: laatste optie + middelen beperkt tot noodzaak.
- Redelijke kans op slagen: gevolgen van niet-tussenkomst
BESLISSING VN-VEILIGHEIDSRAAD JUISTE GEZAG
Democratie & goed bestuur Internationale organisaties:
- Verspreiding (good governance)
- Lidmaatschap: rechten & plichten + democratische vereisten.
- Gevolg: exponentiële verspreiding van democratieën, morele
waarden & principes van goed bestuur.
Bestuursvorm opdringen is niet evident:
- Pro-democratische interventies uitzonderlijk & illegaal
- Indirecte manier lijkt succesvoller
Verspreiding via IO’S:
- Lidmaatschap (rechten & plichten)
- Institutionele heropbouw van ontwrichte landen
opstellen grondwet: waarborgen democratie & goed bestuur.
Internationale straftribunalen Ernstige schendingen van mensenrechten:
- Moeilijk te voorkomen/beperken
- Na feiten: berechting van verantwoordelijken
- Vb: Rwanda: vervolgen genocide, oorlogsmisdaden & misdaden
tegen menselijkheid.
Doel:
- Aansprakelijk stellen daders/opdrachtgevers
- Recht doen aan slachtoffers
- Toekomstige misdadigers afschrikken
- Bijdragen vrede & getroffen gebieden
Permanent Internationaal Strafhof:
- Den Haag
- Bevoegdheid: individuen berechten die verdacht worden van
genocide, oorlogsmisdaden of misdaden tegen mensheid.
Internationaal bestuur:
- Spanningsveld tussen internationaal bestuur & soevereiniteit
o Territoriale soevereiniteit
o Non-interventiebeginsel
o Basis vh klassieke volkenrecht: relatie tussen staten (internationaal recht)
o slingerbeweging
- Actuele casus: brexit, transmigratie,…
1.3. Sociaal contract
- TREFWOORD (zie 1.5)
, 1.4. Welvaartsstaat
Wat:
De maatschappij waarin wij leven & mogen genieten van talrijke overheidsvoorzieningen en financiële
tegemoetkomingen overheid beschermt de welvaart, maar zorgt er niet voor!
Crisis van de welvaartsstaat:
= Teveel mensen hebben niet het gepaste werk door:
1. Delokalisering (globalisering vd economie)
2. Vergrijzing (pensioenen)
Geen volledige werkgelegenheid (vb: Rusland, ging niet goed)
Actua: Vlaams Regeerakkoord
1.5. Trefwoorden bij hoofdstuk 1
Staatssoevereiniteit - Ordenend principe + hoeksteen internationale systeem.
- Regering heeft de volledige en exclusieve bevoegdheid om het gezag over
haar grondgebied uit te oefenen.
- 1 vd afspraken van de Westfalen (1648)
territoriale soevereiniteit:
- Volkenrecht: legde verkeersregels vast die golden als gedragscode tussen
landen. (relaties tussen staten)
- Militair optreden is wel gerechtvaardigd in geval van zelfverdediging.
Defenestratie - Zelfdefenestratie: zelf uit het raam gooien.
- Latijn: fenestra (raam)
- Opstand Praag (Boheemse opstand)
begin: 1618 (30-jarige oorlog)
einde: 1648 (Vrede vd Westfalen)
- Hoeksteen internationaal recht (soevereiniteit vd staat)
- Actueel: aanslagen ‘Nine Eleven’ aan WTC-torens, waarbij mensen uit het
raam sprongen om aan de vlammen te ontkomen.
Non- - Staten mengen zich niet met interne politiek in andere staten.
interventiebeginsel - R2P: responsibility to protect = humanitaire interventie (bezorgdheden rond
‘interventie’ vermilderen)
- Democratie & goed bestuur
- Internationale straftribunalen
- Internationaal bestuur
Sociaal contract - Jean Jacques Rousseau, Frans Verlicht filosoof
- Leven in absolute vrijheid vormt een probleem voor uw veiligheid
stuk vrijheid afstaan in ruil voor veiligheid
- Vrijwillig, volonté générale: algemeen maatschappelijk belang
- Gevolg: ontstaan overheid met afspraken (RECHT)
optreden voor wie het niet naleeft.
- Vb: moord Julie van Espen falen overheid in straf.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur justineburggraeve1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.