Dit is een volledige en uitgebreide tijdslijn die hoort bij het vak Geschiedenis van het publiekrecht en de politiek. Dit vak wordt gegeven door Prof. Rik Opsommer en Prof. Sebastiaan Vandenbogaerde aan de Universiteit Gent.
oud - Romeins recht
753 v.Chr. - 250 v.Chr
1 000 v.Chr.
Stadstaat, agrarisch en mi
Rome = koninkrijk
753 v.Chr. 510 v.Chr.
Twaalftafelenwe
Ontstaan ius commune = Regeling voor militaire zaken en toverij (niet: st
gemeenschappelijk rechtsdenken
Democratisering macht, ove
18de E.v.Chr.
Eerste recht -
Codex Hammoerabi -
strafrecht volgens talio-principe
& bepalingen standen-
maatschappij
Oud - Romeins recht
Geschiedenis
Ontstaan Rome: legende 753 v.Chr.
Militair sterk - civis (burger) waardoor men libertates of vrijheden verkreeg.
Burgerlijke familia beheerd door pater familias.
Instellingen
Tot 510 v.Chr. een koninkrijk. Koning heeft imperium, beperkt door libertates.
Die vrijheden zijn de mos maiorum.
Drie standen: patriciërs (grootgrondbezitters), plebejers (zijn vrij) en cliëntes.
Na 510 v.Chr. een republiek
Senaat (uiteindelijk zowel p + p), op basis van verdienste, levenslang.
, & 4 volksvergaderingen of comitia (p + p):
~ comitia centuriata - militair
~ comitia tributa - stadswijken
~ comitia curiata - territoriaal -- lex curiata de imperio
~ volksraad of concilium plebis (enkel plebejers).
& magistraten, verkozen, hiërarchie, annualiteit & collegialiteit.
Uitzondering: dictator, voor noodsituaties met bijzondere volmacht
Verantwoording à Senaat over imperium + strafrechtelijk aansprakelijk
Rechtsbronnen
Gewoonterecht - mos maiorum
Koningswetten of leges regiae - rechtspraak van Koningen als precedent.
Twaalftafelenwet + Lex Hortensia.
Comitia - leges, volksraad - plebicieten & senaat - senatusconsulta.
Senaat keurt leges goed.
Engeland (late midde
Constitutionalisme
||--- Magna Carta - 1215
(voorloper: Charter of Liberties 1100)
Geldt nog steeds vandaag
>> Engels recht = gewoonte, precedenten en statutory texts.
Aanleiding: ~ discussie met de Paus;
~ fiscale uitbuiting.
Wie?: baronnen en London.
Inhoud: ~ concrete misbruiken aanpakken (hoge successierechten);
~ fundamentele vrijheden: verbod op willekeurige straffen,
verbod van rechtsweigering, due process of law, …
Negatief
~ Enkel voor de ''vrijen'' en meerderheid onvrij;
~ Geen materiële garanties:
> nochtans enforcement clause;
> Paus verklaarde het document nietig.
Positief
~ Aanvang teksttraditie;
~ Invloed op de latere grondwetten van USA en Europese landen;
~ Hernomen in de 17de eeuw, samen met de:
> Petition of rights (1628) - de vorst staat onder de soevereine wet.
> Habeas Corpus Act (1679) - onderdanen beschermd tegen
willekeurige opsluiting.
> Bill of Rights (1689) - na Glorious Revolution, Jacob II vervallen van
de macht en dochter en partner worden aanvaard, mits toegevingen
en garantie van fundamentele rechten.
Magistratenrecht = Praetoriaanse rechtsvorming:
Proces in 2 fasen:
~ apud praetorem = praetor verleent actio of formule.
~ apud judicem = met actio naar de rechter die slechts feiten moet bewijzen.
Preator maakt in edict bekend welke actiones hij zal verlenen.
~ via formele procesregels creëert men materieel recht.
Ius civile - oude wetten en gewoonten (Romeins).
Ius honorarium - recht van de praetor (soepeler dan ius civile).
Ius gentium - recht van praetor gebaseerd op regels door elk volk erkend
Opkomst rechtsleer = Jurisprudentes
~ rechtsgeleerden geven advies aan partij en magistraat.
Engeland (late middeleeuwen)
Parlementarisme
>> Houses of Parliament
1066 - Curia Regis
~ belangrijke beslissingen door topvazallen.
14de eeuw
~ ook lagere grondadel worden vertegenwoordigd.
~ formele splitsing Hogerhuis en Lagerhuis.
> Hogerhuis voor prelaten en hoge adel.
Intrede van rechtswege op basis van
maatschappelijke positie.
> Lagerhuis voor ridders en burgers.
Een selectie of vertegenwoordiging van
hun maatschappelijke groep, vandaag
verkozenen.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bdp. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €14,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
