Resume
Samenvatting OP 1.1
Samenvatting voor periode OP 1.1 van de opleiding Medische Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT). Bevat de volgende vakken: Echografie (EC), Medische Beeldvorming (MB), Medische Vakken (MV), Nucleaire Geneeskunde (NG), Radiodiagnostiek (RD) en Radiotherapie (RT).
[Montrer plus]
Publié le
30 octobre 2020
Nombre de pages
59
Écrit en
2018/2019
Type
Resume
mbrt
echografie
medische beeldvorming
medische vakken
nucleaire geneeskunde
radiodiagnostiek
radiotherapie
jaar 1
periode 1
op11
op 11
periode 11
ec
mb
mv
ng
rd
rt
Établissement
Fontys Hogeschool (Fontys)
Cours
Medische Beeldvorming en Radiotherapeutische Technieken
Cours
OP 1.1
Tous les documents sur ce sujet (1)
S'abonner
Envoyer un Message
SAMENVATTING OP 1.1
EC, MB, MV, NG, RD & RT
MBRT
Fontys Hogeschool Eindhoven
,Inhoud
Echografie
Echografie...........................................................................................................................................1
1. Geluidsgolven.....................................................................................................................................8
1.1. Soorten golven.............................................................................................................................8
1.2. Amplitude en frequentie.............................................................................................................8
1.3. Akoestische impedantie...............................................................................................................8
2. Vorming beeld....................................................................................................................................9
2.1. Apparatuur..................................................................................................................................9
2.2. Verzwakking.................................................................................................................................9
2.3. Transducer...................................................................................................................................9
2.4. Golflengte....................................................................................................................................9
2.5. Focus..........................................................................................................................................10
2.6. Total gain...................................................................................................................................10
2.7. TGC............................................................................................................................................10
2.8. Diepte........................................................................................................................................10
3. Gevaren van echografie....................................................................................................................10
4. Pathologische afwijkingen................................................................................................................10
4.1. Aorta..........................................................................................................................................10
4.1.1. AAA.....................................................................................................................................10
4.1.2. Dissectie aorta....................................................................................................................11
4.2. VCI.............................................................................................................................................11
4.2.1. Trombus VCI.......................................................................................................................11
4.2.2. Dilatatie VCI........................................................................................................................11
5. Verloop afspraak...............................................................................................................................11
5.1. Voor...........................................................................................................................................11
5.2. Tijdens.......................................................................................................................................11
5.3. Na..............................................................................................................................................11
1. Uitwendige lichaamsaanduidingen...................................................................................................13
2. Inwendige locatieaanduidingen (vlakken)........................................................................................13
3. Assen................................................................................................................................................13
4. Radiologische stralingsrichtingen.....................................................................................................14
5. Bewegingsrichtingen........................................................................................................................15
6. Beeldkwaliteit...................................................................................................................................15
6.1. CRAST.........................................................................................................................................15
, 6.2. Afbeelding totale object............................................................................................................15
6.3. Artefacten..................................................................................................................................15
6.4. Attenuatieartefact.....................................................................................................................15
6.5. Bewegingsartefact/ bewegingsonscherpte................................................................................15
6.6. Contaminatie.............................................................................................................................15
6.7. Contrast.....................................................................................................................................15
6.8. Contrastresolutie.......................................................................................................................16
6.9. Depth.........................................................................................................................................16
6.10. Diafragmering..........................................................................................................................16
6.11. Focus........................................................................................................................................16
6.12. Letterplaatsing.........................................................................................................................16
6.13. Overall gain..............................................................................................................................16
6.14. Prikartefact..............................................................................................................................16
6.15. SNR..........................................................................................................................................16
6.16. Spatiële resolutie.....................................................................................................................16
6.17. Telstatistiek..............................................................................................................................16
6.18. Temporele resolutie.................................................................................................................16
6.19. TGC..........................................................................................................................................17
7. Vergelijken modaliteiten..................................................................................................................17
8. BMH-fases........................................................................................................................................17
1. Bot....................................................................................................................................................18
1.1. Opbouw.....................................................................................................................................18
1.2. Functies.....................................................................................................................................18
1.3. Botvormen.................................................................................................................................19
2. Klinisch redeneren............................................................................................................................19
2.1. Gezond en ziek...........................................................................................................................19
2.2. Anamnese (mogelijk uitgevoerd door MBB’er)..........................................................................19
2.3. Lichamelijk onderzoek...............................................................................................................20
2.4. Differentiaaldiagnose.................................................................................................................20
2.5. Aanvullende onderzoeken (mogelijk uitgevoerd door MBB’er).................................................20
2.6. Beleid (mogelijk uitgevoerd door MBB’er).................................................................................21
2.7. Therapie (mogelijk uitgevoerd door MBB’er)............................................................................21
3. Fracturen..........................................................................................................................................21
3.1. Symptomen...............................................................................................................................21
3.2. Diagnostiek................................................................................................................................21
3.2.1. Systematische classificatie..................................................................................................21
, 3.3. Genezing....................................................................................................................................22
3.4. Behandeling...............................................................................................................................22
3.5. Complicaties..............................................................................................................................22
3.6. Fractuurpatronen......................................................................................................................23
3.7. Werkingsmechanismen.............................................................................................................23
3.8. Verplaatsing...............................................................................................................................23
3.9. Fractuurfragmenten..................................................................................................................23
4. Oncologie..........................................................................................................................................24
4.1. Normale celdeling......................................................................................................................24
4.1.1. Levenscyclus van de cel......................................................................................................24
4.2. Ontstaan tumor.........................................................................................................................25
4.2.1. Benigne tumor....................................................................................................................26
4.2.2. Maligne tumor....................................................................................................................26
4.2.3. Classificatie tumoren..........................................................................................................26
5. Therapietermen................................................................................................................................27
5.1. Algemeen...................................................................................................................................27
5.2. Diagnostiek................................................................................................................................28
5.3. Behandeling ziekte.....................................................................................................................28
5.4. Verloop ziekte............................................................................................................................28
5.5. Aandoeningen............................................................................................................................28
5.6. Fracturen...................................................................................................................................28
5.7. Cellen.........................................................................................................................................29
5.8. Tumoren en kanker....................................................................................................................29
6. Latijnse benamingen.........................................................................................................................30
6.1. Botten........................................................................................................................................30
6.1.1. Cranium..............................................................................................................................30
6.1.2. Columna vertebralis............................................................................................................30
6.1.3. Thorax.................................................................................................................................30
6.1.4. Os coxae..............................................................................................................................30
6.1.5. Onderste extremiteiten......................................................................................................30
6.1.6. Bovenste extremiteiten......................................................................................................31
6.1.7. Uitstulpingen van de botten...............................................................................................32
6.2. Organen.....................................................................................................................................33
6.2.1. Cranium..............................................................................................................................33
6.2.2. Thorax.................................................................................................................................33
6.2.3. Abdomen............................................................................................................................33
, 6.2.4. Pelvis...................................................................................................................................34
6.2.5. Overig.................................................................................................................................34
6.3. Orgaanstelsels...........................................................................................................................34
1. Het concept......................................................................................................................................35
2. Werking Gammacamera...................................................................................................................35
2.1. Spatiële resolutie en sensitiviteit...............................................................................................35
2.2. Collimator..................................................................................................................................35
2.2.1. Benaming collimator...........................................................................................................36
2.3. Pinhole-collimator.....................................................................................................................36
2.4. Het kristal..................................................................................................................................36
2.5. Photo Multiplier Tube................................................................................................................36
2.6. Elektrisch circuit.........................................................................................................................37
2.6.1. Matrix.................................................................................................................................37
2.7. Samenvatting gammacamera....................................................................................................37
3. Radiofarmaca....................................................................................................................................37
3.1. Werking radiofarmaca...............................................................................................................39
4. Statisch onderzoek...........................................................................................................................39
4.1. Kenmerken................................................................................................................................39
4.2. Voordelen..................................................................................................................................39
4.3. Nadelen.....................................................................................................................................39
4.4. Skeletscintigrafie........................................................................................................................39
4.4.1. Whole body scintigrafie......................................................................................................40
4.4.2. Partiële scintigrafie.............................................................................................................40
4.4.3. SPECT(-CT)..........................................................................................................................40
4.4.4. 3-fase scintigrafie................................................................................................................40
5. Sensitiviteit en specificiteit...............................................................................................................40
6. Beeldherkenning...............................................................................................................................40
6.1. Normaalbeeld............................................................................................................................40
6.2. Afwijkingen................................................................................................................................41
6.3. Pathologie..................................................................................................................................41
6.3.1. Botmetastasen....................................................................................................................41
6.3.2. Osteosarcoom.....................................................................................................................41
6.3.3. Osteoïd osteoom................................................................................................................41
6.3.4. Ziekte van Paget..................................................................................................................41
6.3.5. Loslating THP......................................................................................................................41
6.3.6. Superscan...........................................................................................................................41
, 6.3.7. Dialysepatiënt.....................................................................................................................41
6.3.8. Nierfalen.............................................................................................................................41
6.3.9. Verstopping nier.................................................................................................................41
6.3.10. Occulte fractuur................................................................................................................42
6.4. Valkuilen....................................................................................................................................42
7. Beeldkwaliteit...................................................................................................................................42
7.1. Contrast.....................................................................................................................................42
7.2. Resolutie....................................................................................................................................42
7.2.1. Wat bepaald de gevoeligheid en resolutie?........................................................................42
7.3. Artefacten..................................................................................................................................42
7.4. Signaal-ruis-verhouding.............................................................................................................43
8. Route van de patiënt........................................................................................................................43
9. Taken MBB’er op NG........................................................................................................................43
10. Andere mensen werkzaam op de afdeling.....................................................................................43
11. Verloop afspraak.............................................................................................................................43
11.1. Voor.........................................................................................................................................43
11.2. Tijdens.....................................................................................................................................43
11.3. Na............................................................................................................................................44
1. Het concept......................................................................................................................................45
2. Onderdelen van de röntgenbuis.......................................................................................................45
3. Opwekken van röntgenstraling.........................................................................................................46
3.1. Effect kV en mAs........................................................................................................................46
3.2. Stralingsbundel..........................................................................................................................47
4. Onscherpte.......................................................................................................................................47
4.1. Bewegingsonscherpte................................................................................................................47
4.2. Geometrische onscherpte.........................................................................................................47
4.3. Intrinsieke onscherpte...............................................................................................................48
4.4. Hieleffect...................................................................................................................................48
4.5. Opruwing...................................................................................................................................49
5. Verloop afspraak...............................................................................................................................49
5.1. Voor...........................................................................................................................................49
5.2. Tijdens.......................................................................................................................................49
5.3. Na..............................................................................................................................................49
1. Het concept......................................................................................................................................50
2. Werking lineaire versneller...............................................................................................................50
2.1. Elektronengun...........................................................................................................................50
, 2.2. Magnetron.................................................................................................................................50
2.3. Versnellingsbuis.........................................................................................................................50
2.4. Afbuigmagneet..........................................................................................................................50
2.5. Target........................................................................................................................................51
2.6. Primaire collimator....................................................................................................................51
2.7. Egalisatiefilter............................................................................................................................51
2.8. Ionisatiekamer...........................................................................................................................51
2.9. Secundaire collimators..............................................................................................................51
2.10. Vacuümpomp..........................................................................................................................51
2.11. Koeling.....................................................................................................................................51
3. PDD...................................................................................................................................................51
4. Curatief/palliatief..............................................................................................................................53
5. Bijwerkingen.....................................................................................................................................53
5.1. Mammacarcinoom.....................................................................................................................54
5.1.1. Vroeg..................................................................................................................................54
5.1.2. Laat.....................................................................................................................................54
5.2. Bekkengebied............................................................................................................................54
5.2.1. Vroeg..................................................................................................................................54
5.2.2. Laat.....................................................................................................................................54
5.3. Hoofd-hals gebied......................................................................................................................54
5.3.1. Vroeg..................................................................................................................................54
5.3.2. Laat.....................................................................................................................................54
5.4. Hersenen...................................................................................................................................55
5.4.1. Vroeg..................................................................................................................................55
5.4.2. Laat.....................................................................................................................................55
5.5. VCSS (Vena Cava Superior Syndroom).......................................................................................55
5.6. Botmetastasen...........................................................................................................................55
5.7. Wervelmetastasen.....................................................................................................................55
5.8. Overige late bijwerkingen..........................................................................................................55
6. Berekeningen....................................................................................................................................55
7. Route van de patiënt........................................................................................................................56
8. Verloop afspraak...............................................................................................................................57
8.1. Voor...........................................................................................................................................57
8.2. Tijdens.......................................................................................................................................57
8.3. Na..............................................................................................................................................58
,
,Echografie – Periode 1.1
Echografie wordt op veel plaatsten in het ziekenhuis gebruikt, maar ook op een dokterspraktijk, bij
een fysiotherapeut en bij een dierenarts.
1. Geluidsgolven
1.1. Soorten golven
Je hebt transversale en longitudinale golven:
- Bij een transversale golf gaat de energie een andere kant op dan de golf. Bijvoorbeeld, je
gooit een steen in het water, deze vormt een golf. Als er een eend in het water ligt gaat die
niet mee met de golf, maar gaat die omhoog en omlaag. De energie gaat dus een andere
kant op dan de golf.
- Bij een longitudinale golf gaat de energie dezelfde kant op als de golf. Bijvoorbeeld, als je een
veer aan één kant vasthebt en je beweegt de losse kant naar binnen en weer terug, dan gaat
de energie dezelfde kant op als de golf.
Bij echografie wordt gebruik gemaakt van longitudinale golven. De geluidsgolven worden
uitgezonden in een periodieke beweging om de evenwichtsstand.
1.2. Amplitude en frequentie
Hoe hoger de energie die je uitzendt, hoe meer je ook terugkrijgt en hoe groter de amplitude van de
golf is. Je moet de hoeveelheid geluid daarom ook niet te laag zetten, dan krijg je namelijk geen
beeld. Je moet de energie ook niet te hoog zetten, in verband met de warmte die ontstaat.
Tussen de golflente en de resolutie zit een omgekeerd evenredig verband, dus hoe kleiner de
golflengte, hoe hoger de resolutie. Aangezien er tussen de golflengte en frequentie ook een
omgekeerd evenredig verband bestaat, is het dus ook dat hoe hoger de frequentie, hoe hoger de
resolutie. Het nadeel van een hoge frequentie is wel dat het doordringend vermogen lager is, dus kun
je de frequentie niet te hoog maken, de frequentie loopt van 1 MHz tot 20MHz. Dus bij de schildklier
(die dicht op het oppervlak liggen) kun je een hogere frequentie gebruiken dan bij een echo van de
lever.
1.3. Akoestische impedantie
Per medium heb je een akoestische impedantie (Z, in Rayls), dat is een soort weerstand. Wanneer er
een verschil in medium is, krijg je ook een echo. Het verschil in akoestische impedantie zorgt er
namelijk voor dat het geluid deels wordt gereflecteerd en daarom ontstaat er ook een echo.
Wanneer het verschil in Z klein is, worden bijna alle golven teruggekaatst en wordt er dus geen beeld
gevormd. Bijvoorbeeld: de akoestische impedantie van lucht is 0,0004, terwijl het bij vet 1,38 is, het
verschil in Z is hier dus zo klein dat er zich geen beeld vormt, daarom komen geluidsgolven niet goed
door lucht.
De hoeveelheid energie dat terugkaatst, kun je berekenen met de volgende formule van de
reflectiecoëfficiënt: Cr = (Z2 - Z1)2/ (Z2 + Z1)2. Omdat de akoestische impedantie van lucht zo klein is,
is de Cr bijna 1 (= 100%), dus dan is alle energie teruggekaatst, en kun je dus niks zien van de weefsels
eronder. Daarom ontstaat er geen echo als het geluid door lucht moet en wordt er gel gebruikt en
daarom mag de patiënt geen gas in de darmen hebben. Op het beeld wordt vocht zwart afgebeeld en
lucht wit.
, 2. Vorming beeld
Een echobeeld is opgebouwd uit lijntjes in de diepte. Ieder lijntje loopt dus van huid naar vet naar
spieren naar bot/ orgaan, deze diepte wordt berekend door de tijd die tussen het uitzenden en
ontvangen zit. Ieder lijntje vormt dus een beeld, door je hersenen en door de computer worden de
lege ruimte opgevuld.
2.1. Apparatuur
De transducer verzendt en ontvangt het geluid. Met de keuze van transducer en instellingen op het
apparaat kun je de frequentie veranderen. De tijd wordt bijgehouden en de computer berekent met
het verschil in tijd de afstand. Van daaruit wordt het beeld gevormd.
2.2. Verzwakking
De verzwakking van de golven kan komen door de weefsels zelf, hierbij is de verzwakking
weefselspecifiek, dit wordt bepaald door de verzwakkingscoëfficiënt.
Ook kan het komen door absorptie van de energie door de weefsels. Of door verstrooiing van de
bundels (scatter), dit kan komen doordat de bundels in een bepaalde hoek op de weefsels komt en
dus onder die hoek de andere kant op wordt gestuurd, hierdoor komt het niet terug bij de transducer
en is de energie verloren gegaan. Ook kan het komen door interferentie tussen verschillende golven
die elkaar versterken of verzwakken.
Verzwakking compenseer je door versterking, die kun je instellen op het echoapparaat. Je kunt de
versterking instellen per diepte, of je kunt het beeld helemaal versterken.
2.3. Transducer
De transducer maakt de een zeer smalle geluidsbundel, elke bundel vormt één lijn in het echobeeld.
Het verschilt per transducer hoe scherp het beeld is. Je hebt verschillende soorten transducers,
namelijk een lineaire (lineair array), curved (curved/convex/sector array) en punt (phased array)
transducer.
De voordelen van een curved en punt transducer is dat de transducer een klein contactoppervlak
heeft, maar een groot beeld vormt. Een punttransducer is zo dun, dat je bijvoorbeeld tussen de
ribben kunt kijken naar het hart. De nadelen van een curved en punt transducer is dat de bundels
divergent uitlopen en je dus een minder scherp beeld krijgt.
Bij een lineaire transducer zijn de bundels evenwijdig en is het beeld scherper, maar een lineaire
transducer is het gebruiksgemak minder goed.
Je hebt transducers waarmee je een inwendige echo kan maken, zo zit je zo dicht mogelijk op je
object en zie je het object vanuit verschillende kanten. Ook kan er tijdens een operatie een echo
worden gemaakt, waardoor de operatie zelfs kan worden afgebroken, omdat er toch iets zit wat
eerder niet was gezien.
2.4. Golflengte
De golflengte heeft een omgekeerd evenredig verband met
de frequentie. De frequentie kan lopen van 1 MHz tot 20
MHz. Hoe kleiner de golflengte, hoe minder diep (2 - 5 cm)
de bundels gaan en hoe beter de details. Bij een grote
golflente gaat de bundel wel dieper (15 - 20 cm), maar is de
resolutie wel lager.