Resume
Samenvatting Methodologie van de Sociale Wetenschappen
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van de cursus en eigen notities gebundeld. Ikzelf ben geslaagd met een 10/20 voor dit vak o.b.v. mijn samenvatting
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
METHODOLOGIE1 Inhoud
DEEL 1 ALGEMEEN: BASISBEGRIPPEN.....................................................................7
1. Hoofdstuk 1: Waarom sociaalwetenschappelijk onderzoek?..............................7
1.1 Inleiding......................................................................................................... 7
1.2 Voorbeelden.................................................................................................. 7
1.2.1 Opwarming van de aarde........................................................................7
1.2.2 War against crime in NYC........................................................................8
1.2.3 Botsende beschavingen..........................................................................8
1.2.4 Polls bij verkiezingen............................................................................... 9
1.2.5 Wetenschapper als bokser......................................................................9
1.2.6 Verband tussen gamen & agressie..........................................................9
1.3 Wetenschappelijke aanpak..........................................................................10
1.3.1 Wetenschap: een specifieke benadering...............................................10
1.3.2 Alternatieve bronnen van kennis over werkelijkheid.............................10
1.4 Wat te verwachten van methodologie?.......................................................10
2 Hoofdstuk 2: Bouwstenen & soorten sociaalwetenschappelijk onderzoek.........11
2.1 Inleiding....................................................................................................... 11
2.2 Bouwstenen van sociaalwetenschappelijk onderzoek.................................11
2.2.1 Theorie & empirie.................................................................................. 11
2.2.2 Inductie & deductie............................................................................... 13
2.2.3 Empirische cyclus van wetenschappelijk onderzoek/empirische
kringloop........................................................................................................ 13
2.3 Evaluatiecriteria.......................................................................................... 14
2.3.1 Betrouwbaarheid................................................................................... 14
2.3.2 Geldigheid............................................................................................. 15
2.3.3 Vakmanschap als kwaliteit....................................................................16
2.4 Soorten sociaalwetenschappelijk onderzoek...............................................16
2.4.1 Toepassingsgebied: theoriegericht VS praktijkgericht onderzoek.........16
2.4.2 Onderzoeksmethodologie: kwantitatief VS kwalitatief..........................17
3 Hoofdstuk 3: epistemologische beginselen.......................................................18
3.1 Inleiding....................................................................................................... 18
3.2 Ontwikkeling van epistemologie van de wetenschappen............................19
3.2.1 Empirische natuurwetenschap: naturalisme & empirisme....................19
3.2.2 David Hume’s scepticisme....................................................................20
, 3.2.3 Wiener Kreis: logisch-positivisme & verificationisme............................20
3.2.4 Karl Popper: principe van falsificatie.....................................................21
3.2.5 Thomas Kuhns paradigma’s..................................................................21
3.2.6 Imre Lakatos: theorie met meerinhoud.................................................22
3.3 Wat met de sociale wetenschappen?..........................................................22
3.3.1 Onderzoeksobject: naturalisme VS constructivisme..............................22
3.3.2 Naturalisme binnen de sociale wetenschappen: dominante stroming. .23
3.3.3 Constructivisme binnen de sociale wetenschappen..............................24
4 Hoofdstuk 4: ethiek in sociaalwetenschappelijk onderzoek...............................26
4.1 Inleiding....................................................................................................... 27
4.2 Hoe omgaan met deelnemers aan onderzoek?...........................................27
4.2.1 Vermijden schade als basisprincipe......................................................27
4.2.2 Vrijwillige toestemming of “informed consent”.....................................27
4.2.3 Privacy, vertrouwelijkheid, anonimiteit.................................................28
4.3 Professionele standaarden & deontologie...................................................28
4.4 Samenleving & wetenschap........................................................................29
DEEL 2: PLANNING & VOORBEREIDING VAN EMPIRISCH ONDERZOEK..................31
5 Hoofdstuk 5 onderzoek ontwerpen: strategie & doelstellingen.........................31
5.1 Inleiding....................................................................................................... 31
5.2 Het onderzoeksplan..................................................................................... 31
5.3 Probleemformulering of probleemstelling...................................................32
5.3.1 Algemene vraagstelling & onderzoeksdoelstelling: fundamenteel VS
praktijkgericht?.............................................................................................. 32
5.3.2 Literatuurstudie: status quaestionis......................................................33
5.3.3 Vraagstelling & onderzoeksvragen........................................................34
5.4 Onderzoeksopzet of (onderzoeks)technisch ontwerp..................................35
5.4.1 Plaats & situatie van waarneming: waar?.............................................36
5.4.2 Tijdstip & periode van waarneming: wanneer & hoe lang?...................36
5.4.3 Onderzoekseenheden & kenmerken: wie?............................................37
5.4.4 Methode van waarneming: hoe?...........................................................37
5.4.5 Tijdsplanning & financieel overzicht......................................................37
6 Hoofdstuk 6 Kwantitatieve & kwalitatieve meting.............................................38
6.1 Inleiding....................................................................................................... 38
6.2 Meten: enkele basisbegrippen.....................................................................38
6.2.1 Het meetproces..................................................................................... 38
6.2.2 Soorten concepten................................................................................ 39
, 6.2.3 Meten: kwantitatieve VS kwalitatieve benaderingen............................39
6.3 Kwantitatief meten...................................................................................... 40
6.3.1 Uitgangspunt: klassieke testtheorie......................................................40
6.3.2 Kenmerken van kwantitatieve variabelen.............................................40
6.3.3 Schaaltechnieken.................................................................................. 41
6.3.4 Operationaliseren van relaties tussen variabelen.................................42
6.3.5 Betrouwbaarheid nagaan......................................................................43
6.3.6 Meetgeldigheid nagaan?.......................................................................44
6.4 Kwalitatieve meting..................................................................................... 45
6.4.1 Open karakter van kwalitatieve benaderingen.....................................45
6.4.2 Enkele illustraties van kwalitatieve benaderingen................................46
6.4.3 Kwaliteit van kwalitatieve metingen.....................................................47
7 Hoofdstuk 7 Selectie van onderzoekseenheden: steekproeven........................48
7.1 Inleiding....................................................................................................... 48
7.1.1 Onderzoekseenheden, populatie & steekproef.....................................49
7.1.2 Steekproeven: 2 logica’s van selectie...................................................50
7.2 Toevalsteekproeven.................................................................................... 51
7.2.1 Stappen bij het trekken van toevalsteekproeven..................................51
7.2.2 Types toevalsteekproeven....................................................................52
7.2.3 Foutenbronnen bij steekproeftrekking..................................................56
7.2.4 Steekproefgrootte................................................................................. 57
7.2.5 Kwantitatieve niet-toevalsteekproeven.................................................59
7.3 Theoretische steekproeven.........................................................................60
7.3.1 Eigenheid van theoretische steekproeftrekking....................................60
7.3.2 Strategieën in theoretische steekproeftrekking....................................61
DEEL 3: kwantitatieve methodes..........................................................................62
8 Hoofdstuk 8: experimentele ontwerpen............................................................63
8.1 Inleiding....................................................................................................... 63
8.2 Onderdelen van klassieke experimentele ontwerp......................................63
8.2.1 Basisschema van klassiek experiment..................................................64
8.2.2 Randomiseren & matchen.....................................................................64
8.2.3 Effect van de stimulus...........................................................................65
8.2.4 Voormeting........................................................................................... 66
8.3 Bedreigingen interne geldigheid.................................................................66
8.3.1 Buitenexperimentele gebeurtenissen...................................................67
, 8.3.2 Maturatie/spontane veranderingen.......................................................67
8.3.3 Testeffect.............................................................................................. 67
8.3.4 Instrumentatie....................................................................................... 67
8.3.5 Statistische regressie............................................................................ 67
8.3.6 Selectie................................................................................................. 68
8.3.7 Uitval..................................................................................................... 68
8.3.8 Verwachtingen van de onderzoeker......................................................68
8.4 Bedreigingen van de externe geldigheid.....................................................68
8.4.1 Populatiegeldigheid............................................................................... 69
8.4.2 Naturalistische geldigheid.....................................................................69
8.5 Alternatieven op klassieke experimentele ontwerpen.................................69
8.5.1 Quasi-experimentele ontwerpen...........................................................69
8.5.2 Pre-experimentele ontwerpen...............................................................70
8.6 Ethische bekommernissen..........................................................................71
9 Hoofdstuk 9: Surveyonderzoek..........................................................................72
9.1 Inleiding....................................................................................................... 72
9.2 Stappenplan & foutenbronnen....................................................................72
9.3 Over vragen & antwoorden.........................................................................74
9.4 Het ontwerp van vragenlijsten....................................................................74
9.4.1 Model van het vraag-antwoord proces..................................................74
9.4.2 Responsfouten & -stijlen.......................................................................75
9.4.3 Aanbevelingen voor het opstellen van vragenlijsten.............................76
9.5 Keuze voor een surveymodus.....................................................................78
9.5.1 Face2face-surveys................................................................................ 78
9.5.2 Postenquêtes & websurveys.................................................................79
9.5.3 Overige surveymodi.............................................................................. 80
9.5.4 Mixed-mode surveys............................................................................. 80
10 Hoofdstuk 10: Niet-reactief onderzoek & secundaire data-analyse.................80
10.1 Inleiding..................................................................................................... 80
10.2 Soorten niet-reactieve gegevens...............................................................81
10.2.1 Fysieke sporen.................................................................................... 81
10.2.2 Tekst: inhoudsanalyse.........................................................................81
10.2.3 Administratieve data & officiële statistieken.......................................82
10.2.4 Big Data.............................................................................................. 83
10.3 Secundaire analyse van onderzoeksdata..................................................84
, 10.4 Voor- & nadelen van niet-reactieve & secundaire data.............................84
DEEL 4: Kwalitatieve methodes............................................................................ 85
11 Hoofdstuk 11: Veldonderzoek & participerende observatie.............................85
11.1 Inleiding..................................................................................................... 85
11.2 Types veldonderzoek................................................................................ 86
11.2.1 Rol van de onderzoeker: participeren VS observeren.........................86
11.2.2 Mate van openheid: verborgen VS open onderzoek............................87
11.2.3 Gehanteerde paradigma: coöperatief VS investigatief onderzoek......88
11.3 Verloop van veldonderzoek.......................................................................88
11.3.1 Planning van het veldwerk..................................................................88
11.3.2 Toegang verkrijgen tot het veld..........................................................89
11.3.3 Verblijf in het veld............................................................................... 89
11.3.4 Uittrede van het veld..........................................................................91
11.4 Veldwerknotities........................................................................................ 91
11.5 Voor- & nadelen van veldonderzoek..........................................................92
12 Hoofdstuk 12: diepte-interviews & focusgroepen............................................93
12.1 Inleiding..................................................................................................... 93
12.2 Epistemologische achtergrond van diepte-interviews...............................94
12.2.1 Nadruk op begrijpen & interpretatie...................................................94
12.2.2 Nadruk op theorievorming & -ontwikkeling.........................................94
12.3 De interviewsituatie.................................................................................. 95
12.3.1 Structuur van een interview................................................................95
12.3.2 Soorten vragen.................................................................................... 96
12.3.3 Mogelijke valstrikken...........................................................................97
12.4 Focusgroepen............................................................................................ 97
12.4.1 Wat?.................................................................................................... 97
12.4.2 Samenstelling..................................................................................... 97
12.5 Van gesproken woord naar geschreven tekst...........................................98
12.6 Analyseren & interpreteren.......................................................................98
12.6.1 Condenseren....................................................................................... 98
12.6.2 categoriseren naar betekenis..............................................................98
12.6.3 Narratieve analyse.............................................................................. 99
12.6.4 Diepere interpretatie...........................................................................99
12.6.5 Ad hoc interpretatie..........................................................................100
12.7 Kwaliteit.................................................................................................. 100
, 13 Hoofdstuk 13: historisch-vergelijkend onderzoek..........................................100
13.1 Inleiding................................................................................................... 100
13.2 Oorsprong van vergelijkende methodes: John Stuart Mill........................101
13.2.1 Methode van overeenkomst..............................................................101
13.2.2 Methode van verschil........................................................................102
13.2.3 Gecombineerde methode van overeenkomst & verschil...................103
13.2.4 Methode van gelijktijdige variatie.....................................................103
13.3 Specifieke kenmerken van historisch-vergelijkend onderzoek................104
13.3.1 Aard van het empirische materiaal...................................................104
13.3.2 Het reconstrueren van historische feiten..........................................105
13.3.3 Streven naar oorzakelijke verbanden................................................105
13.3.4 Verbinden van micro- & macroniveau...............................................105
13.3.5 Gebruik van contextueel materiaal bij vergelijkingen.......................106
13.4 Problemen bij historisch-vergelijkend onderzoek....................................106
13.4.1 Veronderstelling van equivalentie.....................................................106
13.4.2 Galtons probleem.............................................................................. 107
13.4.3 Vertekening door eenhedenselectie..................................................107
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur guylreno. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80796 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans