1
Event productie: Technische aspecten
Geluid
• Wat is geluid
o Fysische kenmerken: frequentie, amplitude, voortplantingssnelheid,
golflengte, golfvorm, fase
• Gedragingen van geluid
o Verspreiding, reflectie, breking, fenomenen
• Decibels + oefeningen
• De akoestische keten
o Microfoons – Signaaloverdracht – luidsprekers
• PA systeem
• Signaalbewerking: mengtafels & outboard
• Delay, reverb, gate, compressor, limiter, equalizer, analyser
• Analoge vs Digitale audio
+ Test Canvas
, 2
Wat is geluid
Als je heel hard slaat op een voorwerp bv. een pan dan gaat dit beginnen trillen.
De lucht rondom dat voorwerp die word, ten gevolge van de trilling van dat voorwerp,
zachtjes ineen geduwd en uitgerokken. Daardoor bestaat er een gecompresseerde lucht en
gedecompresseerde lucht. Dat verschil in atmosferische druk dat gaat zich voortplanten in
concentrische bolfronten die steeds maar groter worden en die uiteindelijk ons gehoor
bereiken en ons trommelvlies laten meetrillen met die atmosferische drukveranderingen (via
een systeem dat wij niet in detail gaan bekijken) Die trillingen worden gewoon in het
middenoor en in het binnenoor omgezet naar
prikkelingen in onze hersenen die wij dan
waarnemen als geluid.
Die toppen zijn een weergave van samengedrukte lucht en die dalen zijn een weergave van
uitgerokken lucht; dus dit zijn de drukveranderingen in de atmosferische lucht weergegeven.
Hoe sneller deze drukveranderingen elkaar opvolgen, hoe hoger dat de toon is die we
waarnemen.
Hoe groter het verschil is tussen die
samengeperste lucht en die uitgerokken lucht,
hoe luider het geluid is dat we waarnemen.
Die wisselende drukgolven planten zich voort
doorheen een medium, meestal dus lucht, en
die hebben een bepaalde
voortplantingssnelheid.
Die wisselende drukgolfjes kunnen we
weergeven met een toestel genaamd de
Rubenshuis.
Rubensbuis= een buis met daarin gaatjes geboord, in die buis laat men een brandbaar gas
lopen en aan de achterkant van die buis bevestigd men een luidspreker. Wanneer men dan
geluid door die buis laat lopen dan wordt dat gas samengeperst en gedecompresseerd.
-> zie experiment video Rubensbuis: https://www.youtube.com/watch?v=HpovwbPGEoo
, 3
De snelheid waarmee die hoge en lage
drukgebieden elkaar opvolgen bepaald voor
de hoogte van de toon die we warnemen.
Het aantal keer per seconde dat er een
verandering is tussen zo’n hoog drukgebied
en laag drukgebied noemen we frequentie.
Ons gehoor is niet gevoelig voor alle
frequenties, het geluid moet binnen een
minimumwaarde en een maximumwaarde
zitten willen we de toon kunnen waarnemen
-> zie de getallen
+ test in de klas
Baby’s horen nog tot 20 000 hertz maar
omdat ons gehoord al is blootgesteld aan te
veel geluid is dit bij ons al afgenomen naar
max 15 000-16 000
Echografie: aan de had van geluidgolven wordt er
een beeld gevormd. Dit werkt in principe van
reflectie net zoals een vleermuis een ultrasone
geluidsgolf produceerd en zich aan de hand van
die reflecties kan oriënteren in een donkere
ruimte
Sonar van een duiktoestel werkt ongeveer op
hetzelfde principe, zij produceren een hoge ping
toon en het toestel meer hoelang het duurt
alvorens die ping toon word gereflecteerd door
de bodem van de zee en terugkomt naar dat
toestel en zo kan men zich een beeld vormen van
de diepte van de oceaan
, 4
Geluid plant zich voort met een bepaalde
snelheid. Die snelheid is in lucht bij 20° is 343
meter per seconde. Dit is een pak lager dan de
voorplantingssnelheid van licht (we zien eerst de
bliksem en pas veel later de donder).
A.d.h.v. deze voorplantingssnelheid kunnen we
bereken hoelang de golflengte is, m.a.w. wat de
afstand in meter is tussen zo ene top en de
volgende top
We delen de voorplantingssnelheid door de frequentie
en zo komen we aan de golflengte (voorgesteld door
Griekse letter)
20 Hz: 17m20
200 Hz: 1m72
2000 Hz: 17,2cm
20 kHz: 7,72 cm
Als je een toon afspeelt en je beweegt langzaam je hoofd van links naar rechts dan zal je
merken dat je die toon luider waarneemt (de top van een grafiek)
De laagste noot die je kan spelen op een vleugelpiano is
de lage La
Deze heeft dan een golflengte van 12m50, je moet een
ruimte hebben die minimaal de helft van die golflengte
is, zodat de golf in die ruimte past
Als de ruimte kleiner is ga je geen dynamiek horen in
die toon
Tot hiertoe hebben we sinusvormige tonen gezien, die
bestaan uit 1 frequentie, die tonen klinken als een
fluittoon
De meeste geluiden die wij rondom ons horen zijn geen
perfecte zuivere sinusgolven
Wat wij horen zijn vaak samengestelde golven (dus kleine
sinusgolven in combinatie met grote en die zien er dan uit
zoals de grafiek eronder)