,INLEIDING
Hoe zijn de centrale besturen bestuurlijk georganiseerd?
Hoe verlopen beleids- en besluitvormingsprocessen op centraal niveau?
Welke rol spelen de volgende actoren in de beleidsvorming: parlement, regering, politieke partijen,
middenveld, kabinetten en administraties?
Er zijn 3 clusters en hun onderlinge perspectieven:
1. Partij-Regering-Parlement:
- Regering vs parlement
- Regering vs partij
- Parlement vs partij
2. Regering-Minister-Kabinet-Administratie
- Minister vs minister: horizontale beleidsafstemming en -controle binnen eenzelfde regering
- Regering/kabinet vs administratie: politico-administratieve relatie
- Administratie intern: Departement-Agentschappen en Departement-departement
3. State-society: samenleving vs overheid
- Samenleving vs partij
- Samenleving vs parlement
- Samenleving vs administratie en regering: medebeheer en consultatie, …
4
,HOOFDSTUK 1: JURIDISCHE EN
FINANCIËLE GEGEVENS
1. BEVOEGDHEIDSVERDELING
1.1. KENMERKEN
• Complexe federale staat (sui generis)
o Door centrifugale vorrm
o Door beperkt aantal deelstaten
o Doordaat deelstaten ~ taalgemeenschap
o Door twee soorten (deels overlappende) deelstaten: gemeenschappen en gewesten
o Doordat deelstaten toegewezen bevoegdheden hebben en federale niveau de residuaire
bevoegdheden (maar… GW art 35!)
• Wat is een confederale staat?
= verschillende staten beslissen om samen te werken (=soevereiniteit)
• Soevereine autonomie van deelgebieden
o Exclusieve bevoegdheden: zowel materieel als territoriaal
o Toegewezen bevoegdheden:
§ Rechtstreeks door de Grondwet
§ Krachtens de Grondwet (via BWHI, …)
o Wetgevende bevoegdheid (decreet-ordonnantie met kracht van wet)
o Verticaliteitsbeginsel: (doorgaans) eenheid wetgevende en uitvoerende macht
5
, • Uitzonderingen op exclusiviteitsbeginsel:
o Gedeelde exclusieve bevoegdheden: materies opgedeeld in diverse aspecten. Elke
overheid wel exclusief bevoegd voor zo’n aspect. Voorbeeld: onderwijs: leerplicht en
minimumvereisten voor aflevering diploma.
o Parallelle bevoegdheden: verschillende overheden ieder binnen grondgebied en met eigen
middelen en instellingen, cumulatief naast elkaar in zelfde bevoegdheidsdomein: bv wet.
Onderzoek (fed: drugs en veiligheid)
o Impliciete bevoegdheden (enkel decreet): bv: gezond verstand: ook al zijn ze niet bevoegd
mogen overheden toch op andere bevoegdheid optreden als bedoeld in fie eigen
bevoegdheid, als noodzakelijk voor die bevoegdheid en als het slechts marginale impact
heeft. Wel enkel via decreetgever!!
• Constitutieve autonomie: inrichting en werking eigen instellingen regelen
• Wat met verdere overdracht bevoegdheden?
• Samenwerking:
o Informeren: uitwisselen van informatie, betrekken bij beslissingen
o Samenwerkingsakkoorden:
§ Verplicht
§ Facultatief
§ Horizontaal: Gewestoverschrijdende bossen (Zoniënwoud), Gewestoverschrijdende
waterlagen, Openen en sluiten jacht, Voorbereiden v/d onderhandelingen en
beslissingen & opvolgen activiteiten Europees Landbouwbeleid.
§ Verticaal: Uitwisselen info tussen diensten opleiding, werkloosheid en bemiddeling
en programma’s wedertewerkstelling, Planning en functionaliteit autosnelwegen- en
waterwegennet, Samenwerking tussen spoorwegen en maatschappijen voor stads-
en streekvervoer (NMBS – De Lijn).
1.2. VLINDERAKKOORD 2011
Verdere overdracht bevoegdheden: Kinderbijslag (gemeenschappen), ouderenzorg + delen
gezondheidszorg en werk (doegroepenbeleid, activering)
Finanncieringsregeling:
• Gemeenschappen: BTW-dotaties + dotaties op basis van demografie
• Gewesten
o Fiscale autonomie: via opcentiemen (PB korting of toeslag)
o Dotaties op basis van fiscale capaciteit (PB) (+klimaat) voor arbeidsmarktbeleid
• Overgangs- en correctiemechanisme
6
, 2. FINANCIËLE SITUATIE
2.1. FEDERALE OVERHEID
Ontvangsten
Federale heeft veel ontvangsten: totaal van 115 902 miljard (zowel fiscale ontvangsten als niet-fiscale
ontvangsten)
Federale staat moet ontvangsten doorstorten naar:
- Gewesten en gemeenschappen
- Sociale zekerheid
- Europese Unie
Overheidsniveaus niet gelijk qua (para)fiscale ontvangsten.
Uitgaven
Heel wat interne transfers en doorstortingen tussen overheden: “Federale overheid als fiscale herverdeler”:
De federale overheid heeft een beperkte beleidsruimte: minder dan de helft van het ontvangstenbedrag blijft
over om dingen te doen. Bijvoorbeeld voor autoriteitscel (leger en politie), sociale cel en economische cel.
7
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bpm. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
