1.1. WAT IS ECONOMIE?
Economie = een menswetenschap die het gedrag van mensen gaat voorspellen
· Gaat uit van het concept “Homo Economicus” = mens handelt vanuit een rationeel standpunt
· In werkelijkheid: mens handelt vaak vanuit emoties & gevoelens
→ niet elke beslissing verloopt rationeel
→ niet elke keuze is efficiënt / kostenbesparend
Homo Economicus = iedere economische speler, hetzij een consument, hetzij een producent of de
overheid, is altijd op zoek om een zo groot mogelijk voordeel te behalen met zo min mogelijk moeite
Welvaart = de mate waarin elke speler zijn behoeftes vervuld met de beschikbare schaarse middelen
die hij/zij daarbij heeft
→ Behoeftes vaak beperkt door schaarse middelen
Schaarse middelen = financiële middelen, tijd, uitgebouwd sociaal netwerk (recources)
Schaarsheid = een situatie waarbij de behoefte-invulling wordt beperkt door het gebrek aan oneindige
middelen
Een speler moet altijd een keuze maken en zal altijd zo rationeel mogelijk handelen.
Ceteris Paribus = “al de rest gelijkblijvend”
→ Gedrag is voorspelbaar ALS we al de rest buiten beschouwing laten !
· Verandering vaststellen & kijken wat die verandering teweegbrengt voor de actor
· Veronderstellen dat alle andere variabelen onveranderd blijven
· = een vereenvoudiging van de realiteit
· Toepassing: analyses opstellen
· vb. Wat zal het effect zijn op de huizenmarkt, ceterus paribus, als de woonbonus wordt
afgeschaft?
1
, Economie – samenvatting 2019 – 2020
o Woonbonus = lening bij aankoop van huis inbrengen in belastingen (soort stimulans
om huis te kopen)
o Gevolg (net na bekendmaking van afschaffing): mensen gaan MEER huizen kopen ‘nu
het nog kan’
o Gevolg na aantal jaren: MINDER mensen gaan huizen kopen (vraag neemt af)
prijzen van huizen dalen
o Realiteit: prijs blijft gelijk / stijgt
→ 2/3 van de bevolking wil eigen huis, mensen blijven kopen
→ banken geven nog steeds leningen: rentes liggen laag dus makkelijk om lening aan
te gaan!
1.2. HOE METEN WE DE ECONOMIE?
Welvaart = de mate waarin we kunnen stellen of aan de behoeften van alle economische spelers wordt
voldaan met diens schaarse middelen
· Consument die minder moet betalen dan gedacht → welvarend gevoel
Bruto Binnenlands Product = BBP
= de som van alle toegevoegde waarden gedurende een bepaalde periode (meestal per jaar)
= de waarde van alle goederen en diensten die geproduceerd worden
→ Enkel goederen of diensten met een prijs kunnen worden opgenomen in welvaartsberekening
→ Waarde van schone lucht, levenskwaliteit, … kan niet worden opgenomen vrije goederen
2
, Economie – samenvatting 2019 – 2020
Grafiek van de OESO = Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
BBP = welvaart neemt altijd toe
Trend aangroei is dalend
Conjunctuur (periodiek) als golfbeweging (ideaal: gelijke/lichtjes stijgende groei)
· Welvaart neemt toe op lange termijn
o Elke jaar meer geproduceerd: nieuwe producten & nieuwe diensten
o Efficiëntie stijgt → zaken goedkoper → mensen kunnen meer besteden
o Nieuwe technologieën: geneesmiddelen, transport, communicatie, …
· Conjuctuur = jaarlijkse groei van welvaart
o Sommige jaren beter dan anderen
o Groeipercentages nemen laatste 50 jaar af
o Recessie = negatief groeipercentage → economische crisis (vb. 2008)
o Oorzaak voor afname groei: het wordt moeilijker om elk jaar meer toegevoegde
waarde te creëren
▪ Consument heeft minder vertrouwen
▪ Ethisch niet verantwoord om te blijven werken / produceren
▪ vb. Pensioen wettelijk vanaf 67 → gemiddeld gaan mensen op 60 jaar op
pensioen (bevolking haalt 67 niet..)
Soorten economieën:
· Macro-economie
o Overzicht van de hele economie (in heel het land)
o Bbp is hierop berekend
· Micro-economie
o Focus op een ‘markt’ van een bepaald product of dienst
· Meso-economie
o Focus op bepaalde sector of bedrijfstak
3
, Economie – samenvatting 2019 – 2020
1.3. WELKE GOEDEREN ZIJN ER IN EEN ECONOMIE?
Economische Goederen = schaarse goederen / diensten
Individuele goederen Publieke goederen Quasi – publiek
‣ Rivaliserend ‣ Niet – rivaliserend ‣ Niet – rivaliserend & wel
‣ Uitsluitbaar ‣ Niet – uitsluitbaar uitsluitbaar
‣ vb. eten ‣ vb. brandweer, ‣ Of rivaliserend &
gezondheidszorg, defensie niet – uitsluitbaar
‣ vb. kilometerheffing, hoger
onderwijs
Vrije Goederen = niet schaars door overvloedige aanwezigheid (vb. natuur)
Rivaliserend = de consumptie van één persoon zorgt ervoor dat een andere het niet nog een keer kan
consumeren (vb. als ik het koop, kan iemand anders het niet meer kopen)
Uitsluitbaar = consumptie wordt uitgesloten als er geen vergoeding wordt voor betaald
(consument moet betalen om iets te kunnen consumeren)
Publieke goederen worden vaak met gemeenschapsgeld ingelegd
→ Vrijbuitersprobleem of Free Riders Problem = iemand die zich niet aan de regels houdt, kan
toch gebruik maken van goederen of diensten
(iemand die geen belasting betaalt kan wel nog naar school / politiehulp krijgen / etc.)
→ verstrekker (overheid) moet er dan voor zorgen dat iedereen bijdraagt tot de lasten (vb. via
belastinggeld) en niet enkel profiteert van de baten
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mirandaopstal. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
