KINDZORG EN PEDIATRIE
Hfdst 1 – 2 ter opfrissing = LEZEN
1 LEEFTIJDSPSECIFIEKE KENMERKEN EN AANPASSINGEN BIJ HET KIND
Pijn: Van ongemak tot erge pijn
Angst : Kinderen kunnen heel wat ervaringen niet relativeren, objectiveren of begrijpen; het vertekent alle andere
ervaringen
Deprivatie : Ziekte/hospitalisatie betekent beperking van de normale mogelijkheden, versmalling van de gebruikelijke
horizon
→ ↑stress! , zorg laten inspelen op 1 van deze 3 om negatieve ervaring voor ouders en kind zo laag mogelijk te houden
2 ABCDE BIJ HET KIND
3 PRE- EN POST OP. ZORGEN
3.1 ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN PRE & POST OP
- Kind voorbereiden en voorlichting → ↓angst - Parameters
- Informed consent van de ouders - Kledij
- Gegevens verzamelen - Identificatie
- Nuchter zijn: niet te vroeg bij kindjes , honger → - Premedicatie
meer stress ( 6-4-2 regel) - Ouderparticipatie
3.2 BELANGRIJKE POST OP OBSERVATIES
- Hydratatie - Pijn
- Temperatuur - Circulatie
- Slickklachten en keelpijn - Diurese
- Ademhaling - Bewustzijn
- Misselijkheid en braken
3.3 SPECIFIEKE SITUATIES
Ingreep Vpk zorgen Ontslag info
Specifieke aandachtspunten
Tonsillectomie Kort na de ingreep -> koud Eerste nacht:
operatief verwijderne van tonsillen water/ijswater (> 1 uur na ingreep) kind niet alleen laten slapen
(keelamandelen) frequent kleine hoeveelheden pijnstiller
Adenoïdectomie vocht Eerste dagen:
operatief verwijderen van adenoiden Observaties: Wit beslag in keel = normaal
(neusamandelen) Slikbewegingen ( regelmatig Lichte koorts = normaal
slikken bevordert herstel) 1-2 dagen:
Bij braaksel: controle oud of Rustig binnen
vers bloed Geen warmte
Eerste dag geen melkprodukten: 1ste week:
stimuleert slijmsecretie Geen harde, prikkelende voeding
10 dagen zwemverbod
Bij rood bloed of hevig bloeden: arts of
spoed
Trommelvliesbuisjes = diabolos` Tijdelijk oordruppels:
Als het kind regelmatig Voorkomen bloedklonters
ooronstekingen heeft met sereus Voorkomen slijmerige
vocht → trommelvliesbuisjes secreties
Dit kan gedurende 6-12 maanden ter Geen water in oren
plaatse blijven en wordt dan meestal Zwemmen enkel met speciale
spontaan afgestoten. Indien dit na 2 doppen of zwemmuts
jaar niet gebeurde, worden deze Pijnstilling zo nodig
best verwijderd om restperforatie te
vermijden.
Tympanoplastie OBSERVATIES: Info: niezen met open mond (druk)
Trommelvliessluiting na perforatie Hartslag, braken , bloedverlies
door pus Vertigo, Nausea
Nystagmus
,Otosplastie De oren zijn tot enkele weken na
correctie bij afstaande/ “flap”oren de ingreep rood en gevoelig.
Nabloeding
Positionering
Hoofdband
1ste week dag en nacht een
strak verband om de oren.
2de week enkel ’s nachts
Tandheelkundige ingrepen Extracties:
IJs op de wang gedurende de eerste uren
kan zwelling nadien aanzienlijk verminderen
Veel rusten, liefst halfzittend, niet liggend.
Na 24u mond spoelen met
mondspoelmiddel die is voorgeschreven.
Eerste 24u zeker NIET spoelen. Dit
veroorzaakt afbraak van de bloedklonter en
leidt tot nabloeden en ontsteking.
Tandenpoetsen moet normaal verder
gebeuren, eventueel met een kleine, zachte
kindertandenborstel.
,4 PATHOLOGIE BIJ HET KIND
NAAM – DEFINITIE OORZAKEN – PATHOFYSIOLOGIE DIAGNOSTIEK SYMPTOMEN BEHANDELING C
UROLOGIE , NEFROLOGIE , GENITALIËN
AANGEBOREN AFWIJKINGEN (6)
1. Vesico – ureterale reflux = VUR Aangeboren: anatomisch defect Echo en mictie cystografie tonen Verschillende graden: Graad 1-3 : spontaan herstel
(bv. verkeerde inplanting aanwezigheid en graad. Toedienen AB
Terugvloei van urine uit de blaas ureter) Eventueel chirurgisch
naar beide ureters (vnl. tijdens Verworven: verkeerd gebruik Bij recidive en hoge graad
mictie) → voortdurend residu in blaasspier Optie 1: injecteren
blaas (reservoir voor bacteriële volumineuze vloeistof om
groei) klepmechanisme te
herstellen
Optie 2: re implantatie
ureter in de blaas
2. Hypospadie Kan prenataal worden opgespoord Mede afhankelijk van ernst. Bij
opening urethra aan onderkant van via prenatale echo. ernstig of indien kind last ervaart:
de penis, vaak met chordae Na geboorte is lichamelijk operatief hersteld in 2e helft van 1e
(neerwaartse buiging van de penis) onderzoek voldoende. levensjaar.
3. Epispadie
Bij jongens: bovenzijde van penis.
Bij meisjes: uitmonding in buikholte
4. Crytorchidie Testosterontekort Lokalisatie via echo, CT, MRI of Kan spontaan voor 3m
Afwezige testis laparascopie. Orchidopexie = verplaatsing en
Als bij geboorte 1 of 2 testes niet Nauw lieskanaal vastzetting van niet-ingedaalde
zijn ingedaald via lieskanaal naar Korte zaadstreng <-> Pendeltestis: teelbal door testis vanuit lies naar scrotum
scrotum. De testis kan zich nog in cremasterreflex op- en afspringen (voor 2j)
abdomen/lieskanaal bevinden. tussen lies en balzak is niet
abnormaal en verdwijnt normaal
gezien rond pubertijd
5. hydrocoele Tijdens embryonale ontwikkeling: Transilluminatie maakt duidelijk of lost zich meestal spontaan zelf op
Indaling testes buik -> balzak het om vocht (hydrocoele) of
pijnloze zwelling van balzak. Teelbal sleept buikvlies met zich weefsel (liesbreuk) gaat
mee zodat teelbal uiteindelijk
6. Hernia inguinalis = liesbreuk omgeven is door een klein zakje Uitwendig zichtbaar als zwelling “verdwijnt nooit spontaan I
(tunica vaginalis) met zeer die toeneemt bij huilen, kan geleidelijk breder en groter
Iedere breuk bestaat uit: weinig vocht. hoesten of persen, verdwijnt worden, met storend volume-
breukzak (uitstulping van Na indaling moet verbinding meestal bij platliggen. effect.
,VERWORVEN AFWIJKINGEN (6)
1. Hemolytisch uremisch In meeste gevallen Urineonderzoek: Hemolytische anemie Afhankelijk van ernst b
syndroom = HUS geassocieerd met voorafgaande Hematurie Bleek, vermoeid ,icterus Vooral symptomatisch om b
periode van (bloederige) proteïnurie. trombocytopenie verwikkelingen te voorkomen h
Bijzondere vorm van acute diarree en koorts door infectie Bloedonderzoek: petechiën Vaak is nierdialyse nodig om
nierinsufficiëntie die op van spijsverteringskanaal door hemolytische anemie (10-20 % ischemie organen vochthuishouding te reguleren.
kinderleeftijd voorkomt E. Coli. vervormde erytrocyten) renaal: oligurie, anurie, Bij duidelijke anemie: (Hb <
Deze bacterie produceert trombocytopenie hypertensie , hematurie, 5mmol/L) → bloedtransfusie
toxine die vaatbeschadiging verhoogd creatinine en ureum protienurie
veroorzaakt, vnl. arteriolen en (nierinsufficiëntie) Neurologische stoornissen
capillairen van de nieren. → elektrolytstoornissen (coma, convulsies)
trombusvorming en (hyperkaliëmie en GI: bloederige diaree ,
nierinsufficiëntie. hyperfosfatemie) buikpijn
Door mechanische hyperglycemie als pancreas is
beschadiging van RBC tijdens aangetast
hun passage door beschadigde
bloedvaten treedt er hemolyse
op met anemie tot gevolg.
Thrombocytopenie treedt op
als bloedplaatjes een prop
vormen in aangetaste vaten.
2. Nefrotisch syndroom Kan door andere ziekte zoals klinisch onderzoek Proteïnurie → Corticosteroïden zijn primair.
Henoch-Schönlein-purpura, maar Bloedonderzoek: hypoalbuminemie (6w + 6w afbouwschema)
Groep van symptomen die meestal idiopathisch. Meest verlaagd albumine (<25g/L) verhoging lipiden en Soms albumine via infuus bij
gelijktijdig verschijnen voorkomende vorm is de ‘minimale verhoogde cholesterol ernstig oedeem dat niet
afwijkingen nefropathie’. Zo triglyceridewaarden hypovolemie → oedemen reageert op diuretica
genoemd omdat er in het nierbiopt Urineonderzoek: over gans lichaam (meest Normaal dieet (eventueel meer
dan weinig afwijkingen te zien zijn. gemeten hoeveel opvallend rond ogen) proteïne en geen zout
eiwitverlies bedraagt Oligurie/anurie toevoegen tijdens complicaties
(eiwitexcretie >40mg/u/m² Weinig sedimentafwijkingen in met corticoïden)
in nachtportie) en of er urine
aanwijzingen zijn voor Striae, bleek en gespannen huid
glomerulonefritis Moe, lusteloos
(hematurie) Ondervoed, maar gemaskeerd
nierecho, nierbiopsie door oedemen
Gevoeliger voor infecties
RR licht verhoogd
3. Enuresis nocturna Regelmatig urineverlies vanaf 5- Anamnese: frequentie? gedragstherapeutische
6j = afwijkend. Op die leeftijd Urgentie? Constant druppelen principes: bv plaswekker
onwillekeurig plassen, tijdens de moet er blaascontrole zijn dag en onwillekeurig verlies. Bepaalde voedingsstoffen laten:
slaap en nacht. Onderzoek van urine en cultuur cafeïne, melk, chocolade en
Bij urineverlies overdag → bijna (infectie?) citrus.
altijd afwijking van Functionele blaascapaciteit – en GM-vasopressine bevordert
blaas/urethra. urineflowmeting waterretentie van de nier. →
Primaire enuresis = nog nooit kans op terugval is groter dan
, NAAM – DEFINITIE OORZAKEN – PATHOFYSIOLOGIE DIAGNOSTIEK SYMPTOMEN BEHANDELING C
CARDIOVASCULAIR
AANGEBOREN AFWIJKINGEN
1. NORMALE LONGCIRCULATIE (3)
NIET- CYANOTISCHE HARTAANDOENING (7)
1.1. Aorta(klep)stenose Na de geboorte niet direct Ballondilatatie via
herkend (soms na jaren) katheterisatie
vernauwing in uitstroomgebied van Begin: Geen of milde klachten Voordelen: geen OP, geen
LI-ventrikel, meestal van aortaklep Verdere stadium: hartgeruis, litteken, geen IC, snel herstel
zelf linker hartfalen en korte opnameduur.
Bloed blijft staan in LV → Operatie om klep open te
bloed stapelt zich op in maken
longen → moeilijke AH, Operatieve
snel vermoeid, syncope aortaklepvervanging
bij inspanning (mechanische of biologische
klep)
1.2. Coarctatio stenose Indien vermoeden: 1st RR- bloedvoorziening van OL in Bij jonge zeer zieke baby: 1st b
meting. gedrang proberen de ductus arteriosus
Vernauwing bevindt zich op aorta lichamelijk onderzoek Hypertrofie Li ventrikel owv opnieuw te openen d.m.v.
descendens, t.h.v. ductus Pulsaties van grotere weerstand medicatie.
arteriosus liesslagaders hoge RR Eens kind stabiel: steeds
Diagnose wordt bevestigd Bij baby: sneller ademen, overgegaan tot chirurgisch
d.m.v. echocardiografie: weinig actief, veel slapen en wegsnijden van vernauwde deel
plaats en lengte van slecht drinken (coarctectomie).
vernauwing Op latere leeftijd vernauwing
verdikking van hartspier is minder uitgesproken en
evalueren lichaam heeft kleine
zijvertakkingen gevormd die
OL bevloeien
1.3. Pulmonale stenose milde stenose : geen symptomen Milde stenose : geen behandeling
matige tot ernstige : RE hart falen Matige stenose: ballondilatatie
vernauwing in de uitstroom van Oedeem:
van de klep via
RE-ventrikel , klep van Re hart moet harder pompen
longslagader. maar dient hier niet voor en hartkatheterisatie.
gaat spiervezels aanmaken Soms is OP nodig
Duurt dit te lang geeft het op
en stijgt RR in Re kamer
Er gaat minder bloed van het
lichaam terug naar het hart
2. MET LONGVAAT OVERVULLING (4) = toegenomen longcirculatie. Komt voor als bij hartaandoening sprake is van een links-rechtsshunt (hoeveelheid bloed die door long circuleert > h
2.1. VSD = Li-kamer pompt bloed naar hele echocardio + Doppler : Tachycardie, dyspnoe, Afhankelijk van grootte van VSD is Bi
Ventrikelseptumdefect lichaam (↑kracht nodig). vaststellen + zien van de flow tachypnoe, snel vermoeid behandeling al dan niet gr
