Resume
Samenvatting Les 4: De teleologie van Aristoteles
- Cours
- Filosofie
- Établissement
- Hogeschool Gent (HoGent)
Les 4: De teleologie van Aristoteles
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Les 4: De teleologie van Aristoteles4.1 Situering
Enkele citaten:
“De natuur doet niets zonder doel”
“De mens is een politiek/sociaal dier”
Aristoteles
voeten stevig op de grond en handpalm naar beneden
houdt de “Ethica” vast
Achtergrond:
ziet het levenslicht in ° 384 Vch in Stageira (vader was arts)
advies van orakel (plaats om raad te vragen vanuit het ‘hogere’),
dat hij filosofie moet gaan studeren
leerling in academie van Plato, krijgt bijnaam ‘de lezer’
eigen school: lyceum
leraar van Alexander de Grote
Aristoteles bleef de bron van ‘wetenschappelijke’ kennis tot
Renaissance
stierf in ballingschap in 323
4.2 Hilomorfisme: De vorm zit ‘in’ de dingen
4.2.1 De vorm in de dingen
Verband tussen vorm (eidos/morphe) en stof/materie (hule)?
De vorm zit IN de dingen (en niet er “boven” bij Plato’s Vormen-wereld)
Entelechie: er zit een stuwende kracht (een soort een inwendige vorm) in elk ding/wezen dat
ervoor zorgt dat het ding/wezen ‘streeft’ naar zijn ver-vol-making (volledig worden)
4.2.2 De teleologische visie: entelechie
Teleologische visie:
Telos = doel (let op: teleologie verschilt van theologie!)
Een systeem van met elkaar verweven oorzaken en doelen
Alles streeft ernaar haar inherente doel te bereiken
De Vorm is datgene wat het ding “wil” realiseren/bereiken
-Vb. doel van een steen…
-Vb. doel van een zaadje…
Binnen zijn doelenleer/teleologie fungeert het doel van elk object of wezen als een soort van
trekkende kracht
Entelechie: het principe waarin alles streeft naar een te realiseren doel
Verschil tussen dingen die tot dezelfde soort behoren heeft te maken met weerstand (van materie)
Het redelijke deel van de mens valt uiteen in techné of praktisch geweten, onderverdeeld in poèsis
en praxis en theoria of zuiver theoretisch weten
, Alle dingen en processen zijn terug te voeren tot 4 oorzaken waarzonder iets niet kan bestaan:
(noodzakelijke voorwaarden)
(1) materiële oorzaak: verwijst naar het materiaal waaruit iets is gemaakt (waaruit?)
-Vb. bakstenen van een huis
(2) bewegende oorzaak: verwijst naar diegene die het maakt, in gang houdt of aandrijft
(actie, door wie of wat?)
-Vb. de bouwvakkers aan een huis
(3) formele oorzaak: het plan of het ontwerp van iets (inherente vorm van dingen) (vorm, plan?)
-Vb. het plan van een huis
(4) doeloorzaak (eindoorzaak): het eigenlijke (finale) doel waarvoor iets is gemaakt (bedoeling)
(waartoe, waarvoor, waarom?)
-Vb. onderdak, bescherming van een huis
Uiteindelijk is alles terug te voeren tot een eerste oorzaak. Deze oorzaak noemt ‘Onbewogen
Beweger’ of God
4.2.3 Trapsgewijze opbouw van de natuur
Systematiek: ladder van het leven en diverse zielen
Levensloze dingen (zuivere stof)
=Het specifieke aan levenloze dingen is dat ze niet uit zichzelf kunnen veranderen. (zuivere stof). Hun
inherente doel is rust: hun vorm blijft gelijk. (Zo streeft een steen ernaar om stil te liggen)
Levende wezens
=kunnen uit zichzelf veranderen
Planten (vegetatieve ziel): gericht op voeding
Dieren (dierenziel/affectieve ziel): zorgt voor voortbeweging, verbonden met zintuigen en
begeerte
Mensen
=naast een dierenziel bezit hij ook over een Rede. De mens beschikt over een aantal kenmerken van
dieren, maar verschilt er toch van. Hij kan beroep doen op Rede. (rationeel wezen)
Passieve mensenziel (techne/praktische kennis): het waarnemen en omvormen van de
werkelijkheid. Wereld leren kennen door te kijken en dingen te maken.
2 soorten praktijk: poièsis (vervaardigen van iets met een duidelijk bepaald doel, waarbij de
activiteit stopt als het doel is bereikt) en praxis (handelen zonder extern doel, het doel ligt in de
handeling zelf)
Actieve mensenziel (theoria): biedt ons de mogelijkheid om na te denken over en inzicht te
krijgen in de werkelijkheid (maakt ons een onderzoeker), plezier van het weten, ‘weten om te
weten’
Onbewogen beweger (pure vorm)
=datgene wat alles wat bestaat in beweging zet, zuivere vorm en zowel begin als einddoel van alles.
Het verlangende streven van alles naar haar bron
Mensenziel: het vermogen tot kennis
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur yentllambrecht. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
78998 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans