SOCIAAL RECHT
DEEL 1: INLEIDING
HOOFDSTUK 1: WAT IS SOCIALE WETGEVING?
➔ Duidelijk afgebakend geheel
→ BV: Collectieve/individuele relaties tussen WG en WN, sociale
zekerheid, minimumvoorzieningen,…
➔ Gemeenschappelijke kenmerken
→ Bijzonder doel:
• Bescherming van belangen van de werknemers
• Bevorderen van hun welzijn
→ Beschermingswetten en sociale verzekeringswetten
→ Sociale wetgeving omvat dus:
• Arbeidsrecht
• Socialezekerheidsrecht
HOOFDSTUK 2: BRONNEN VAN SOCIALE WETGEVING
1. INTERNATIONALE RECHTSBRONNEN
2. NATIONALE RECHTSBRONNEN
DEEL 2: ARBEIDSRECHT
HOOFDSTUK 1: ALGEMENE BEPALINGEN VD ARBEIDSOVEREENKOMST VAN 3
JULI 1978
1. DE ARBEIDSOVEREENKOMST
1.1 WAT IS EEN ARBEIDSOVEREENKOMST?
• Een wederkerige overeenkomst >< eenzijdig statuut (ambtenaar)
• Voor het verrichten van arbeid >< volgen van opleiding
(leerovereenkomst)
• Tegen loon >< onkostenvergoeding (voor vrijwilligers) – verschil in statuut
• Onder gezag van een werkgever >< geen gezag (zelfstandige
aannemingsovereenkomst)
1.2 HET ONDERGESCHIKT VERBAND
Algemeen
• Gezagsrelatie tussen WG en WN (evt gehuwden, familieleden of
concubanten)
• Gezagsrelatie staat onafhankelijkheid bij de uitvoering vd
arbeidsovereenkomst niet in de weg
Schijnzelfstandigen – pseudowerknemers
• WG probeert sociale bijdrage voor WN te ontlopen
• Zelfstandige probeert te profiteren vd sociale zekerheid voor WN
BV:
BV: man werkt exact 2j in bedrijf van zoon om direct daarna bij bop te kunnen.
Samengaan ve arbeidsovereenkomst met een aannemings- of
zelfstandigenovereenkomst
• Strenge beperking
• Om te vermijden dat men ontsnapt aan toepassing vd
socialezekerheidswetgeving voor WN
1
, 1.3 ALTERNATIEVE EN BIJZONDERE TEWERKSTELLINGS- &
SAMENWERKINGSVORMEN
1.4 TOEPASSINGSGEBIED VD ARBEIDSOVEREENKOMSTENWET VAN 3 JULI
1978
Van toepassing op:
- Werklieden, bedienden, handelsvertegenwoordigers en dienstboden
- Vooral ‘privésector’ en het niet-statutaire personeel vd publieke sectoren
Opgelet: vanaf 1 oktober 2023 zijn bepalingen vd WAO mbt het einde vd
arbeidsovereenkomst ook van toepassing op de beëindiging vh statutair
dienstverband voor ambtenaren van provincies/gemeenten (lokale besturen).
2. HET AANGAAN VD ARBEIDSOVEREENKOMST
2.1 GELDIGHEIDSVEREISTEN
➔ Mondeling of schriftelijk (schriftelijk bij studentencontract)
Bekwaamheid
Algemeen principe: iedereen is bekwaam om een overeenkomst af te sluiten,
tenzij hij door de wet hiertoe onbekwaam is verklaard
Minderjarigen:
- Zijn in beginsel rechtsbekwaam om arbeidsovereenkomsten af te sluiten,
tenzij bij uitdrukkelijk verzet vd vader/moeder/voogd (art. 43-46bis WAO)
- Verbod op tewerkstelling van kinderen in de Arbeidswet
- Kind = minderjarige -15 jaar, of nog voltijds leerplichtig
Toestemming
Kan aangetast worden door wilsgebreken:
• Geweld
= Uitoefenen van fysieke of morele dreiging
→ Moet “op een redelijk mens indruk maken en doen vrezen dat hijzelf, zijn
onmiddellijke familie of zijn vermogen bloot staan aan een aanzienlijk en
dadelijk kwaad”
• Dwaling
= Zich vergissen, een verkeerde mening toegedaan zijn
→ Moet over een essentieel element gaan
• Bedrog
= Leugens of bedrieglijk verzwijgen
→ Zonder bedrog zou er nooit contract tot stand zijn gekomen
• Misbruik van omstandigheden (niet in arbeidsrecht)
Voorwerp en oorzaak
• Voorwerp= datgene waartoe men zich verbindt, moet zeker & bepaald zijn
• Oorzaak= het doel vd verbintenis, moet mogelijk & geoorloofd zijn
BV: iemand aannemen als huurmoordenaar is dus geen geldige verbintenis
Gevolgen
• Absolute nietigheid:
- Ter bescherming vd openbare orde of goede zeden
- Kan door derden of door rechter ingeroepen worden
- Kan niet gedekt worden door de benadeelde partij
• Relatieve nietigheid:
2
, - Voor bescherming van private belangen
- Kan enkel door de benadeelde partij ingeroepen worden
- Kan gedekt worden door de benadeelde partij
3. SOORTEN ARBEIDSOVEREENKOMSTEN
3.1. SOORTEN: DE BEOOGDE ARBEID
• Arbeiders: hoofdzakelijk handenarbeid
• Bedienden: hoofdzakelijk hoofdarbeid
• Handelsvertegenwoordigers: Hoofdzakelijk opsporen én bezoeken van
cliënteel om te onderhandelen over of afsluiten van zaken
• Dienstboden: hoofdzakelijk huishoudelijke handenarbeid in het gezin van
de werkgever
• Huisarbeiders
- Kiezen zelf hun plaats van tewerkstelling
- Kan volledig of gedeeltelijk
• Andere overeenkomsten
- Worden niet in de WAO geregeld
3.2. SOORTEN: DE DUUR VAN DE OVEREENKOMST
• Arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur
- Meeste arbeidsovereenkomsten (niks besproken wordt onbepaald)
- Is nooit voor het leven (slavernij!)
• Arbeidsovereenkomst van bepaalde duur
- Duurtijd ‘vast’ en ‘zeker’ bepaald
OPGELET: recht op hernieuwing (BV: bij zwangere WN)
Geen hernieuwing? Schadevergoeding & evt discriminatie
- Schriftelijke overeenkomst verplicht vòòr indiensttreding
- Sanctie bij niet naleven vd vormvereisten = contract van
onbepaalde duur
- Verbod op opeenvolgende overeenkomsten (enkele afwijkingen)
- Minder gunstige behandeling van tijdelijke werknemers is verboden
• Arbeidsovereenkomst voor duidelijk omschreven werk
- Geen precieze tijdsduur, maar wel aard en omvang vh werk
- Bv. In bouw, land- en tuinbouw, voedingsnijverheid, vertaal- en
tikwerk
- Verplicht schriftelijk, vòòr indiensttreding
- Verbod op opeenvolging (geen uitzonderingen)
• Vervangingsovereenkomst
- Vervanging ve werknemer
- Verplicht schriftelijk, vòòr indiensttreding
- Voor bepaalde of onbepaalde tijd
- Max 2 jaar, behalve bij loopbaanonderbreking of tijdskrediet
3.3. SOORTEN: OMVANG VAN HET WERK
• Voltijdse arbeidsovereenkomst
- Geen geschrift nodig
• Deeltijdse arbeidsovereenkomst
3
, = arbeid die regelmatig en vrijwillig tijdens een kortere periode dan de
normale periode wordt verricht
- Vormvoorwaarden:
• Verplicht schriftelijk
• Individueel
• Uiterlijk op het moment van de indiensttreding
• Arbeidsregeling en uurrooster moeten vermeld worden,
behalve bij variabel uurrooster
- Wekelijkse arbeidsduur
- Combinatiemogelijkheden arbeidsduur en uurrooster (zie schema)
• vaste arbeidsduur en vast uurrooster;
• vaste arbeidsduur en variabel uurrooster;
• variabele arbeidsduur en variabel uurrooster (flexibele
arbeidsregeling)
- Vaststelling vh loon: zelfde norm en loonschaal als voltijdse WN
- Bewaren van een afschrift: mag elektronisch
- Bekendmaking van variabel werkrooster: schriftelijk en gedateerd,
minstens 5 werkdagen op voorhand (tenzij anders in cao) en
bewaarplicht: 1 jaar na datum
- Registratie van afwijkingen vh normale uurrooster: WN registreert
(bv. prikklok), bewaarplicht: 5 jaar
- Sancties bij het niet-bekendmaken/ niet-naleven vh verplichte
toezicht: men gaat uit van voltijdse tewerkstelling tenzij tegendeel
bewezen word.
- Voorrang bij het overstappen naar een voltijdse betrekking
- Non-discriminatie ten gunste van deeltijdse WN
- Rechten ve deeltijdse WN = voltijdse WN, wel in verhouding tot
prestaties
3.4. SOORTEN: WIJZE WAAROP DE OVEREENKOMST WORDT AFGESLOTEN
• Mondelinge en schriftelijke arbeidsovereenkomst
➔ Schriftelijk enkel verplicht voor arbeidsovereenkomsten die niet
voltijds en van onbepaalde duur zijn.
• Elektronische arbeidsovereenkomst
HOOFDSTUK 2: INHOUD VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST
1. HET DWINGENDE KARAKTER VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMSTENWET
1.1 DWINGEND RECHT, SUPPLETOIRE BEPALINGEN EN OPENBARE ORDE
Regels van dwingend recht:
= Ter bescherming van private belangen, waar de partijen niet van mogen
afwijken op straffe van relatieve nietigheid.
In het arbeidsrecht: ter bescherming vd WN
Suppletoire bepalingen:
Aanvullende bepalingen die slechts uitwerking hebben als de partijen er zelf niet
van zijn afgeweken.
Regels van openbare orde:
= Ter bescherming van algemene belangen vd samenleving waarvan niet mag
afgeweken worden op straffe van absolute nietigheid.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jillvanlooy. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €12,46. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.