Context: Politiek Les 1
DE KENMERKEN VAN HET ANCIEN REGIME
vooraf : situering: ruimtelijk en tijdsindeling
Late middeleeuwen 12de eeuw tot midden 15de eeuw.
Late middeleeuwen kenmerken: - De enorme aanwezigheid van geweld in de maatschappij
-Verschillende redenen en soorten
crimineel geweld had te maken met mentaliteit van de bevolking. Mensen
namen geweld zelf in handen, zowel plattelands (roversbendes) en in de steden
( maffiaclans, clans…) Conflict met geweld uitvechten ook in de hogere
klasse( zwaardgevecht). Oog om oog tand om tand principe.
Het recht beschermd de mensen, strafrecht beschermd de mensen omdat dit bepaald welke
straffen mensen krijgen voor welke daden.
Strafboeken bestaan en hierdoor weten de mensen welke straf ze krijgen
Wanneer er geen strafboek/strafrecht bestond namen ze het recht in eigen handen.
Anarchie is chaos, wettenloosheid (synoniem). Anarchisme is een manier van denken
Veel criminaliteit door het gebrek aan strafwet
Foltering geweld
Kijken hoe iemand wordt verbrand, er bestaan nog steden waar dit van te pas komt. In
heel veel landen.
Religieus geweld
Werd aangewakkerd door de katholiek staat (kerk) en door de staat was de oorzaak.
Staat en kerk vormde een geheel vroeger, een samenwerking tussen kerk en staat en die
samenwerking verliep ook bij de vervolging van niet gelovigen of anders gelovigen.
Mensen die niet geloofden of anders geloofden werden vroeger vervolg of omgebracht
via religieus geweld.
Wie werd er vervolgd? Wie waren de vijanden van de katholieke kerk.
Twee soorten groepen: De heidenen, groep van vijanden. Letterlijk vertaling van
heidenen was ongelovigen. Het ging om ongelovigen. Bijv, de moslims of de joden.
, Moslims en joden woerden ongelovigen genoemd omdat ze niet in het geloof geloofden
waar de staat of kerk in geloofden. Zoals de koran, Allah,…
Verhouding tussen katholieke en joden
Jezus was een jood en dus zowel de joden als de christenen baseren zich op het oude
testament. God van het oude testament is de god van zowel de joden als de christenen
daar ligt de gelijkenis.
Oude testament was de gelijkenis
Wat is het verschil?
Nieuwe testament ging over het leven van jezus opgetekend door de apostelen.
Voor de christenen is jezus de Messias. Dit aanvaarden de joden niet.
De kath. Kerk wou de joden bekeren tot het katholieke.
Katholisme werd als maar dominanter in Europa. Godsdienst in het grote deel van
Europa.
Vanaf dan begint het religieuze Antisemitisme (jodenhaat)
Anti-judaïsme = bekeren tegen een religie
Antisemitisme = bekeren tegen een volk
De joden werden vervloekt en er is volgens de kath.kerk een reden voor. Omdat ze denken
dat de joden jezus hebben vermoord. Godsmoordenaars genoemd
1869 zijn de christenen afgestapt van deze beschuldigingen.
Consillie(bijeenskomst van kerkelijke leiders) latheralen
Tijdens deze vergadering praten ze over het kerkelijke leer. Onder leiding van de paus
soms nodigen ze wetenschappers uit. Maar dit is zeldzaam.
Tijdens deze consillie van latheralen beslissen ze over het de maatregelen die
discrimeneren van joden met goedkeuring van de staat. Waaruit bestonden deze
maatregelen?
De joden mochten niet studeren aan de universiteit. De eerste katholieke universiteiten
waren in parijs, napels,…
De joden kregen ook geen ambten. Ze konden geen werk krijgen als ambtenaar.
Ze werden verplicht naar bepaalde wijken te gaan/ te wonen.
, In sommige Europese steden werden de joden verplicht op een kenteken te dragen (ster)
Er werden complottheorieën tegen de Joden gevormd.
Complottheorie: doet zich voor wanneer men en dus een deel van de bevolking een
bepaalde groep er valselijk van beschuldigd in het geheim plannen te smeden om
anderen op de een of andere manier te beschaven, te benadelen, te overmeesteren of te
vernietigen
Kernwoorden:
Valselijk fake news, feiten die niet wetenschappelijk bewezen zijn ,iets verzonnen.
In het geheim: kern van een complottheorie. Samenzwering.
Complottheorie: Joden hebben De Pest ingebracht. Pandemie is ontdekt door over
zeehandel door ratten die waren meegekomen en hierdoor kwam er een virus die zich
verspreide in Europa. De beschuldigen de joden dat ze de melaatsen hadden omgekocht
op het bronwater te besmetten.
Polariseert betekent dat je een sfeer creëert van wij tegen zij
Hoe wordt haat verspreid? :
De manier en de wijze van woordgebruik. Een woord.
Tweede manier: Het beeld. Was vroeger populair omdat mensen ongeletterd waren.
OF via complottheorieën
De ketters: ketters waren christenen die kritiek hadden op de kath. Kerk. Waarom hadden ze
kritiek? Ten eerste op de werking van de kerk. Bijv, kerk was zeer rijk. Ten tweede kritiek op
de wijze waarop de kerk de bijbel interpreteert. De ketters werden vervolgd door
tegenwoordigers van de staat door foltering,… ect.
Canoniek recht: kerk die eigen regels heeft ontwikkeld. Bijv, geen seks voor het huwelijk.
De modernetijden tijden waren moderniserend tegenover
Overgangs periode Midden van de 17de eeuw tot aan de Franse revolutie.
LES 2
, DE KENMERKEN VAN HET ANCIEN REGIME
2) De standenmaatschappij:
De indeling van de maatschappij in groepen/standen, de rechtsongelijkheid, de organische visie op de
maatschappij en het katholieke lotsdenken.
Groepen stonden centraal, kenmerkend was dat bepaalde groepen (3) voorrecht hadden en dus
rechten hadden en de rest van de bevolking was rechteloos. Dat betekend dat in de maatschappij
sprake was van rechtsongelijkheid. Organische visie op de maatschappij destijds: wanneer je de
organische visie ziet herken je het woord orgaan. De maatsch, wordt vergeleken met een lichaam. In
dat lichaam bevinden zich organen, wanneer is ons lichaam gezond? Wanneer de organen altijd op hun
plaats blijven en hun werk doen of aan hun functie houden.
Elke groep in de maatsch, houdt zich aan zijn functie en zijn plaats behoud dat men in de maatsch heeft.
Als je tot een groep behoort dat rechten heeft bleef je bij deze functie tot het einde van je leven. Ben je
rechtenloos ook dan behoudt men die positie tot het einde van zijn leven en schik je je daar je positie.
Statische maatschappij wordt dit genoemd.
Die organische maatschappij was gekoppeld aan het katholiekelofs denken.
De grootste godsdiensten noemt men monotheïstische godsdienst, waar men gelooft in een absolute
god. Moslim, katholiek. Absolute god bepaald ons lot. Iedereen op aarde moet zich schikken naar het
lot dat God gegeven heeft.
‘Het is wat God wilt’ als er iets slechts gebeurt, biedt troost.
Wat staat in onze huidige maatschp centraal: het individu. vroeger, groepen
Vandaag gaat men in onze samenleving juridisch rechtsgelijkheid bestaat, gelijk voor de wet.
Inplaats van rechtsongelijkheid, en groepen individu
Ten derde Vandaag leven we in een dynamische maatsch, vroeger was dit statische maatschp
Verschil?: Dynamisch: men kan veranderen van positie.
Statisch: men kan NIET veranderen
Ten vierde: vandaag bepaald men zelf wat mijn lot is, vroeger was dit bepaald door God.
b) De drie redenen waarom de massa destijds de rechtsongelijkheid, de organische visie op de
maatschappij en het katholieke lotsdenken aanvaardde.
1ste reden: Het feit dat men zwaar gestraft werd als de regels niet werden nagevolgd. Foltering,
vermoord.
2de reden: wetenschap, beter met het tekort aan wetenschap, geocentrisme: aarde staat in het
middelpunt van het universum, aarde is onbewegelijk.en onveranderlijk, maan en zon zijn bewegelijk.
Dit was de opvatting vroeger en dus vanuit het geocentrisme sloot perfect aan bj het katholieklofs
denken, u moet uw positie op aarde aanvaarden. Na het leven op aarde was positie veranderen wel
mogelijk. Vroeger accepteerden de mensen dus hun positie die niet mocht veranderen omdat als ze
dood waren dit wel kon.
3de reden: de mensen voelden zich heel klein, nietig; vergankelijk, feilbaar. Mensen dachten dat leven
op aarde niet veel betekenen, gemiddelde leeftijd was 40 jaar. Veel kinderen stierven tijdens of na
bevalling. Mensen waren niet groter dan 1m60.
