CHAPTER 1: PSYCHOLOGY IS A WAY OF THINKING
We maken een onderscheid tussen onderzoeksproducer en consumer. De producer zal het onderzoek gaan
opstellen terwijl de consumer het onderzoek ondergaat. In elk geval is het belang van ‘evidence based
treatments’ een kernpunt bij onderzoek.
Onderzoekers zijn empiristen. Dit betekent dat ze op basis van hun zintuigen, of hulpmiddelen die de zintuigen
kunnen ondersteunen, conclusies gaan trekken. Dit is een systematische manier van werken en is niet
gebaseerd op eigen ervaringen. Het testen van deze theorieën verloopt altijd via de theorie-data cyclus.
1. We stellen een theorie op
= een theorie is een set van statements die de kernprincipes van de variabelen omschrijven en hoe ze
in verband staan met elkaar.
2. We zoeken vragen die onze theorie opbrengt
3. We stellen hypotheses op
= een hypothese is een verwachting die je hebt over wat het onderzoek als uitkomst mogelijks kan
geven.
4. Verzamelen van data
= deze kunnen de theorie bevestigen of weerleggen. PAS OP! Een theorie kunnen we nooit bewijzen,
we kunnen enkel iets zeggen over de ‘weight of evidence’!
Een goede theorie heeft 3 hoofdprincipes:
1) Falsifiable
= een theorie moet kunnen leiden tot een conclusie waarbij je deze ondersteunt of kan weerleggen. Je
kan niet stellen dat je onderzoek niet meer opnieuw kan onderzoeken omdat deze genoeg bewijs
heeft.
2) Parsimonious
= we gaan de meest simpelste verklaring zoeken voor een theorie.
3) Ondersteund door data
= hoe meer data de onderzoeker heeft onderzocht, hoe meer ondersteuning voor een theorie.
In het onderzoeksveld zelf onderscheiden we nog 3 manieren van onderzoeken: als eerste hebben we ‘basic
research’, hier gaan we eerder een fenomeen onderzoeken om het te begrijpen, niet om iets te bewijzen. Als
volgt vinden we de ‘Applied research’ waarbij we nog steeds op een bepaald level iets willen begrijpen, maar al
eerder gaan nadenken over een praktische toepassing ervan. Translational research zal tenslotte beide
combineren en effectief een onderzoek verrichten in real life.
Ten slotte willen onderzoekers hun theorie posten voor de wereld. Dit gebeurt veelal in een ‘scientific journal’.
Belangrijk om te weten is dat deze artikels ‘peer-reviewed’ zijn en dus door een derde zijn beoordeelt. Dit
gebeurt altijd anoniem en reviewers hebben de mogelijkheid om de studie opnieuw uit te voeren en
commentaar op te geven. Belangrijk om hier mee te delen is dat we kritisch moeten zijn om journalisten die
een onderzoek publiceren. Zij gaan vrijwel altijd een samenvatting maken van het onderzoek waardoor cruciale
gegevens kunnen ontbreken en dus verkeerde informatie wordt meegedeeld.
,WOORDENSCHAT+ OEFENVRAGEN CHAPTER 1
Evidence-based treatment = therapieën die ondersteund worden door onderzoeken
Empirisme = onderzoekers gaan op basis van hun zintuigen of hulpmiddelen die de
zintuigen ondersteunen conclusies maken. Het is systematisch.
Theorie = een set van statements die beschrijven hoe een variabele samenhangt met
een mogelijks andere variabele
Hypothese = wat de onderzoeker verwacht dat de uitkomst zal zijn bij een onderzoek.
Falsifiable Een goede theorie moet faslifieerbaar zijn
een theorie moet je kunnen bewijzen maar ook kunnen weerleggen!
Parsimonious Een goede theorie moet parsimonious zijn
we kiezen de meest simpelste verklaringen voor een theorie
Weight of the evidence = we kunnen een theorie nooit bewijzen, we spreken altijd over het gewicht
van het bewijs voor een theorie.
Applied research = onderzoek waarbij we iets willen begrijpen en al nadenken over hoe we dit in
de wereld kunnen onderzoeken.
Bv: werkt de nieuwe methode beter dan de vorige methode?
Basic research = onderzoek waarbij we eerder iets willen begrijpen in de wereld.
Bv: welk deel van het brein is actief bij kijken naar emotionele stimuli?
Translational research = we gaan een praktische toepassing van het onderzoek uitvoeren en kijken
wat het effect is
Bv: helpt medicatie 1 of 2 beter tegen depressie?
Journalism = journalisten gaan veelal een onderzoek samenvatten en mogelijks relevante
informatie weglaten.
1) Een empirist zijn betekend dat je…
o Je conclusie op directe observaties concludeert
o Parsimonie nastreeft
o Er zeker van zijn dat je applied research in een real-world setting kan uitvoeren
o Je eigen meningen op sociale media plaatsen
2) Een statement, een set van statements, die de principes beschrijven over hoe variabelen in verband
staan met elkaar.
o Een hypothese
o Een theorie
o Een predictie
o Een empirische observatie
3) Welke van volgende onderzoeksvragen past het beste bij ‘basic research?’
o Heeft ons bedrijf hun nieuwe campagne voor een stijging in verkoop gezorgd?
o Hoe tevreden zijn onze patiënten met onze werknemers?
o Zorgt kinesio-tape voor reductie in spierpijn?
o Kan een 2 maand oude baby het verschil zien in 4 objecten en 6 objecten?
,CHATPER 2: SOURCES OF INFORMATION
Waarom is onderzoek beter dan onze eigen ervaring? Er zijn 3 goeie redenen waarom onderzoek beter is om
een conclusie te nemen: als eerste heeft een onderzoek een vergelijkingsgroep/ een controle groep. Dit stelt
ons in staat om verschillende situaties te vergelijken met elkaar en kunnen we beide uitkomsten vergelijken
met elkaar. ten tweede heeft een onderzoek de mogelijkheid om ‘confounders’ te controleren, confounders
zijn derde variabelen die eventueel een verklaring bieden voor de uitkomst. Stel dat je deze avond medicatie
neemt en dan goed gaat slapen, kan het evengoed zijn dat je goed slaapt omdat je de nacht ervoor geen oog
dicht deed, en niet persé door de medicatie. Ten slotte is er bij een onderzoek (minder) sprake van bias.
Een onderzoek is beter dan : eigen ervaring, autoriteitsfiguren en intuïtie. Daarbovenop is onderzoek
probabilistic. Dit betekend dat een onderzoek niet verwacht wordt om ALLES te verklaren, in tegendeel, het
wordt verwacht een deel van de theorie te verklaren.
Wanneer we op basis van onze intuïtie conclusies trekken zijn deze biased. We onderscheiden 7
veelvoorkomende biases:
1) Een goed verhaal/ a good story
= we geloven het omdat het plausibel klinkt/ logisch klinkt.
2) Availability heuristic
= we kunnen makkelijk een voorbeeld voor ogen brengen door een recente gebeurtenis.
Bv: iemand uit jos zijn klas pleegt zelfmoord, hij denkt dat dit de meest voorkomende
doodwijze is.
3) Present bias
= we nemen iets aan omdat we een situatie kunnen inbeelden waar oorzaak en gevolg samen
optreden. We laten situaties waarbij het fenomeen niet voorkwam buiten beschouwing, hier denken
we niet aan.
Bv: je kan je herinneren dat je gefrustreerd was in de fitness maar merkt niet meer op
wanneer je niet gefrustreerd bent.
4) Confirmation bias
= we geloven enkel de informatie die bevestigd wat we al dachten.
5) Bias blind spot
= we onderschatten onze eigen biases en denken dat wij hier niet door beïnvloed worden
6) Duning-Kruger effect
= we overschatten onszelf
7) Confirmatory Hypothese testing
= we formuleren onze hypotheses op die manier dat ze onze vermoedens zullen bevestigen.
Wanneer we kijken naar het geloven van autoriteiten moeten we voorzichtig zijn met onze interpretaties. We
zijn geneigd om autoriteiten te geloven die enige mate ervaring hebben in een bepaald onderwerp maar dit
mogen we niet doen! Het is zo dat wanneer een autoriteit een theorie overneemt van een onderzoek zoals we
hierboven hebben beschreven we dit in enige mate mogen geloven mits de onderzoeker een vergelijkingsgroep
heeft opgesteld en er voldoende informatie wordt gegeven. Echter is dit nog steeds gevaarlijk, het kan nog
steeds vertekend zijn door eigen ervaring, intuïtie.
Het meest betrouwbare onderzoek zijn Meta-analyses. Deze worden opgesteld uit een combinatie van
verschillende studies en geven een effect-size mee die de sterkte weergeeft van de relaties tussen de
variabelen.
,WOORDENSCHAT + OEFENVRAGEN CHAPTER2
Comparison group = vergelijkingsgroep waarmee onderzoekers aan de slag gaan.
Confound = een derde variabele die kan meespelen in het voorkomen van een fenomeen
Probabilistisch = een onderzoek verklaart niet alles maar slechts enkele delen van een theorie
Availability Intuïtie bias
heuristic Iets geloven omdat we makkelijker een voorbeeld voor ogen kunnen halen
die memorabel was, zich recent voordeed,…
Present bias Intuïtie bias
We halen situatie voor ogen waar oorzaak en gevolg zich samen voordeden
maar vergeten wanneer het zich niet voordeed.
Confirmation bias Intuïtie bias
Bewijs zoeken om je gedachten te bevestigen
Bias blind spot Intuïtie bias
Denken zelf niet gevoelig te zijn aan bias
Meta analysis = een van de beste onderzoeken, deze combineren meerdere studies en gaan op basis
hiervan een effect-size opstellen die de sterkte van de verbanden weergeeft.
1) Destiny stelt vast dat haar nieuwe white noise machine haar in slaap deed vallen vorige nacht. Ze heeft
dit op persoonlijke ervaring geconcludeerd, die waarschijnlijk confound bevat. Dit betekent…
o Een andere variabele zal mogelijks hebben meegespeeld deze nacht waardoor ze in slaap kon
vallen
o Haar ervaring heeft haar in de war nagelaten
o Destiny heeft niet vergeleken met andere nachten
o Destiny heeft moeite om te denken aan countervoorbeelden
2) Wat betekent het als je zelf dat onderzoek probabilistisch is?
o Onderzoekers refereren naar hun studie wanneer deze correct is
o Onderzoek voorspelt alle mogelijke resultaten
o Onderzoeks conclusies zijn bedoeld om een deeltje van mogelijke uitkomsten te verklaren,
niet allemaal
o Als er uitzonderingen zijn van resultaten betekend dit dat de theorie mogelijks incorrect is.
3) Wanneer is het een goed idee om je conclusies te baseren op advies van autoriteiten?
o Het is nooit een goed idee om dit te doen
o Wanneer ze een diploma hebben
o Wanneer ze hun advies baseren op een onderzoek met systematische en objectieve
vergelijkingen van verschillende condities.
o Wanneer ze veel jaren ervaring hebben in hun specialiteit
4) Welk van volgende plaatsen is GEEN plaats waar onderzoekers hun onderzoek publiceren?
o Wetenschappelijke artikels
o Online podcasten
o Hoofdstukken in boeken
o Full-length books
, CHAPTER 3: THREE CLAIMS, FOUR VALIDITIES
Wanneer we een onderzoek opstellen hebben we variabelen nodig. Deze variabelen variëren en hebben dus 2
of meer levels. Een constante daarentegen heeft 1 level. Bij een onderzoek kunnen we variabelen manipuleren
en meten. Het verschil hiertussen zullen we aanduiden met een voorbeeldje
Meten is wanneer we een variabele zijn levels gaan observeren en opnemen. een meetbare variabele kunnen
we niet altijd manipuleren een voorbeeld hiervan is IQ, lengte, gewicht,… . het is een naturel gegeven.
Manipuleren is wanneer we een variabele gaan controleren, meestal door participanten toe te kennen aan
verschillende groepen volgens level. Een voorbeeld: de ene participant legt een test af met veel bij-staanders,
de andere groep doet dit alleen. Een variabele moeten we gaan operationaliseren voor we een onderzoek
beginnen. Dit betekend dat we de variabele in een meetbaar/ manipuleerbaar construct gaan omschrijven.
We gaan verder naar de ‘three claims, four validities’.
Een frequency claim zal 1 variabele gaan beschrijven die gemeten is. (niet gemanipuleerd!). op basis van
frequency claims kunnen we volgende validiteiten bekijken.
Bv: 15% van amerikanen rookt
Externe validiteit: in welke mate mogen we generaliseren van de gegevens?
Construct validiteit: hoe goed werd het construct/ variabele gemeten?
Statistische validiteit : margin of error estimate
!MERK OP ! we kunnen hier geen uitspraken doen over interne validiteit omdat we geen causale relaties
kunnen onderzoeken met frequency claims!
Een association claim zal stellen dat een level van een variabele geassocieerd wordt met een andere variabele.
Variabelen die samenhangen omschrijven we als ‘correlatie’ betekenende dat wanneer de ene variabele
verandert, de andere ook verandert. Dit tonen ze meestal aan met een scatterplot.
Bv: mensen met hoger inkomen spenderen minder tijd om te socializen
Externe validiteit
Construct validiteit
Statistische validiteit
!MERK OP ! we kunnen hier geen uitspraken doen over interne validiteit omdat we geen causale
relaties kunnen onderzoeken met associaties!
Een causale claim zal stellen dat de ene variabele verantwoordelijk is voor de verandering bij de andere
variabele. Er zijn wel enkele voorwaarden verbonden voor we kunnen spreken van een causaal verband
1) Temperal precedence= aantonen dat oorzaak voor gevolg in tijd kwam
2) Covariance = aantonen dat er een verband bestaat
3) Interne validiteit= er zijn geen 3e variabelen in het spel (random assignment!!)
Een causaal verband kunnen we enkel aantonen via een experiment!!
Externe validiteit
Construct validiteit
