Samenvatting: VMV 7 – De zorgontvanger met reumatoïde artritis – jicht
1. Inleiding.
Reumatoïde artritis en jicht zijn reumatische aandoeningen. Reumatische aandoeningen veroorzaken
pijn en/of misvormingen in de gewrichten, de gewrichtskapsels, de spieren, de pezen, slijmzakjes en
het bot.
De reumatische aandoeningen worden onderverdeeld in vier groepen:
- De ontstekingsreuma’s (met als belangrijke ziektebeelden o.a. reumatoïde artritis, ziekte van
Bechterew, jicht, pseudojicht, lupus).
- De slijtagereuma’s (met als vaak voorkomend ziektebeeld artrose).
- De weke delen reuma’s (zoals fibromyalgie en polymyalgia reumatica).
- De reuma’s van het skelet (met osteoporose en ziekte van Paget als belangrijke
ziektebeelden).
2. Pathofysiologie, beloop en prognose van de ziekte van reumatoïde artritis.
Reumatoïde artritis is een chronische auto-immuunziekte waarbij ontstekingen van de gewrichten
centraal staan. De aandoening kan op elke leeftijd voorkomen, met een piek bij 55 jaar.
RA is een multifactoriële aandoening. Zowel genetisch als omgevingsfactoren kunnen een rol spelen.
De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
RA gaat gepaard met gewrichtssymptomen (pijn, zwelling, stijfheid, bewegingsbeperking), soms ook
met algemene symptomen (vermoeidheid, koorts, zweten, gewichtsverlies) en problemen die zich
buiten de gewrichten kunnen voordoen (zoals reumanoduli, longaantasting, vasculitis…).
RA manifesteert zich klassiek door een symmetrische polyartritis t.h.v. polsen, kleine handgewrichten
en/of voorvoeten. In de loop van de ziekte kan echter eender welk gewricht worden aangetast, met
inbegrip voor de grote gewrichten. De ziekte kan ook atypisch verlopen (mono- of oligo-artritis).
Uiteindelijk kan gewrichtsdestructie optreden. Op lang termijn is er een verhoogd risico op
cardiovasculaire aandoeningen en osteoporose.
3. Behandeling van reumatoïde artritis.
De aanpak van RA is interdisciplinair en berust op medicamenteuze en niet-medicamenteuze
maatregelen (kinesitherapie, ergotherapie, psychologische ondersteuning).
De medicijnen helpen de pijn te verminderen en/of gewrichtsdestructie te onderdrukken. De
medicamenteuze behandeling is globaal onder te verdelen in volgende groepen:
- De symptomatische behandeling met analgetica (bv.: paracetamol) en NSAID (bv. ibuprofen
en diclofenac).
- De corticosteroïden zoals prednisolon. Deze medicijnen kunnen P.O. ingenomen worden
oftewel lokaal geïnjecteerd worden.
- De basisbehandeling met ziekte modificerende antireumatica.
De ziekte modificerende antireumatica remmen de chronische onsteking waardoor de ziekte minder
actief wordt. Op die manier kan schade aan de gewrichten beeprkt worden. Er zijn t<ee groepen van
DMARD’s:
- De klassieke of niet-biologische DMARD’s (bv.: methotrexaat, leflunomide, sulfasalazine, de
antimalariamiddelen chloroquine en hydroxychloroquine).
- De biologische/meest recent ontwikkelde middelen (bv.: TNF-remmers).
1