ALGEMENE KENMERKEN
Functies
・Beschermen onderliggend weefsel → bedekkende epithelen
- bedekken lichaamsoppervlak
- lijnen lichaamsholten & kanalen af (bv. lumen bloedvaten)
・Regulatie van de opname en afgifte van stoffen (steeds rechtstreeks contact met buitenwereld)
・Klieren vormen → klierepithelen (bv. darmepitheel vormt slijmbekercellen)
・Gespecialiseerde epitheliale weefsels (bv. voor zintuigen, spermatozoën-vormend in testis)
Bouw
Bestaan uit 1/meer lagen van epithelen (op basaalmembraan) (niet ééncellig, wel éénlagig)
Weinig extracellulaire/intracellulaire matrix (heel weinig dingen rondom/in de cel)
- LM: nauw aansluitende laag dicht opeengepakte cellen
- EM: nauwe spleten te zien (20-50 nm), gevuld met interstitiële vloeistof
Nooit bloedvaten (anders te snel beschadigd)
→ diffusie voor aanvoer voedingsstoffen + O2 & afvoer afvalstoffen
Cellen met elkaar verbonden dmv intercellulaire verbindingen → ondoordringbaar
Basaalmembraan = connectie epitheel & onderliggende bindweefsellaag
Vaak blootgesteld aan fysische/chemische beschadiging → oude/beschadigde cellen vervangen
⇒ celdeling → vaak ver van mogelijke beschadigingen: in basale lagen / stamcelniches
Mitotische activiteit = mate van celdeling
Metaplasie = verandering van epitheeltype tot een ander type onder bepaalde omstandigheden
bv. ‘respiratorisch’ epitheel vormt bij wrijving om tot meerlagig verhoornd plaveiselepitheel
- carcinoom = kwaadaardige tumor van epitheliale oorsprong
- adenocarcinoom = kwaadaardige tumor afkomstig van klierepitheel
Definitie
Het weefsel dat het lichaamsoppervlak bedekt, holten & kanalen in het lichaam aflijnt en klieren vormt
Een avasculair en bijna volledig cellulair* aggregaat van cellen die gespecialiseerd zijn in
absorberende, secretorische, beschermende of sensorische activiteiten
* met weinig/geen intercellulaire matrix
Laag die wijst naar bindweefsellaag (blauw) = basaalmembraan
Laag die wijst naar buiten (lumen) = epitheel
, EPITHEELCEL
Cytoskelet
= inwendige versteviging, die bestaat uit verschillende eiwitten (vnm keratine)
Vele verschillende keratine-eiwitten geproduceerd in epitheelcellen
→ afhankelijk van type keratine kan je epitheeltype, ontwikkelingsfase, plaats in lichaam bepalen
→ belangrijk bij klinisch onderzoek van carcinoma’s
bv. K8 & K18 éénlagig, K10 meerlagig
Keratine-eiwitten kunnen keratinefilamenten/intermediaire filamenten/tonofilamenten vormen
→ bepalen grootste deel morfologie van cytoskelet
→ kunnen ev. verenigen tot tonofilament bundels
Functies: oa keratinisering & verhoorning
Tumor: bevat het keratine? → tumor afkomstig van epitheelcellen
Celpolariteit
Epitheelcellen zijn gepolariseerd → verschillende kanten / domeinen
- vrije kant gericht naar lumen = apicale domein (adluminaal)
- kant gericht naar onderliggende bindweefsellaag = basale domein
- kanten gericht naar naburige cellen = laterale domeinen
⇒ functioneel verschillend → specifieke structurele & moleculaire kenmerken
Epitheelcellen zijn steeds heel dicht verbonden met onderliggende bindweefsel via basaalmembraan
Blaren: basaalmembraan is beschadigd → epitheel komt los van bindweefsel
Apicale domein → oppervlaktespecialisaties
Microvilli
= vrij korte, vingervormige uitsteeksels v/h plasmamembraan v/d cel (1 µm lang (EM), 80 nm diameter)
die het apicale celoppervlak vergroten
→ op plaatsen waar groot celoppervlak belangrijk is (maximaal contact met dingen in lumen)
bv. absorptie voedingsstoffen in darmepitheel (staafjeszoom)/reabsorberende niertubuli (borstelzoom)
Glycocalyx = koolhydraatketens van membraaneiwitten & -lipiden die uitsteken uit het membraan
→ liggen bovenop microvilli & ondersteunen functie (+ adhesie- & celherkenningsproces)
Actinefilamenten = microfilamenten = cytoskeletelementen die microvilli ondersteunen
→ vormen bundels: viline & fimbrine verbinden plasmamembraan & actinefilamenten
→ hechten in apicale deel v/d cel aan terminaal web = cytoskelet onder celmembraan
Terminaal web = cytoskelet dat zich onder celmembraan bevindt (uit actinefilamenten)
→ zit verankerd in zonula adhaerens: spectrine verbindt celmembraan & actinefilamenten
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur inebeirynck. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,46. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
