1 SOCIOLOGIE, EEN EERSTE KENNISMAKING
1.1 DE SOCIOLOGISCHE VERBEELDING
startpunt
gebeurtenissen, biografieën en individuele verschillen in een samenleving verklaren vanuit het geheel van sociale
relaties die zelf een historische oorsprong hebben
1.2 VAN GEDRAG TOT SAMENLEVING
1.2.1 GEDRAG
- gedrag: actie of reactie van A - objectief waarneembaar door Alter (bv. woord, gebaren en lichamelijke
bewegingen)
- subjectief waarneembaar door Ego
- handeling: doelgericht gedrag - cognitieve component
- motivationele component
- reflexieve component
- emotionele component
- objectgerichtheid
- betekenis: mentale projectie van de voltooide handeling
1.2.2 SOCIAAL HANDELEN
gericht op het vroegere, huidige of toekomstige gedrag van anderen
Weber: handelingstypologie
- rationeel handelen
instrumenteel rationeel handelen waarde rationeel handelen
doel/rationalisatie efficiëntie inherente waardevolheid
binnen de condities van een specifieke
dus: sterk bewustzijn
handelingssituatie de aanwezige
van de betekenis van
middelen zo efficiënt mogelijk inzetten
de handeling
om een doel te bereiken
- affectief handelen: emotionele component overheerst
- traditioneel handelen: - op basis van ‘gewoonte’ (reflexieve component is minder aanwezig)
- gericht op het verleden
- sociale verplichting
1.2.3 INTERACTIE
gedeelde of complementaire betekenis (zinvol)
1.2.4 VORMEN VAN INTERACTIE
- samenwerking - gedeelde doelgerichtheid
- conformiteit over ‘wat’ en ‘hoe’
- conflict - geen gedeelde doelgerichtheid
- geen conformiteit over ‘wat’ en ‘hoe’
- uiting: deviantie, macht, discussie, …
- sociale ruil - baten (Ego) kosten (Alter)
- (sociale) erkenning als compensatie
- belang van wederkerigheid
,1.2.5 DE STOLLING VAN INTERACTIE IN CULTUUR EN STRUCTUUR
- sociale structuur als vorm van het georganiseerde samenleven
geheel van sociale interacties, relaties en posities binnen een bepaalde groep of sociale
eenheid
- cultuur als inhoud van het georganiseerd samenleven
geheel van gedeelde betekenissen van een bepaalde groep of sociale eenheid
sociale orde en sociale verandering
1.2.6 CONTEXT
- demografische factoren
- ecologische factoren
- materiële of technologische factoren
1.3 DE SOCIOLOGIE EN HAAR AANVERWANTE DISCIPLINES
- geschiedenis - focus op tijd- en plaatsspecifieke factoren
- indirecte bronnen
- antropologie - focus op het unieke/specifieke van een samenleving
- etnografisch veldwerk
- biologie - intra-individuele benadering
- fysiologische processen bepalen gedrag:
sociobiologische – biosociale (echtscheidingen en testosteron) verklaringen
- psychologie intra-individuele benadering
- sociale psychologie - interindividuele benadering: sociale processen bepalen psychische processen
- bv. attitudes: manier van denken of voelen over een onderwerp
1.4 BASISREGELS BIJ DE UITVOERING VAN SOCIOLOGISCH ONDERZOEK
1.4.1 OBJECTIVITEIT
1.4.2 CONCEPTEN
1.4.3 GENERALISATIE
algemene wetmatigheden opstellen die toepasbaar zijn op feitelijk verschillende situaties
theorie: coherent geheel van algemene sociale wetmatigheden: theories of the middle range
1.4.4 EMPIRISCH MATERIAAL
primaire of secundaire gegevens
1.4.5 CUMULATIVITEIT (literatuuronderzoek)
1.4.6 VERIFIEERBARE RAPPORTERING
academische publicaties - literatuuroverzicht en probleemstelling
- methoden en technieken
- resultaten
- conclusie en discussie
peer review
, 1.5 KWANTITATIEF OF KWALITATIEF?
causaal adequaat zin/subjectief adequaat
- model moet zinvol zijn
- duidelijke oorzaak-gevolgrelatie
- voor andere onderzoekers
- logische verklaringsmodel
- voor betrokken actoren
- generalisatie
- geen te sterke afwijking van ‘common sense’
positivisme verstehende/interpretatieve methode
1.5.1 DE KWANTITATIEVE BENADERING: HET POSITIVISME
Comte & Durkheim
- idee: eenheid van wetenschappelijke methode
- basis: objectieve waarnemingen (observaties): strikt onderscheid tussen feiten en waarden
- doel: generalisatie
- methodologie - deductieve benadering - theoretisch model: relevantie/spaarzaamheid
- conceptueel model: strikte causaliteitsbepaling
- operationalisering tot numerieke variabelen
- statistische methodes voor data-analyse - covariantie
- generalisatie
1.5.2 DE KWALITATIEVE BENADERING: NADRUK OP BETEKENIS
- Naturwissenschaften versus Geisteswissenschaften
- Max Weber - verstehende sociologie
- sociale fenomenen komen tot stand door betekenisvol handelen van actoren
- doel: van binnenuit de betekenis begrijpen die actoren aan hun handelen geven
- interpretatieve benadering
- beschrijving via ideaaltypen: zie handelingstypologieën
- methodologie - etnografie/diepte-interviews
- theorievorming: analytische inductie: cyclische testen van hypothesen
- nadruk op context: - reductie vermijden
- reïficatie vermijden
- nadruk op reflexiviteit
1.6 DE PLAATS VAN SOCIOLOGIE IN DE MAATSCHAPPIJ
- is objectiviteit mogelijk? - socioloog is zelf knooppunt binnen sociale relaties
- socioloog is zelf ‘moral agent’
- keuze van onderwerp en onderzoekspopulatie: waardegebonden
methodologie en data analyse: waarderingsvrij
- kanttekening: machtspatronen
- zijn onderzoeksresultaten neutraal? - theorie vs. praxis - kritische sociologie (Frankfurter Schule)
- radicale sociologie
- sociologisch vs. sociaal probleem - toegepaste sociologie
- klinische sociologie
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur annadeckmyn. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.