Samenvatting
Doelgroepen
1
,1. INLEIDING
1. wat verstaan we onder een “doelgroep”
Doelgroep: specifieke groep mensen (kinderen, jongeren of volwassenen) die vergelijkbare behoeften,
uitdagingen, kernmerken, hulp- of ondersteuningsvraag hebben.
2. een “beperking” hoeft geen “handicap” te zijn
Beperking: hindernis die aangeboren of verworven door omstandigheden die de persoon ondervindt (op
fysiek, cognitief of sensorieel vlak) en die het functioneren van een individu op een of meer gebieden
beïnvloedt.
Is een hindernis die je op fysiek niveau ondervindt.
Vb. door een ongeluk verloor X zijn benen daardoor zit hij in een rolstoel
Handicap: afstemmingsprobleem tussen de persoon met de beperkingen en zijn omgeving
Vb. door dat x in een rolstoel zit kan hij niet binnen in de kerk doordat er trappen zijn.
3. 4 richtvragen volgen Van Os
VRAAG1 •Cliënt: ruimte om diens verhaal te delen
Wat is er met jou •OTB: persoonlijke achtergrond, context van cliënt
gebeurd? verkennen en begrijpen
VRAAG 2 •Welke factoren belemmeren vooruitgang van de cliënt?
Wat zijn je •Welke krachten, talenten, … bevorderen vooruitgang
kwetsbaarheden en van de cliënt en/of kunnen de kwetsbaarheden
weerbaarheden? verminderen?
•Gewenste toekomstige situatie?
VRAAG 3 •Cliënt gaat zelf (of betrokken wordt bij) het doel formuleren
Waar wil je naar toe? •Mee dirigeren leidt tot motivatie, verandering en groei
•Cliënt geeft aan (of wordt betrokken bij) welke
VRAAG 4 hulpmiddelen of hulpstrategieën nodig zijn om de
Wat heb je nodig? gewenste situatie (doel) te bereiken.
•Ook hier: mee dirigeren ® motivatie, verandering en groei
2
,HOOFDSTUK 1: VERSTANDELIJKE BEPERKING
DEEL 1 IK WIL JOU BEGRIJPEN
In de schoenen van iemand met een verstandelijke beperking
Een persoon met een verstandelijke beperking heeft
• Een minder goed ontwikkeld intellectueel vermogen
o Bekwaamheid om info op te doen, te begrijpen, te verwerken, erover na te denken, te
gebruiken om problemen op te lossen
o Ruimer dan een IQ (intelligentiequotiënt is een maat om cognitieve vaardigheden of mentale
capaciteiten van een persoon te vergelijken met de populatie als geheel.)
• Minder goed ontwikkelde adaptieve vaardigheden
o Vaardigheden die een persoon nodig heeft om zich aan te passen aan het dagelijks leven en
om zelfstandig te functioneren in verschillende omgevingen
PRAKTISCHE ad.vdh. SOCIALE ad.vdh. CONCEPTUELE ad.vdh.
Uitvoeren van taken en Effectief communiceren, In verschillende situaties
handelingen nodig voor relaties opbouwen, interacties abstracte informatie begrijpen,
zelfverzorging en onafhankelijk aangaan, begrijpen en verwerken en toepassen
functioneren toepassen sociale normen &
regels
Persoonlijke hygiëne, aan- en Luisteren, non-verbale Begrip van tijd, geld, tellen,
uitkleden, eten, drinken, communicatie, empathie, meten, kleuren, vormen, letters
toiletgebruik, huishoudelijke sociale signalen begrijpen, en cijfers, …
taken, geldbeheer, … vriendschap onderhouden, …
Dit heeft invloed op het algemeen dagelijks functioneren van de persoon
3
, Elke persoon met een verstandelijke beperking is uniek
Het algemeen dagelijks functioneren van personen met een verstandelijke beperking wordt beïnvloed door
• De ontwikkelingsleeftijd van de persoon
o Kalenderleeftijd = de leeftijd van de persoon in jaren sinds de geboorte
o Ontwikkelingsleeftijd = ontwikkeling op verschillende ontwikkelingsgebieden
• De ernst (de mate) van de verstandelijke beperking
o Hoeveel belemmering en uitdaging iemand ervaart als gevolg van de beperking, wordt
aangegeven in de behoeften (of nood) aan ondersteuning en/of zorg.
• De blijvende toestand
o Ondanks ondersteuning en begeleiding blijft de achterstand gedurende het gehele leven
aanwezig
Oorzaak van een verstandelijke beperking
• Door chromosomale en genetische aspecten,
o Voorbeeld: syndroom van Down of trisomie 21
• à Extra chromosoom op 21ste chromosomenpaar.
• Prenatale
o Tijdens de zwangerschap
§ Infecties
• Rubella (rodehond)
• Toxoplasmose
§ Alcohol-, geneesmiddelen- en drugsgebruik
• Foetaal alcoholsyndroom
• Perinatale
o Tijdens de geboorte
§ Te lang zonder zuurstof kan leiden tot hersenschade bij de baby
4