Samenvatting Anatomie en fysiologie hoofdstuk 11: Spijsverteringsstelsel Powerpoints, notities en handboek samengebracht tot 1 overzichtelijk document. Met o.a. deze samenvatting 17/20 behaald voor dit vak.
HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL
11.1 Inleiding
• Spijsverteringsstelsel levert brandstoffen en bouwstoffen voor ons lichaam
= functioneren + celgroei en -herstel
• Spijsverteringsstelsel bestaat uit:
o spijsverteringskanaal = gastro-intestinale kanaal
- gespierde buis
- bestaande uit:
- mondholte
- pharynx (keelholte)
- oesophagus (slokdarm) overlappende functies maar
- maag bepaalde gespecialiseerde gebieden =
- dunne darm duidelijke histologische specialisaties
- dikke darm
- rectum
- anus
o accessoire organen bestaan uit:
- gebitselementen
- tong
- speekselklieren
- galblaas
- lever
- pancreas
Functies van het spijsverteringsstelsel:
1. Ingestie: wanneer voedsel via de mond naar het spijsverteringskanaal gaat
2. Mechanische verwerking: fysieke beweging van vast voedsel, eerst door tong en
gebitselementen daarna door knedende en mengende bewegingen in het
spijsverteringskanaal
3. Vertering: chemische afbraak van voedsel → kleine organische bouwstoffen die door
dekweefsel van het spijsverteringskanaal kunnen worden opgenomen
4. Secretie: afgifte water/zuren/enzymen en buffers door epitheel van
spijsverteringskanaal en accesoire organen
5. Opname: verplaatsing kleine organische moleculen,elektrolyten,vitaminen, en water
door dekweefsel van verteringskanaal naar interstitiële vloeistof rond het
spijsverteringskanaal
6. Uitscheiding: verwijderen van afvalstoffen uit lichaamsvloeistoffen (in vorm van
feces via defecatie uit het lichaam)
Bekleding spijsverteringskanaal:
- Afwaar = beschermt omringende weefsels tegen slijtage (zuren/enzymen)
- Bescherming tegen bacteriën
- Indien doorgang bacteriën = aanval door macrofagen en ander cellen van
het imuunsysteem
, Anatomie en fysiologie/Anneleen Minner
Spijsverteringskanaal bestaat uit 4 grote lagen:
11.2 De mondholte: tong, speekselklieren & gebitselementen
De mondholte:
• = cavita oris
• Start spijsverteringskanaal
• Ook onderdeel van de luchtwegen
• Speelt rol bij klankvorming en gelaatsuitdrukking
• Gelaagd plaveiselepitheel (slijmvlies)
• Tong, tanden, speekselklieren
, Anatomie en fysiologie/Anneleen Minner
Functies van de mondholte:
• Betast en onderzoekt voedsel voor inslikken
• Verwerkt materiaal mechanisch (tong, tanden, opp gehemelte)
• Bevochtigt materiaal (slijm en klierproducten)
• Start vertering koolhydraten en vetten dmv enzymen
Afbakening van de mondholte:
TONG:
• Samenwerkende spieren bekleed met tongslijmvlies
• Bevat smaakpapillen
• Verplaatst voedsel
• Voedsel naar de mondholte brengen (ijs)
• Grootste deel in de mondholte
• Basis loopt in de orofarynx door
•
Functies:
• Mechanische bewerking door samendrukken, aflikken en vervormen
• Hulpmiddel bij kauwen en voorbereiding op slikken
• Onderzoek vh voedsel met de tast-temperatuur- en smaakzintuigen
Smaakpapillen (zie H10: zintuigen)
Smaakknop (zie H10: zintuigen)
, Anatomie en fysiologie/Anneleen Minner
Achterste 1/3 van de tong is bezet met lymfatisch weefsel (opvallende laterale verdikkingen)
• tongamandelen (zie A&F II)
• lymfeknopen bestrijden van infecties
SPEEKSELKLIEREN
3 paar speekselklieren (zorgen voor speekselproductie):
Oorspeekselklier (glandula parotis) -laterale/ achterste opp. van de onderkaak bedekt – de
gang van Stenen (afvoerbuis) mondt uit in het
vestibulum op het niveau van bovenste tweede ware
kies
- klierproduct dat rijk is aan speekselamylase (afbraak
zetmeel)
Ondertongspeekselklieren (glandulae -onder slijmvlies van mondbodem en talrijke
sublinguales) afvoerbuizen monden uit aan weerzijde van de tongriem
-klierproduct met meer buffers en slijm
Onderkaakspeekselklieren (glandulae - mondbodem langs binnenste opp van de onderkaak –
submandibulares) afvoerbuizen monden uit in de mond achter de kiezen
aan weerszijde van de tongriem
-Klierproduct met meer buffers en slijm
• 1 tot 1,5 liter speeksel per dag
• Speeksel < 99,4 % water, rest: slijmstoffen, ionen, buffers, afvalstoffen,
stofwisselingsproducten en enzymen
• Slijmstoffen (mucinen) nemen water op en vormen slijm
• Maaltijd:
o bevochtigen van mond door grote hoeveelheden speeksel en lossen
chemische stoffen op die de smaakknopjes stimuleren
o meer speekselvorming = 7ml speeksel/min ( 70% onderkaakspeekselklieren)
o pH stijgt = licht zuur tot licht basis
• Voortdurende activiteit
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur minneranneleen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €11,66. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
