Neuromotorische revalidatie bij kinderen
Les 1: Afwijkende vroegmotorische ontwikkeling
1. Torticollis (asymmetrie)
Verwachtingen baby 3m in ruglig op de middenlijn + mooi naar boven kijken
(zo niet – zwakte sternocleidomastoideus)
= Heterolaterale LF en heterolaterale rotatie
We vernoemen de torticollis naar de kant van de lateroflexie
Vormen
1. Congenitale musculaire torticollis
= Homolaterale lateroflexie vh hoofd + heterolaterale rotatie
door unilaterale verkorting van SCM
PROM en AROM hoofd = beperkt
Duidelijk 2-4w na geboorte (dat baby steeds naar zelfde kant ligt)
Bij kinderen 1-4m
Geassocieerde problemen
o Heupdysplasie
o Voetdeformiteiten
o Moulded baby syndrome
Samenvoeging van verschillende aandoeningen en het gaat
voorkomen bij 10% vd pasgeboren baby’s
2. Secundaire torticollis (positioneel)
= actieve bewegingsbeperking van het hoofd + voorkeursrotatie van het hoofd
(lateroflexie is minder uitgesproken)
Het kan invloed hebben op de romp en ledematen
Vergelijking tussen de 2
CTM = veel hardnekkiger om
te behandelen
Secundaire = moeten we in
het begin al herkennen zodat
we snel kunnen behandelen
(waardoor gaan onderliggende
dingen gaan optreden)
1
,Oorzaken
1. Congenitale musculaire torticollis
Anoxisch trauma littekenweefsel SCM fibroserend gezwel (dit gaan we
palperen om te besluiten als er CMT aanwezig is)
Exacte oorzaak = onduidelijk
Verband met
o Foetale malpositie
o Geboorte traumata (vb. zuignap)
o Groot gewicht, man, meerling, moeilijke zwangerschap…
2. Secundaire torticollis (positioneel)
Weinig variatie in houdingen/ bewegingservaring (vb niet steeds op de rug Onderzoeke
leggen) n in
o Draag het kind op beide armen anamnese
Prikkels steeds langs dezelfde zijde ( voorkeurskant)
Hypotonie
o = floppy infant
Algemeen tragere ontwikkeling
Symptomen van verschillende medische
aandoeningen
Centraal/ perifeer neurologische
aandoeningen
Neuromusculaire aandoeningen
Genetisch dyndroom
Metabole stoornis
o Na 2 maand zou het kind al pogingen moeten doen om zich op te
richten
o Pull to sit: gaat nog niet geautomatiseerd zijn maar moet hoofd wel
al op middenlijn kunnen houden
Visus of gehoor
o Unilaterale aandoening prikkels aan 1 kant = voorkeurshouding
Maagreflux: extensie
Probleem bevindt zich niet in de spier zelf !!
Gevolgen
Asymmetrie van het hoofd
o Abnormale groei zachte weefsels structurele verkortingen
o Craniale asymmetrie: posterieure positionele plagiocephalie =
unilaterale occipito-parietale schedelafvlakking door aanhoudende
druk ( combinatie te weinig houdingsvariatie en onvoldoende groei
schedel -> afwijkende vorm)
15-45% van de <12m
Vermeerderd door de back to sleep campagnes (zorgde
ervoor dat ouders kind steeds op rug legden)
Verhoogde faciale asymmetrie
Scoliose Asymmetrie gaat zich
Visuele gevolgen doorstrekken naar romp en
bekken
2
, Ontwikkelingsverandering
Differentiële diagnose
Belangrijk om ook te gaan uitvoeren om te zien als er onderliggende medische
problemen zijn onderliggende neurologische aandoening grote invloed op
behandeling
Congenitale cervicale wervelafwijkingen
Inflammatoir na infectie middenoor, bovenste luchtwegen
Neurologische oorzaken (abnormale tonus)
Tumor van de wervels of ruggemerg
Craniosynostose : schedel sluit te vroeg
…
Slecht visueel volgen, abnormale spiertonus, koorts, algemene malaise,
neurologische tekens, geen interactie, geen evolutie na interventie? =
DOORVERWIJZEN!
Klinische onderzoek
1. Uitgebreide anamnese: onderliggende oorzaken, doorverwijzing nodig?
a. Maxi-Cosi niet teveel gebruiken stoort houdingsvariatie
2. Onderzoek stoornisniveau
a. Mobiliteit
b. Palpatie en tonus
c. Visus
d. Alignement
e. Plagiocephalie
f. Evenwichtsreacties
3. Onderzoek spontane motoriek
a. Houdingsveranderingen, mijlpalen, voorkeur, kwaliteit
Behandeling
Conservatieve behandeling
DOEL 1 = nekmobiliteit herstellen
PROM hoofd passieve stretch SCM aan de aangedane zijde
DOEL 2 = asymmetrische motorische ontwikkeling voorkomen
AROM hoofd actieve rotatie aangedane zijde + normale bewegingen,
opricht, evenwichtsreacties faciliteren
Versterken SCM aan niet aangedane zijde
Stimuleren normale ontwikkeling met aandacht voor symmetrie
Oefen op rollen + gewicht dragen op BL
Advies voor ouders
o Belangrijk om kind op beide kanten te leggen
Ene kant stretching SCM
Andere kant zodat we activatie krijgen van de homolaterale
arm
3
, Algemene aandachtspunten
Focus niet enkel op hoofdrotatie, maar ook op lateroflexie
Let ook op de asymmetrie van de romp en het bekken
Oefen in verschillende posities (ruglig, buiklig, zijlig, zit, stand en alle
overgangsfasen)
Laat de baby actief zijn (actief roteren/ oprichten van hoofd/romp/bekken)
Ouderinstructie/-educatie is onmisbaar
o positionering: tijdens slaap en spel
o handling: dragen, oppakken, …
o ADL en spel: aankleden, voeding, bad, …
Duur en intensiteit
Afh graad van asymmetrie (duur: #sessies – maanden) (freq: 1-3x w)
Snelle verbetering = gunstig teken
Therapie geleidelijk afbouwen
Therapie vroegtijdig stoppen indien geen beperkingen meer
Follow-up 18m
Behandeling voor plagiocephalie
= helmtherapie craniale remodellering
Specifieke timing tussen 4-5m en 1j (schedel al toe/ verdikt)
Chirurgische behandeling
>12m
Geen respons op kin
Cervicale rotatie >30°
Faciale asymmetrie
Wat doen we
Release spier distaal
Uitsnijden deel vd spier
Postoperatieve kinesitherapie
2. Overstrekken
= Overstrekken, hyperextensie = overmatig gebruik van extensie
Impact op motorische en sensorische ontwikkeling
Voedingsproblemen
gedragsproblemen
Oorzaken
prematuriteit (<37w) en dysmaturiteit (laag geboortegewicht)
Reflux: pijn in de slokdarm overstrekken
Longproblemen
Ontwikkelingsstoornis of centraal neurologische oorzaak
Gevolgen
1. Motorische ontwikkeling
Extensie gaat steeds gepaard met asymmetrie (hoofd)
4