Verbintenissenrecht les 1
Praktisch
Vanaf 1 januari 2023 nieuw verbintenissenrecht in werking dus vandaar ook nieuw recht gedoceerd
HB is nog oude verbrecht -> vnl focussen op ppts en colleges
Maar HB nog nuttig: inhoudelijk veel hetzelfde
Examen gaat enkel over nieuw recht DUS art…. NBW en niet oud BW
Waarover gaat het?
‘moeder van het recht’ , basis van het recht -> nog vaak mee in aanraking komen
Verbintenis kan ontstaan uit…
- Eenzijdige RHen
- Meerzijdige RHen (bv. overeenkomst)
- De wet = rechtsfeiten (leer onrechtmatige daad: maar apart vak)
= GEEN overeenkomst!: het vloeit er heel vaak uit voort maar is veel ruimer dan enkel de
overeenkomsten
Kern privaatrecht: rechtsverhoudingen tussen individuen regelen (VS publiek recht:
Rsverhoudingen overheid – individu) en individu = titularis subjectief R (NP of RP)
Gelinkt aan boek 6 economisch recht
Bijzondere status verbR
Doelstellingen
Bindende kracht = basisprincipe om het rechtsverkeer rechtszeker en efficiënt te laten
verlopen (bv. verhuurder kan zeker zijn dat hij huur ontvangt en huurder kan zeker zijn dat
hij het gebruik ervan krijgt als hij betaalt)
Contractsvrijheid: steunt op individuele vrijheid en autonomie
o Ib is iedereen vrij om met eenieder te contracteren en zelf prijs en voorwaarden te
bepalen maar natuurlijk wel veel beperkingen op (daarom ib)
Maatschappelijke rechtvaardigheid -> ideale wereld: contractspartijen staan op zelfde
niveau qua onderhandelingen, kennis,… (bv. bij toetredingscontracten, je parkeert je auto in
een betaalparking -> je rijdt binnen dus je contracteert: je hebt hier geen
onderhandelingsvrijheid om te zeggen neen ik wil hier maar 2 euro/uur betalen ipv 3)
Ingebakken in het dagelijkse leven
- Instagram, Facebook,…: algemene voorwaarden geaccepteerd -> niemand leest dat
- Reis- en annulatieverzekeringen
- Gsm kopen
- Aansluiten bij internetprovider
- Huwelijk
- Opstellen testament
- …
Evolutie van oud naar nieuw recht
Regels oud BW van 1804 achterhaald?
Maar RS zorgde voor evolutie waardoor verbR “tand des tijds” relatief goed heeft doorstaan
o Daarom veel kritiek geweest op het vernieuwen
1
,27-09-2022
o RS: voornamelijk rol van HvC -> heeft enorme evolutie gegeven aan het (verb)R: het
recht aangepast aan de steeds bewegende samenleving MAAR HvC is geen WGer en
ook geen common law systeem
o HvC oordeelt in rechte niet in feite, geen derde aanleg TOCH wel gezaghebbende
uitspraken!
o HvC zorgde dus voor modernisering DUS waarom dan nog vernieuwen als HvC dat al
doet?
Hoge verwachtingen van nieuw verbR
o Doordat HvC al zo’n vernieuwende rol heeft en een echte vernieuwing door
sommigen in vraag wordt gesteld
Nieuwe boeken 1 en 5
Totstandkoming heeft hinder ondervonden
Wetsvoorstellen 24-02-2021
Ruime consultatie mbt boek 5
Amendementen
Wetten 28-04 2022, BS 1 07 2022
Inwerkingtreding= 1 01 2023
De hervorming is een evolutie en geen revolutie! (dus niet al te grondig hervormd zoals bv
wel in NL gebeurd)
Boek 5 v toep op alle RHen en RFen na inwerkingtreding tenzij partijen anders bepalen blijft oude
WG van toepassing op
- Toekomstige gevolgen RH en RF voor jan 2023
- RH en RF plaatsgevonden na 1 jan 2023 en die gaan over verb uit RH of RF
plaatsgevonden voor 1 jan 2023
DUS oud en nieuw zullen lange tijd naast elkaar bestaan
Boek 1: ‘algemene bepalingen’
Principes
- Transversale werking (niet opnieuw warm water uitgevonden maar afgekeken van andere
landen bv. rechtsmisbruik is van toepassing op verschillende rechtstakken en niet enkel
verbR) maar blijft van groot belang voor verbR
- Def van bronnen, toepassing wet in tijd, RH, wilsuiting, kennisgeving … (veel dingen ook niet
in opgenomen; moest blijkbaar snel gaan)
- Gelaagde structuur: van alg naar bijzonder
- Keuze voor alg begrippenkader verdient goedkeuring
Kritiek
- Vragen totstandkoming: waarom geen consultaties
- Keuze voor bepaalde begrippen wel of niet
Boek 5: ‘verbintenissen’
- Evolutie en geen revolutie
- Soms wel kritiek: niet voldoende meegegaan met de tijd bv. weinig aandacht voor
duurzaamheid
- Misschien wat ingrijpender aangepakt?
2
,27-09-2022
Doelstellingen
- Modernisering
o Terminologische vereenvoudiging
Bv. Voorzichtige en redelijke persoon ipv bonus PF
Bv. Onrechtvaardige verrijking ipv verrijking zonder oorzaak
o Meer moderne en logische structuur
o Inhoudelijk
Nieuw evenwicht tussen wilsautonomie en rol rechter
Meer buitengerechtelijke regelingen: niet voor elk dingetje naar de
rechter gaan
o Bv. keuken plaatsen maar schrijnwerker is niet komen
opdagen: naar rechter gaan hiervoor zal je nog lang moeten
wachten op die keuken
Veel meer sancties op maat
Bv. vroeger OK aangetast door nietigheidsgrond: partijen eig willen
we niet dat de hele OK nietig is enkel die ene clausule mag eruit ->
vroeger volledig nietig en HvC onlangs naar partiele nietigheid
Overdracht verb., schuldvorderingen en OKen
- Coherentie en rechtszekerheid bevorderen
o Codificatie van bestaande CassRS
Bv. buitengerechtelijke ontbinding op partijverklaring, misbruik van
omstandigheden,…
o Vereenvoudiging aantal regels
o Meer coherente structuur (oa chronologische regeling van sluiten tot einde van OK
- Competitiviteit van BE R verhogen
o Bv. FR heeft hun eigen code civil zelfs al vernieuwd
o Bijblijven bij de andere landen: anders bij keuze tussen recht vaak voor buitenlands
recht gekozen en niet BE omdat het ouderwets is
Hoofdstuk 1
Definitie verbintenis
Oud BW: geen def wel in RL
- Rechtsband tussen personen
- Ontstaan uit een RH of een andere menselijke gedraging waaraan wet of RS RGevolgen
vastknoopt
- Met al voorwerp het doen ontstaan van in geld waardeerbare aanspraken
- Kan in rechte worden afgedwongen
Boek 5: art. 5.1 verbintenis
Memorie v toelichting: klemtoon op de juridische afdwingbaarheid -> het verschil tussen
een relationele/morele afspraak tussen personen (bv. afgesproken om naar de cinema te
gaan maar eig geen zin dus je zegt af = geen jur. Afdwingbare verbintenis)
3
, 27-09-2022
o
In praktijk niet altijd even evident om onderscheid tussen jur. En non-jur. Verb. Te
maken
(wel aansluiten op def uit RL)
Rechtsband tussen min. 2 personen
Waarbij ene vorderingsrecht heeft op de andere (aanspraak jegens een persoon op een
bepaalde gedraging) bv. koop van boek: verkoper heeft vorderingsR op geld en koper op
voorwerp enkel inter partes geen bron om rechten uit te putten voor derden maar ook geen
verplichtingen voor 3en
Verschil met zakelijk recht (geeft zeggenschap op zaak bv. eigendom, vruchtgebruik,…) want
dit geld erga omnes bv. eigenaar bouwgrond: niemand anders mag daar een huis bouwen
want eigendomsrecht ga je moeten respecteren
Verschil in geldingskracht
Ontstaan uit RH of andere gedraging (zoals RF)
RH def: art.1.3
o Uit OK bv. koop, huur,…
o Uit eenzijdige RH
Onderscheiden van rechtsfeiten (bv. fout, gebrekkige zaak,…)
Met het ontstaan van in geld waardeerbare aanspraken tot voorwerp
Verb om facere (bv. keuken plaatsen), non facere (bv.niet concurrentie beding) of dare (bv.
overdracht zakelijk recht)
Inspannings- of resultaatsverb
o Inspanning om zoals voorz en red persoon het beste resultaat te bereiken
Beste resultaat bereiken: herstellen want geneeskunde is nooit 100% zeker
dus zo goed mogelijk je best doen
Advocaat moet zijn best doen om je zaak te winnen
o Resultaat: om het afgesproken resultaat te bereiken
Afspraak om rechterknie te opereren en niet linker
Advocaat moet beroep aantekenen binnen de juiste termijn
Maakt in vermogen van SE een in geld waardeerbare vermogenspost DIA 22
Kan in rechte worden afgedwongen
Bij niet vrijwillige uitvoering van verb.: afdwingbaarheid in rechte (evt onder dwangsom)
VS andere verb. Zoals nat. of vriendschappelijke afspraken
En gentlemen’s agreement? (vaak tussen bedrijven: afspraken gemaakt maar niet in OK
gegoten)
Natuurlijke verbintenis
Geen def. oud BW
Art. 5.2 “…waarvan de uitvoering niet kan worden afgedwongen” MAAR restitutie niet
mogelijk als zonder vergissing of dwang nagekomen
Erkenning doet verbintenis ontstaan!
o Feitenrechter gaat hierover soeverein moeten oordelen -> cassatie kan dat niet
vernietigen
o Gedragingen van het ‘slachtoffer’/SA bekijken
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur katoluyckx21. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.