Inhoud
1 Ontstaan en definiëring van de algemene systeemtheorie ........................................................................ 3
1.1 Ontstaan van de Algemene systeemtheorie (AST) .................................................................................. 3
1.2 Onderscheid eerdere denkmodellen en systeemtheorie ........................................................................ 4
1.3 De algemene systeemtheorie binnen het maatschappelijk werk ............................................................. 4
2 Definitie en kenmerken van een systeem ..................................................................................................... 5
Wat is een systeem?................................................................................................................................... 5
2.1 Kenmerken van een systeem: ................................................................................................................ 5
1) Open systeem ................................................................................................................................ 5
2) Niet optelbaarheid ......................................................................................................................... 5
3) Interafhankelijkheid........................................................................................................................ 6
2.2 Eigenschappen van een systeem........................................................................................................... 6
1) Gezamenlijk doel ........................................................................................................................... 6
2) Emotionele betrokkenheid .............................................................................................................. 6
3. Bouwstenen – kernbegrippen van de algemene systeemtheorie ................................................................... 6
3.1 Informatie en feedback ......................................................................................................................... 7
Positieve feedback ................................................................................................................................. 7
Negatieve feedback ................................................................................................................................ 8
3.2 Homeostase en kalibrering ................................................................................................................... 8
3.3 Omgangsvormen of interactiepatronen van systemen ............................................................................ 9
3.4 De systeemregels ............................................................................................................................... 10
3.4.1 Opvattingen ............................................................................................................................. 10
3.4.2 Moetens................................................................................................................................... 11
3.4.3 Mythen .................................................................................................................................... 11
3.5 Identiteit ............................................................................................................................................ 12
3.6 Grenzen uit de systeemtheorie ..................................................................................................... 12
3.6.1 Kluwensysteem ........................................................................................................................ 12
3.6.2 Los-Zand systeem .................................................................................................................... 12
3.7 Circulariteit: een andere oorzakelijkheid ....................................................................................... 12
3.7.1 De lineaire causaliteit ............................................................................................................... 12
3.7.2 Circulaire causaliteit ................................................................................................................ 13
3.8 Equifinaliteit – Equipotentialiteit ................................................................................................... 13
4 Strategische stroming: de communicatietheorie .................................................................................... 14
4.1 Interactie als kernbegrip binnen de strategische stroming .................................................................... 14
4.2 Axioma 1: je kan niet – niet communiceren .......................................................................................... 14
4.2.1 invloed en bedoeling .................................................................................................................... 14
1
, 4.2.2 Betrokkenheid en inzet ................................................................................................................. 14
4.3 Axioma 2: gelaagdheid van de communicatie ...................................................................................... 14
4.3.1 de omgeving of context van een systeem ....................................................................................... 14
4.3.2 Contextinformatie ........................................................................................................................ 15
4.3.3 Contexthiërarchie ........................................................................................................................ 15
4.4 Axioma 3: ieder zijn waarheid .............................................................................................................. 15
4.4.1 interpunctie / betekenisverlening in de systeemtheorie.................................................................. 15
4.4.2 Herkadering ................................................................................................................................. 15
4.5 Kritiek op strategische stroming .......................................................................................................... 15
4.5.1 kritiek op de strategische stroming van Watzlawick: de onderkant van het gezin. ............................ 16
4.5.2 De constructivistische stroming: de bovenkant van het gezin. ........................................................ 16
5 Constructivistische stroming ................................................................................................................ 16
6 De structurele stroming............................................................................................................................. 17
6.1 Een operationele definitie van ‘het gezin’ ............................................................................................. 17
6.2 De levenscyclus van het gezin. ............................................................................................................ 17
6.3 De grenzen in een gezin ....................................................................................................................... 18
6.3.1 Grenzen tussen subsystemen zijn te star....................................................................................... 18
6.3.2 Grenzen tussen subsystemen zijn te open ..................................................................................... 18
6.3.3 Dysfunctionele gezinsstructuren .................................................................................................. 19
7 Contextuele stroming van Nagy Boszormenyi ........................................................................................ 19
7.1 basisbegrippen................................................................................................................................... 19
7.1.1 De existentiële context in 4 dimensies .......................................................................................... 19
7.1.2 Balans tussen geven en nemen ..................................................................................................... 20
7.1.3 Existentiële band tussen ouders en kinderen: loyaliteiten .............................................................. 21
7.1.4 Parentificatie en zijn vele vormen .................................................................................................. 22
7.1.5 Legaten en delegaten ................................................................................................................... 22
7.2 Methodisch handelen binnen contextuele hulpverlening ...................................................................... 23
7.2.1 Meerzijdige partijdigheid ............................................................................................................... 23
7.2.2 Basishouding en respect .............................................................................................................. 23
7.2.3 Empathie ..................................................................................................................................... 23
7.2.4 Echtheid of authenticiteit ............................................................................................................. 24
7.2.5 Het geven van erkenning ............................................................................................................... 24
Nagy spreek je uit als Notch
2
, 1 Ontstaan en definiëring van de algemene systeemtheorie
1.1 Ontstaan van de Algemene systeemtheorie (AST)
AST geboren in de jaren ‘50, opgegroeid in de jaren ‘60 en werd volwassen in de jaren ‘70 van de vorige
eeuw.
Vooraf: jaren ‘40 vorige eeuw: Ludwig van Bertalanffy, biologie
Wetenschapsbenadering Biologie: kijken naar de dingen of elementen vanuit een groter geheel of
holistische manier. Daarna verbreding tot een benadering die ook hanteerbaar is in andere
wetenschappen.
=> ontstaan van de Algemene Systeemtheorie (AST).
Ontstaan AST
Ludwig van Bertalanffy: de algemene systeemtheorie (in de biologie).
Bevindingen door het bestuderen van complexe systemen:
▪ Een systeem is permanent in interactie met omgeving (open)
▪ Er zijn relaties tussen de systemen en de omgeving
▪ Deze relaties zijn complex (kunnen niet worden begrepen door enkel de
aparte onderdelen te analyseren) + veranderen constant.
▪ Complexe systemen worden niet enkel gedreven door een wens naar
status quo of doorzoeken naar stabiliteit. Zij zijn creatief, spontaan en
actief en hebben vele manieren om hun organisatie te handhaven.
▪ Systemen bieden weerstand tegen verandering OF gaan op zoek naar
verandering.
Uitbreiding van de AST naar de menswetenschappen
▪ Holistisch denken: uitbreiding naar o.a. cybernetica of stuurkunde.
cybernetica = besturing van biologische en mechanische systemen met behulp van feedback.
Vb. thermostaat: temperatuur in een kamer wordt geregeld door de informatie (input) die komt
uit de thermostaat. Gaat de temperatuur inder bepaald limier, geeft thermostaat feedback (output)
aan de verwarmingsketel om in werking te trden en kamer op te warmen
(input beïnvloedt output en output beïnvloedt input: circulairsysteem)
▪ Holistisch denken: uitbreiding naar medische wetenschappen. Duidelijk dat veel
verschijnselen niet te verklaren zijn met eenvoudige oorzaak-gevolgrelaties en dat andere
invloeden ook een impact hebben
vb. griep
▪ Holistisch denken: uitbreiding naar menswetenschappen: Bateson 1956
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur deborahmille. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.