Pre-Romaans en Romaans : verspreiding van christendom
Romeinse rijken splitst
Romeinse rijk splits in 2( 400 N.C) ; west en oost romeinse rijk. WRR valt (476N.C)
Romaans cultuur blijft voort nemen.
Impact romeinse rijk op cultuur en architectuur;
Ontwikkeling van eigen architectuur. Stijl constructie en vormentaal.
Germaanse elementen komen enkel voor bij decoratieve elementen, we nemen geen bouwmethodes over omdat ze niet lang
termijn wouden
idee van zuil en kapiteel van romeins architectuur overnemen maar decoratieve patronen van lokale
architectuurcultuur toevoegen
3de eeuw van eeuw romeinse keizerrijk meer en meer politieke instabiliteit. Oorzaak; religie, onzekerheid. Nieuwe religies
geïntroduceerd in romeinse keizerrijk; christendom een centrale god, niet legaal. Vanaf 350 legaal, christendom ontwikkelt.
Architectuur worden gebouwd voor christendom, kerken.
Tempel was geen inspiratiebron voor kerken, niet geschikt voor ceremonies omdat ze groot overdekt ruimte wouden. Basilica
is inspiratiebron. Romeinse en byzantijns model.
ROMEINSE MODEL: wandelpad, Altaar, ruimte voor gedoopte christenen, ruimte voor niet gedoopte.
SINT-JAN IN LATERANEN
A= ingang kerk
B= Wandelpad in het (schip= centraal volume)
C= Altaar (ruimtemisviering) → transept ruimte bij altaar
Cirkelvormig plaats= Apsis, geestelijke vinden daar plaats
Zijbeuken, gangen parallel aan schip (christenen zelf)
Catechisten (niet gedoopte) achter zijbeuk of buiten)
Opdracht gever; Constantijn
Keizerlijk paleis= lateranen
Vernietigd door aardbeving, helemaal vernietigd → reconstructie tekening geen foto
Volume schip groter dan dak zijbeuken, daardoor → boven, lichtbeuk (ramen
centraal ruimte)
Heel structuur in beton, bekleed in verschillende materialen zoals marmer enz.
Functionele logica voor romeinse dienst.
Basilica; publiek hal voor verschillende onderwerpen zoals politieke meeting,
gerechtshal.
Basilicale kerk; duidelijk afgebakende ruimtes. Longitudinaal, evolueert tot model voor katholieke (Roomse) kerken. Exterieur
eenvoudig baksteen, interieur decoratief met marmer mozaïeken en kleur, figuratief, nauwelijks sculptuur
,Sint-Pieters Rome 333 N.C.
verschillende elementen van lateranen komt voor
ligt op Vaticaan heuvel
plaats niet zomaar, waar vroeger martyrium (graf van martelaar) van Sint Pieters, op basis daarvan
groot kerk door Constantijn, later grotere kerk.
16de eeuw afgebroken geweest.
→transept even hoog als schip. Belangrijkste volume in kerk. Niet altijd zo, soms
transept lager.
Zelfde structurele elementen terug komen, ingang, schip, zij beuken, altaar en
apsis, transept, aangebouwd deel.
Helemaal vooraan portaal naar → Atrium hele binnenhof Narthex afdak
in Atrium
Santa Sabina Rome 422 N.C. met atrium en Nartex KERK
Iets kleiner voorbeeld
Zelfde elementen komen terug; Schip, 1 zijbeuk aan elke kant, apsis met altaar,
atrium vooraan.
Geen transept aanwezig (dwars ruimte vooraan), omdat –> geen martyrium
aanwezig. Later wordt dit vast element bij kerken
Achterkant van Santa Sabina, middenship hoger → een soort lichtbeuk gecreëerd
➔ Ronde deel APSIS (altaar en aantal geestelijken vinden daar plaats)
Exterieur beton en neutraal, interieur decoratief
Basilica constantine trier
Link met elkaar, kerk architectuur baseert zich op typologie van basilica
Zowel opstand (verticale elementen), apsis, ramen binnenin
In basilica geen zijbeuken.
Verder in de tijd, archetype voor basilica kerk ontstaan, veel
verschillende elementen ontstaan en evolueren. Constantijn leider van kerk, meer en meer gebouwd (4de eeuw). In 17de eeuw
protestantisme. Opnieuw heel veel gebouwd in 17de tijd. Romeinse rijk valt tegelijkertijd uit elkaar, meer en meer problemen
aan grenzen. Constantijn verzet hoofdstad naar Constantinopel. Rome verliest politieke en spirituele macht. Rome niet meer
hoofdstad voor heel romeins rijk. Wel Milaan. Daardoor veel gebouwd in Milaan. Hier meer centraal bouw type van Byzantium
gevolgd .
402N.C. Ravenna nieuwe hoofdstad WRR
476N.C. WWR vervalt
535-554N.C herovering Italië, ORR -> Ravenna blijft belangrijk
, Baptisterium van Neon 458N.C WRR
Doopkapel, 8hoekking baptisterium (7 dagen van week + dag van oordeel= 8)
eerst bisschop geeft opdracht, daarna Neon
aan basilica toegevoegd, later orthodox element geworden.
Buiten sober baksteen, binnen mozaïeken, afbeeldingen van heiligen (doopscene
van jezus)
San Apolloinare Nuovo 504 N.C
Periode van Ostrogoten
Ze volgen de basilicale kerktype
We zien; Schip, Zijbeuken, colonnade, apsis, vooraan een meer uitgebreide Narthex
Belangrijke verschil; lichtwerking. In Rome licht dramatisch met licht donker. Hier grotere
ramen, licht meer aanwezig door weerkaatsing en verdeling
een hele rij van heiligen, functie schip was processie van heiligen
→Paleis van koning Theodorus toont zijn eigen paleis tussen de heiliggen. Spiegelt zijn eigen positie aan die
van god.
Toont zichzelf als god op aarde.
Architectuur: soort van propaganda middel door koning van Ostrogoten.
San Apollinare in Classe, Revanna 534-549 N.C
Kerk, basilica voorbeeld genomen. Kenmerken komen terug
Duidelijk christelijk architectuur