Taak 1. neuroanatomie
1. Welke cellen bevinden zich in het zenuwstelsel?
Twee typen cellen: neuronen en glia cellen. Neuronen ontvangen en verzenden
informatie, glia cellen hebben meerdere ondersteuningsfuncties.
Neuronen
Lijken op lichaamscellen: oppervlak is membraan dat binnenkant van buitenkant
scheidt, dit membraan heeft eiwitkanalen om gecontroleerde stroom stoffen
binnen te laten, kern, mitochondriën, ribosomen (eiwitsynthese), ER
(eiwittransport), etc. Onderscheidend kenmerk is de vorm met vertakkende
uiteinden. Vanuit soma (cellichaam) vertakken axonen en dendrieten. Soma is
bedekt met synaptische receptoren
Twee verschillende neuronen:
- Motorische
Soma in ruggenmerg, ontvangt prikkels van dendrieten en geeft impuls
door via axon aan spieren: beweging tot stand.
- Sensorisch
Gespecialiseerd en zeer gevoelig voor specifieke stimulatie (licht, geluid,
aanraking). Leidt informatie door van zintuig naar ruggenmerg.
Dendrieten
Vertakte vezels die dunner worden hoe verder ze van het soma afgaan. Het
oppervlak is bekleed met synaptische receptoren waarop de dendriet informatie
ontvangt. Hoe groter het oppervlak van een dendriet, hoe meer informatie het
kan ontvangen. Veel dendrieten bevatten dendritische stekels (spines), korte
uitgroeisels die het beschikbare oppervlak voor synapsen vergroten.
Axonen
Dunne vezel met constante diameter. Brengt informatie naar andere neuron,
orgaan of spier, kunnen meer dan 1m lang zijn. Vaak bedekt met isoleren
materiaal: myelineschede die soms wordt onderbroken (knooppunt van
Ranvier). Hoewel een neuron veel dendrieten kan hebben, kan het maar één
axon hebben, maar het axon kan vertakkingen hebben. Het uiteinde van elke tak
heeft een zwelling, een presynaptische terminal (uiteinde). Op dat punt laat
het axon chemicaliën vrij in de synapsspleet. Twee soorten axonen:
- Afferent axon
Brengt informatie van CZS naar perifere zenuwstelsel (richting een
structuur).
- Efferent axon
Brengt informatie van PZS naar CZS (weg van een structuur
Als de dendrieten en het axon van een neuron volledig binnen 1 structuur zitten
wordt dit een interneuron/intrinsiek neuron genoemd. Onderscheid in 3 neuronen
o.b.v. hoeveelheid uitlopers:
1) Unipolair neuron
Alleen 1 axon (ongewervelde axonen)
, 4
1) Bipolair neuron
1 axon en 1 dendriet
2) Multipolair neuron
1 axon en meerdere dendritische vertakkingen
Glia cellen
Veel functies waarbij ze de neuronen ondersteunen. Verschillende glia cellen:
- Astrocyten
Wikkelen zich om synapsen van functioneel-gerelateerde axonen. Hiermee
beschermt de astrocyt tegen vrije chemicaliën. Astrocyten helpen ook bij
genereren ritmes door ionen op te nemen van axonen en vervolgens weer
vrij te laten waardoor synchronisatie van verwante neuronen plaatsvindt.
Ook helpen astrocyten met vaatdilatatie waardoor meer voedingsstoffen
bij de neuronen kunnen komen.
o Tripartiete synaps hypothese
Een axon geeft chemicaliën vrij die ervoor zorgt dat naburige
astrocyt ook chemicaliën vrijgeeft, waardoor boodschap naar
volgend neuron versterkt/gewijzigd wordt.
- Microglia
Onderdeel van immuunsysteem in hersenen, o.a. door virussen en
schimmels te verwijderen. Na hersenbeschadiging zorgen deze cellen
ervoor dat dode/beschadigde neuronen worden verwijderd. Verwijderen
ook zwakke synapsen (synaptic pruning).
- Oligodendrocyten
Bouwen in het CZS de myelineschedes (in periferie gebeurt dit door
Schwann-cellen). Voorzien daarnaast axonen van voedingsstoffen.
- Radiale glia
Begeleiden de migratie van neuronen tijdens embryonale ontwikkeling.
Wanneer dit is voltooid differentiëren de meeste in neuronen, astrocyten
en oligodendrocyten.
2. Hoe is het zenuwstelsel georganiseerd?
Bij gewervelde dieren onderscheid in centraal en perifeer zenuwstelsel
- Centraal = hersenen + ruggenmerg
- Perifeer = zenuwen in rest van het lichaam
o Animaal
o Autonoom
Sympathicus
Parasympathicus
Algemene termen:
Lamina Een rij/laag cellichamen gescheiden van elkaar door een
dunne laag (lamina)
Column Een reeks cellen met vergelijkbare eigenschappen die
loodrecht staat op het oppervlak van de cortex
Tractus Verzameling axonen in CZS
Zenuw Set axonen in periferie
Nucleus Cluster neuroncellichamen meestal binnen CZS
Ganglio Cluster neuroncellichamen meestal buiten CZS
n
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rgillet. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,56. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
