Bouwrecht en bouwmanagement les 1 20/02/2024
MODULE 1
Beginselen INLEIDING
Vooral inzicht geven in al het contractuele achter architectuurbouw. Basis en handvaten
leren voor in het werkveld later.
Het examen:
➢ Schriftelijk,
➢ 4 onderdelen verschillend > bouwrecht 10/20, Bouwmanagement 5/20, Sociaal
economisch 1,5/20 en RO 3,5/20 (meeste met multiplechoice).
➢ Onderdeel bouwrecht dia 5 uitgelegd > 1 antwoord maximum,
antwoordmogelijkheden (= 1 correct, en 2 van de 4 die vrij snel te schrappen zijn, en
1 twijfelgeval), ook wetteksten mogen meegnomen, mag je op aanduiden, etc, niet
schrijven (staan op toledo, enkel die!!)
➢ Nooit defenities vanbuiten blokken! Wel kunnen toepassen van de defenitie
1. H1 inleiding: toepasselijke wetgeving
a. Algemeen overzicht
Wat is bouwrecht nu eigenlijk? Recht is gebaseerd op wetgeving > komt tot
stand door parlement.
o Rechtspraak: uitspraken van rechters in specifieke case
o Wet/ wetboek is onderverdeeld in artikelen, deze zijn genummerd
o Er is geen wetboek bouwrecht.
• De onderste laag NWB (nieuw burgerlijk wetboek), zijn algemene
bepalingen = wetten die op alle contracten geldig zijn, universele wetten
• Ondernemingrecht = van toepassing binnen praktijk en bouw
• Aanneming van werk en diensten = stelt niet veel voor op dit moment,
niet veel wetten, waardoor er contractueel heel veel moet ingevuld
worden
• Bijzondere wetten
b. Relevante bepailing NBW
Er is een nieuwBW > er is dus ook een oud burgerlijk wetboek (is bijna helemaal
opgeheven, dateert van 1804 > jaren van Napoleon, is niet meer bruikbaar.
Binnen het NBW zijn er 10 boeken, waarvan er 7 voltooid zijn. Enkel de boeken
die relevant zijn voor ons vak staan op dia 10.
c. Ondernemingsrecht
Dit is het wetboek van Economisch recht (WER), dit heeft 20 boeken (we gaan
hier en daar eens naar verwijzen, voornamelijk boek VI
(consumentenbescherming)).
1
, • Als architect ben je een onderneming, een ‘onderneming’ is een breed
begrip (zie dia 12)
o iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit
uitoefent (= ieder persoon eigenlijk)
o iedere rechtspersoon
bv. Vennoottschappen met zijn aandeelhouders en bestuurders
> met beperkte of niet-beperkte aansprakelijkheid, meest
voorkopend is beperkt (beschermende)) BV besloten
vennootschap en NV naamloze vennootschap zijn ook het
meest voorkomend in de praktijk
o iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid
Dit is een maatschap: ieder van de maten (alle leden, alle
actoren) kunnen worden aangesproken voor alles in het
contract, samenwerkingsverbanden zonder dat er een
vennootschap is, maar heeft wel eigen bestaan met afspraken
• Je valt er niet onder een onderneming als je het beroep uitoefent als
ambtenaar of werknemer. Als architect (als natuurlijk persoon OF in een
praktijk) ben je wel in beide situaties een onderneming. > alle wetten zijn
dus van teopassing op een architect
• ‘Onderneming’ = ieder natuurlijk of rechtspersoon die op duurzame
wijze (=regelmaat) een economisch doel nastreeft (= met rendelent en
ereloon met marge) alsmede zijn verenigingen.
• + nog extra wet: elke organisatie die handelt in het kader van haar
zelfstandige economische of beroepsmatige activiteit ook wanneer die
slechts door één persoon wordt uitgeoefend (= beide ondernemingen
moeten facturen binnen bepaalde tijd betaald worden, anders lopen er
interesten die héél hoog zijn).
Onthoud gewoon: iedere architect in eender welke vorm (als persoon of
praktijk) is een onderneming, en wordt behandeld volgens het
ondernemingsrecht. > kunnen toepassen wanneer is iets een onderneming?
Niet vanbuiten leren.
d. Aanneming van werk en diensten
= NBW boek 7, dat er nog niet is, dus is voorlopig nog uit het OBW. Er bestaat
geen apart hoofdstuk over architectencontracten, in de tijd van Napoleon sprak
men vnl over een ‘bouwmeester’, wat meer onder design viel, werd nog niet zo
als een afzonderlijk ‘bouwactor’ bekeken.
e. Bijzondere wetten
Statuut deontologie van de architect:
• Bescherming beroep en titel architect
• Instelling van een orde van architecten OvA
• Goedkeuring door nationale raad van Orde der Architecten vastgesteld
stagereglement
2
, • Goedkeuring door Nationale raad van de OvA vastgestelde reglement
van beroepsplichten
• Houdende uitvoering van de wet van 26/06/1963 tot instelling van een
OvA
Wetgeving aangaande de verplichting verzekering in de bouwsector:
• Wet betreffende verplichte verzekering van tienjarige aansprakelijkheid
van aannemers, architecten en andere dienstverleners in de
bouwsector (wet-Peeters)
• Verplichte verzekering van de burgerlijke beroepsaansprakelijkheid in de
bouwsector ( Wet-Ducarme)
Woningbouwwet of Wet breyne: Wet verkoop van te bouwen en in aanbouw
zijnde woningen + houdende uitvoering van de wet (= bouwpromotie wanneer er
nog iets niet bestaat (renders en plannen van projecten, kopers koopt iets wat
nog niet echt bestaat maar wel gebouwd gaat worden > je koopt eigenlijk
gebakken lucht).
• Is al gebeurd dat zo’n projecten financieel mislukken en consumenten
dit al gekocht hebben > consumentenbescherming voor hun geld.
Overheidsopdrachten: (= van toepassing op alle contracten, is standaard)
• Wet inzake overheidsopdrachten (iedereen gelijk, en geen
vriendjespolitiek)
• Plaatsing overheidsopdrachten en klassieke sectoren (<-> speciale
sectoren zoals nmbs, transport etc.)
• Tot bepaling van algemene uitvoeringsregels van overheidsopdrachten
2. H2 inleiding: Onderscheid openbare orde, dwingend recht en aanvullend recht
a. Belang van het onderscheid
Hoe vrij bent u om de inhoud van uw contract te bepalen?
Onderscheid is van belang voor wat betreft contractvrijheid van partijen:
• contractsvrijheid → contractspartijen zijn vrij om inhoud van contract te
bepalen, voor zover dit voldoet aan de bij wet bepaalde
geldigheidsvereisten -> met wie, hoe en wat? Hoe vrij ben je?
• vraag = mogen partijen bij een contract van een rechtsregel afwijken in
het contract dat zij sluiten?
• aanvullend recht laat contractvrijheid bestaan → contract mag afwijken
van regels van aanvullend recht
• contractvrijheid wordt beperkt door regels van dwingend recht en
openbare orde → geen afwijking van openbare orde of van regels van
dwingend recht
b. Het onderscheid zelf
• Openbare orde (def niet vanbuiten kennen, staat in wetteksten!
Begrijpen)
3
, = de kernwaarde van onze maatschappij, de morele, sociale
economische en leefmilieu orde die een bescherming hebben voor
algemeen belang.
o Vb: wet op bescherming van de titel en van het beroep van
architect
o Vb: tienjarige aansprakelijkheid (= op ernstige gebreken,
waardoor het gebouw gedeeltelijk of geheel teniet gaat)
• Dwingend recht
= bescherming van de zwakkere partij (bv: consumentenwetgeving zijn
van dwingend recht)
o Vb: handelshuurwet (= een handelshuurder kan niet zomaar uit
een pand gezet worden > heeft een bepaalde tijd nodig, of kan
niet zomaar opzeggen)
o Vb: woningbouwwet
• Geldigheid van contracten en openbare orde/dwingend recht
Niet weten
• Contract dat niet voldoet aan de geldigheidsvereisten = nietig
= als je afwijkt van de regel van dwingend recht, doet dit dan iets met de
geldigheid van uw contract? Ja > de afspraak zal dan ongeldig zijn, nietig
zijn, geschrapt worden
• Verschil tussen openbare orde en dwingend recht in concreto
= ge kunt nooit van openbare orde afwijken, wat het contract zegt, kan je
niet van afwijken. Bij dwingend recht ook niet TENZIJ: de twee partijen
akkoord zijn > de zwakke partij doet dan eigenlijk afstand van de
‘gewone bescherming’ (bij dwingend recht gaat dit!! Bij openbare orde
niet!!!)
• Aanvullend recht
= rechtregel warvan je mag afwijken > hij vult een regel aan maar je mag
er ook van af wijken
o Stel je wil je iphone verkopen, je hebt een overeenkomst van je
prijs met de koper > een week later wanneer de verhandeling
gedaan is, marcheert de iphone niet meer. De koper kan vragen
dat de koop ongedaan worden gemaakt OF een herstelling te
doen onder de kosten van de van de verkoper (die regel vult dit
contract aan, staat in het OBW), of je kan andere regels volgen
De volgende les:
3. H1 De wet van 20 februari 1939
a. Ratio legis van de wet van 20 feb 1939
b. De vijf grote pijlers
c. Bescherming van de titel van architect
d. Bescherming van het beroep architect
e. Monopolie van de architect
f. Onverenigbaarheid beroep van aannemer
4
