Sociaal statuut van zelfstandigen: casussen
In de hieronder volgende casussen krijg je eerst een feitelijke beschrijving en dan de bijhorende vraag of
vragen.
Om de casussen te kunnen oplossen, moet je de feitelijke gegevens eerst kunnen plaatsen in het
wettelijke kader (over welke socialezekerheidsregeling gaat het, enz.). Je moet dan eerst de toepasselijke
wet en de relevante artikelen daarvan voor de casus zoeken. Je moet de toepasselijke wetsbepalingen
vervolgens grondig lezen. Analyseer welke voorwaarden de wetsbepaling stelt voor haar toepassing en ga
na of die vervuld zijn. Zo ja, leid dan uit de wetsbepaling af wat het gevolg daarvan is. Zo neen, ga na of
de voorliggende situatie voldoet aan de voorwaarden voor de toepassing van een andere wetsbepaling.
De syllabus kan helpen om de toepasselijke wetsbepalingen te vinden of te begrijpen. Lees de
wetsbepalingen volledig: de oplossing blijkt vaak uit een volgend artikel van een afdeling in een wet of uit
de volgende paragraaf of lid van het artikel dat je aan het lezen bent. Als een wetsbepaling verwijst naar
een koninklijk besluit, zoek dan het desbetreffende besluit en de relevante artikelen ervan en gebruik
deze ook om de casus op te lossen.
Beperk je niet tot het louter weergeven van wetsartikelen. Pas ze toe op de casus en de daarin vermelde
feitelijke gegevens en antwoord concreet op de bij de casus gestelde vragen. Motiveer telkens jouw
antwoord. Verwijs daarbij ook, zo gedetailleerd mogelijk (artikel, paragraaf, lid, 1°, enz.) naar de
toepasselijke wetsbepalingen. Bepaal zo concreet mogelijk, wanneer termijnen een aanvang nemen en
eindigen.
Werk met de bedragen in de wetteksten, niet met de geïndexeerde bedragen. Omschrijf zo precies
mogelijk de berekening van bijdragen, verhogingen, uitkeringen, enz., maar reken de sommen,
vermenigvuldigingen of delingen niet uit.
1
, Casus 1.
Mevrouw Falki, een psychologe, heeft een deeltijdse arbeidsovereenkomst als bediende gesloten met
een psychiatrisch ziekenhuis waar zij arbeidsprestaties in de vorm van diensten van psychotherapie en
vorming verricht. Het ziekenhuis wil deze diensten nu ook in een andere vleugel van het gebouw
aanbieden aan ambulante patiënten en doet hiervoor een beroep op mevrouw Falki. Beide partijen
sluiten een aannemingsovereenkomst waarin wordt bepaald dat mevrouw Falki per geleverde prestatie
het in de overeenkomst vastgelegd percentage zal ontvangen van de kostprijs die per consultatie wordt
aangerekend aan de patiënten.
De psychologe stuurt een verklaring van aansluiting aan een socialeverzekeringsfonds.
VRAAG: wat moet het socialeverzekeringsfonds doen en welk verloop zal de procedure kennen?
GVL: antwoord volledig correct.
Een sociaal verzekeringsfonds moet niet oordelen of iemand schijnzelfstandige is of
niet.
Zij kan wel verwijzen naar de commissie arbeidsrelaties.
In uitvoering van Art 10, §1 SSZ:
§ 1. [Behalve in de gevallen bedoeld in § 2, 5°, is ieder persoon, die aan dit besluit is
onderworpen, ertoe gehouden [vóór de aanvang] van de zelfstandige
beroepsactiviteit aan te sluiten bij een der sociale verzekeringskassen voor
zelfstandigen waarvan sprake in artikel 20, § 1 of bij de Nationale Hulpkas bedoeld in
artikel 20, § 3.
§ 2. De Koning bepaalt: 1° hoe […] de in § 1 bedoelde aansluiting plaatsgrijpt;
Art. 6, eerste lid KB Alg. Regl. SSZ:“Om bij een sociale verzekeringsfonds aan te
sluiten moet de verzekeringsplichtige een verklaring van aansluiting waarvan het
model wordt vastgesteld door de minister die het sociaal statuut der zelfstnadigen
onder zijn bevoegdheid heeft, in dubbel exemplaar ondertekenen.”
Art. 6, zevende lid, staat er dat “de verklaring van aansluiting waarvan sprake in het
eerste lid mag ten vroegste 6 maanden voor de aanvang van de activiteit die
aanleiding geeft tot onderwerping aan het koninklijk besluit nr. 38, onderschreven
worden”.
Art. 6, tweede lid, KB Alg. Regl. SSZ: “De toetreding tot het sociaal
verzekeringsfonds moet aan het Rijksinstituut ter registratie meegedeeld worden. De
goedkeuring van de registratie door het Rijksinstituut geldt als aansluiting. Nadat het
door het Rijksinstituut in kennis werd gesteld van de goedkeuring van de registratie,
stuurt het sociaal verzekeringsfonds een attest van aansluiting naar de
verzekeringsplichtige (=Mevrouw Falki) en een afschrift naar het Rijksinstituut.”
Art. 6, lid 4 KB Alg Regl. SSZ:“Indien uit deze verklaring blijkt dat de
beroepsbezigheid, die ten gronde ligt aan de aansluiting, voorheen werd uitgeoefend
onder voorwaarden die aanleiding gaven tot onderwerping aan de sociale zekerheid
van de werknemers, zendt het Rijksinstituut een afschrift van de
aansluitingsverklaring naar de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid. Ingeval van
betwisting van de voormelde aansluiting aan het Rijksinstituut ter kennis gebracht
2
