Inleiding in de filosofie
Hoorcollege 16/4/24
Filosofie wil dingen ter discussie stellen.
Ethiek -> nadenken over wat moreel goed is, kritisch nadenken over wat goed is om te doen,
nadenken over moraal
Epistemologie -> kennisfilosofie, wat is kennis en wanneer is dat het geval?
Logica -> kwaliteit argumentatie analyseren
Normen: wat men hoort te doen, wat je zou moeten doen, wat vind ik dat ik moet doen
Waarden: waarden gaan vooraf aan normen
Tännsjö 3 sluipende problemen van hedendaags:
1. Mens-dier verhouding: onderdrukking, eten tkv zwaar dierenleed, wij bepalen als
mens hoe goed een dier het heeft
2. Destructief gedrag mensheid: relatie van mensheid tov omgeving.
Klimaatverandering etc.
3. Hongersnood en armoede: rijke landen tolereren het bestaan van verschrikkelijke
hongersnood en heftige omstandigheden waarin mensen in arme landen. Die
verschillen zijn er ook al binnen het land
Doel van het boek: handvaten geven om je denken vorm te geven tav grote en kleine
ethische problemen
Model toegepaste ethiek:
Hoe kan je kijken naar zulke problemen en welke morele plicht heb je als individu?
1. Morele principes
2. Relevante niet-morele feiten ordenen
3. Praktische conclusies
Meerdere visies, is er wel één waarheid?
Semantisch -> hoe je een woord interpreteert
Moreel nihilisme -> er is niet echt één leidende waarheid, dus heeft geen nut.
Als er niet één waarheid is, dan nut: normatieve ethiek -> nadenken over de basis van je
morele overtuigingen/wegingen + voortschrijdend inzicht. Dit kan per cultuur bijvoorbeeld
verschillen. Tijd/plaats/context hebben ook invloed.
Hoe ontwikkel je kennis over het juiste kiezen?
Vermoeden formuleren
Testen
Is de uitkomst acceptabel, navolgbaar, redelijk?
Dit leidt tot een rechtvaardiging van je morele vermoeden, echter: dit is niet per se juist
Visie is geldig, totdat er een visie komt die beter is
, Trolley case: the switch
De keuze met het treinspoor: 1 of 5 mensen aanrijden
Diverse wegingskaders/ethische stromingen:
Utilisme: gevolgen-ethiek (en egoïsme)
Deontologie: plichtethiek
Zorgethiek
Deugdendethiek
Dialoogethiek
Utilisme (utilitarisme) Bentham (1748)
Goed = de keuze die de som van het welzijn van zoveel mogelijk mensen bevordert
- Alleen de gevolgen tellen (leugentje om bestwil is acceptabel)
- Welzijn/genot is de centrale, intrinsieke waarde
- Welzijn = het meeste geluk, genot / het minste pijn voor de meeste mensen
- Elke persoon is evenveel waard
- Gaat om de keuze in de betreffende context
- Het is juist, als er geen alternatief is met een groter welzijn tot gevolg
Mill: onderscheid hoge en lage vormen van welzijn
- Preference hedonisten (wat is waar jij blij van wordt)
- Preference utilisten
- Perfectionistische utilisten (niet alleen gaan voor je eigen geluk, neutrale dingen
beschrijven van wat een goed leven is)
6 globale bezwaren tegen het utilisme:
1. In hoeverre heb je daadwerkelijk overzicht van gevolgen?
2. Hoe beoordeel je precies mate pijn/genot?
3. Bestaat vriendschap dan nog? Te berekenend
4. Vergt teveel. Hoever moet je gaan voor de som van welzijn?
5. Veel te tolerant: doel heiligt middelen
6. Hoe verdeelt de utilist welvaart over de wereld?
Antwoorden utilisme:
1. Gevolgen: alleen op dat moment kan je inschatten
2. Mate pijn/genot: niet precies, globale inschatting
3. Als berekening je vriendschap belemmert, dan parkeren, loslaten
4. Als het onredelijk voelt, dan laten
5. Te tolerant? Niet crimineel worden, enkele no-go’s
6. Dragen opties aan voor betere verdeling welzijn in de wereld
Hedonistische calculus: inschatting van gevolgen
Bepaal je keuzemogelijkheden en betrokkenen
Breng gevolgen in kaart en weeg deze met de hedonistische calculus
Hoorcollege 19/4/24
Egoïsme: extreme vorm van utilisme: streven naar maximaal individueel welzijn
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur samenvattingenvanesmee. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.