Private politie- en veiligheidsstudies
Gemeenschapswachter: kan administratieve of gemeentelijke sancties
geven
Veiligheidsagent Sucurail: dragen handboeien en hebben pepperspray
– moeten wel politie oproepen bij probleem
Veel digitaal toezicht via camerasystemen -> worden bewaakt en
bekeken door bewakingsagenten – apparatuur is vaak van private partners
Private veiligheid en de burger
̶ Toenemende zichtbaarheid door de verruiming van bevoegdheden:
vaak reactie op maatschappelijke gebeurtenissen
̶ Toenemend contact
̶ Zowel in de private als (semi-)publieke ruimte:
Verschillende organisaties en personen
Taken en bevoegdheden lijken gelijkaardig aan deze van
politie
MAAR: is geen politie
̶ Impact op maatschappelijk, sociaal en persoonlijk leven
Organisatie en handhaving veiligheid
Uitvoeren toezicht en controle
Principes van dwang en geweld, privacy, grondrechten, …
̶ Steeds grotere rol (niet-politionele) veiligheidsfuncties
Het veiligheidslandschap in België – actoren
̶ Gedifferentieerd veiligheidslandschap
1
, ̶ Publieke zijde: Politie, politie, gemeenschapswacht,
bijzondere inspectiediensten (vb. douane),
inlichtingendiensten, civiele bescherming, leger, …
Voor elke actor aan publieke zijde heb je een private tegenhanger
̶ Private zijde: bewakingsondernemingen, ondernemingen
voor alarm- en camerasystemen, private opsporingssector,
interne bewakingsdiensten, private militaire ondernemingen,
…
‒ Onder toezicht en controle minister van Binnenlandse
Zaken
‒ Zijn in aantallen iets kleiner, stellen vaak minder
personeel te werk
‒ Bewakingsonderneming: contractueel
bewakingsagenten gaan aanbieden
<-> interne bewakingsdienst: geen aparte
onderneming, departement die bestaat binnen een
onderneming
hebben enkel bevoegdheden op eigen terrein
Private militaire ondernemingen: Wagner, Black
Water
̶ Quid veiligheidsdiensten?
treedt louter op i.h.k.v. openbaar vervoer
̶ Publiek-private verhouding: oorzaken?
½
Private veiligheid – definiëring en afbakening
̶ Diverse niet-statelijke organisaties
In de literatuur zijn er tientallen definities te vinden
2
, ̶ “het geheel van activiteiten bestaande uit: preventie,
ordehandhaving, opsporing, informatie-inwinning en
adviesverlening inzake criminaliteit, overlast en
onveiligheidsgevoelens en die op een vrije markt
complementair en concurrentieel door private
(rechts)personen tegen betaling worden aangeboden aan
private en publieke (rechts)personen” (Cools, 2002)
̶ Literatuur: tientallen definities
̶ Begripsbepaling (wet 2 oktober 2017)
Bijzondere veiligheid: veiligheidsdiensten, want hebben geen zuiver
privaat karakter maar ook geen zuiver publiek karakter
̶ Bewakingsonderneming
̶ Interne bewakingsdienst (in-house security)
̶ Onderneming voor alarmsystemen
(beveiligingsondernemingen)
̶ Bewaking vs beveiliging
̶ Onderneming voor camerasystemen
̶ … Onderneming voor veiligheidsadvies, opleidingsinstelling,
veiligheidsdienst, maritieme veiligheidsonderneming
Publiek-private verhoudingen – internationaal
̶ Whitepaper CoESS, ‘The new security company’ (2015)
CoESS; Cooperation of European security services
̶ Denemarken
̶ Duitsland
meer personeel binnen private sector dan binnen publieke
3
, ̶ Hongarije
veel meer privaat dan publiek
̶ Nederland
verhouding ¾
̶ Noorwegen, Polen
2/1 private sector dubbel zo belangrijk dan publieke
sector
̶ Verenigd Koninkrijk
meer dan 3000 mensen binnen private sector
̶ Globaal
̶ India meer private sector
̶ China veel private sector
= gek voor een land die sterk overheidsgeorganiseerd is
meer & meer private militaire ondernemingen
̶ Zuid-Afrika rond de 2 miljoen mensen betrokken i.d. vorm
van een private veiligheidsfunctie
Echter: belang definiëring private veiligheid
moeilijk om evoluties en vergelijkingen in te maken
Het Belgisch veiligheidslandschap – publieke sector
̶ Politieambtenaren – lokale politie
̶ Wet van 5 augustus 1992 betreffende de politiedienst en Wet
van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde
politiedienst, gestructureerd op twee niveaus
̶ Politiezone, korpschef
̶ Basispolitiezorg
̶ Verhouding federale politie
̶ Agenten van politie – lokale politie
4