Thema 4: Ademhaling
Deel 1: Organisatie en mechanica van het respiratoir systeem
A: Organisatie van het respiratoir systeem , statische begrippen,
basisbegrippen
Wat is het doel van het respiratoir systeem?
- Zuurstof toevoegen aan het lichaam en CO2 verwijderen
- Gigantisch georganiseerd transportsysteem in het lichaam
Definitie van respiratoir systeem
“Externe ademhaling” = de uitwisseling van O2 en CO2 tussen de atmosfeer en de mitochondria. In
de mitochondria vindt dan het proces van “interne ademhaling” plaats (oxidatieve fosforylatie).
Menselijk lichaam maakt gebruik van 2 belangrijke processen:
- Diffusie: over korte afstanden
○ passief transport via concentratiegradiënten (van hoge naar lage conc)
○ kost geen energie
○ niet heel efficiënt
- Convectie: over langere afstanden
○ vervoer vd gassen/bloed in bulk via gesofisticeerde pomp en transportsysteem
○ kost energie
○ Waarom convectie? Diffusie is te traag!
Organisatie van het respiratoir systeem
Les 1: long is een gespecialiseerd orgaan
- rol = lucht in contact brengen met bloed + voldoende lucht aanvoeren + vuile lucht afvoeren
- bewegen van lucht in en uit de long = groot voorbeeld van convectie proces (kost energie)
Les 2: Hoe gaat de lucht en bloed in contact komen met elkaar?
- Overgang tss waar het bloed in contact komt met de luchtzijde van de long, hoe zuurstof en
CO2 van de ene kant naar andere kant (volgende les)
Les 3: Hoe passeert het bloed door de long, de circulatie?
Les 4: Hoe wordt het systeem aangestuurd?
Zuurstoftransportcascade
Dit schema op het einde van de 4 lessen volledig kunnen uitleggen!
Zuurstoftransportcascade:
- Lucht inademen => hvlhd conc O2 die zakt tot we op
cellen zijn die zuurstof nodig hebben
- Conc zuurstof meten in het bloed => daar lager dan
conc zuurstof in de lucht, dus transportsystemen niet
100% efficient
- Elke barrière => een stapje minder zuurstof in lichaam
gedetecteerd worden
- Transportsystemen die falen => grote sprongen maken
=> lager uitkomen op het einde
1
,Samenstelling van de lucht
Luchtdruk op zeeniveau = 760 mmHg
Lucht bestaat uit:
- Stikstof: bijna 80%
- Zuurstof: 21%
- Edelgassen zoals argon (< 1%)
- CO2 voor een heel klein percentage
Fysica van de ademhaling
Gasmengsels, hoe zat dat nu weer?
In mengsel van gassen heeft elk gas een partiële druk
= druk vh mengsel dat afkomstig is van dit gas
= druk die er zou heersen als je alle andere gasmoleculen wegneemt
Voorbeeld: PO2 = 2&% * 760 mmHg = 159 mmHg; PCO2 = verwaarloosbaar in lucht
Wetten van de fysica:
- Ideale gaswet: de partiële druk is evenredig met molaire fractie van dat gas in het mengsel:
PZ = Xz . Ptot
- Wet van Dalton: totale druk van een gasmengsel is de som van hun individuele partiële
drukken
Kunnen we PCO2 en PO2 ook gebruiken in het bloed?
Hoe zat dat nu weer wanneer gassen oplossen in een vloeistof, zoals bloed?
Partiële drukken die gebruikt worden om conc van een gas in gasmengsel weer te geven => ook
gebruikt wanneer dit gas oplost in een vloeistof, zoals plasma!
Proef: afgesloten bokaal met water + O2 opgelost in water & daarboven vacuüm
- Moleculen bewegen (naar vacuum) tot evenwichtssituatie ontstaan (evenveel naar binnen als
naar buiten)
- Terwijl zuurstofmoleculen naar vacuum gaan, gaan ze druk uitoefenen (= partiële druk)
- PO2 = maatstof voor hvlhd zuurstofmoleculen opgelost zitten in het bloed
- Wet van Henry: conc van O2 en CO2 opgelost in water is proportioneel aan de partiële druk
in de gasfase
(O2)dis = S x PO2 (S is de oplosbaarheidsconstante)
Kliniek:
- bloedgaswaarden: zelfs al is er geen gasfase in evenwicht met het bloedstaal, toch wordt de
concentratie zuurstof en CO2 uitgedrukt met partiële drukken.
- Dit zijn de partieel drukken waarmee het bloedstal zou moeten equilibreren om deze
bepaalde concentratie aan zuurstof in het staal te bekomen
, Vochtige lucht versus droge lucht
Verschil tussen damp en gas:
- Damp = geen gas; fase van een stof; voldoet niet aan de ideale gaswet; moleculen liggen niet
ver genoeg uit elkaar om ‘gas’ te zijn
- Gas = iets dat voldoet aan de ideale gaswet; molecule moeten ver genoeg uit elkaar liggen
○ Voorbeeld = zuurstof, stikstof, CO2
Bij 37°C zal water zich ook in de dampfase bevinden en zelf een partiële druk aannemen. Deze
dampspanning voor water voldoet niet aan de ideale gaswet en moet gecorrigeerd worden wanneer
de lucht bevochtigd w in ons respiratoir systeem.
- Lucht dat binnenkomt in het lichaam w bevochtigd
- Waterdamp is geen gas, maar neemt wel partiële druk in
- DUS lucht inademen => w bevochtigd + druk vd lucht die ik inadem blijft 760 mmHg
○ Eerst druk van de lucht door zuurstof en stikstof vooral
○ Na inademen + bevochtigen neemt water een stukje in,
maar is geen gas
○ PO2 van de lucht in omgeving = 159 mmHg; als we
lucht inademen is PO2 nog maar 150 mmHg (gezakt
want plaats delen met water)
○ PO2 is 21% van 760 mmHg => 760 mmHg vermindert
met 47 mmHg voor de waterdamp die aanw is DUS 21%
nemen van 760 – 47 mmHg = 1ste trap van
transportcascade
De geleidende luchtwegen
Long = grote vertakkingsboom; vanaf generatie 16-17 = longblaasjes
Grafiek: hoe dieper in de long, hoe minder weerstand tegen lucht flow
De alveool: de functionele unit
- Totale opp van de long = 50-100 m² (door vertakkingen)
- Waarom zijn die vertakkingen zo belangrijk?
○ Diffusie = inefficiënt proces, maar door opp zo te vergroten is diffusie wel bruikbaar
- In de alveool vindt ook de gasuitwisseling plaats tss CO2 en O2
Dubbele bloedsvoorziening
Bloedvoorziening van de long:
- Vanuit linkerventrikel naar de aorta => lichaam bevloeien => zuurstofarm bloed komt terug
terecht in rechteratrium => rechterventrikel => a. pulmonales => long
- MAAR long heeft beetje extra zuurstof nodig dan zuurstofarm bloed, want zelf ook orgaan dat
zuurstof nodig heeft
○ Ook vanuit linkercirculatie beetje zuurstof krijgen = bronchiale arteries
Long mechanica
- Fysische eigenschappen van de long, luchtwegen en thoraxwand beschrijft hoe het lichaam
een verandering in longvolume teweegbrengt (= convectie)
- Statische eigenschappen: fysische eigenschappen wanneer er geen lucht stroomt
- Dynamische eigenschappen: fysische eigenschappen wanneer er wel lucht stroomt
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lienconvents. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.