Immunologie - Proost
Hoofdstuk 1: Inleiding
1.1. Geschiedenis
Namen en datums niet kennen
Voorbeelden van de 4 klassen pathogenen
- Virussen
- Fungi
- Parasieten
- Bacteriën
Voorbeeld covid 19:
- Niet gigantisch pathogeen: gastheer niet direct heel ziek, dus eerst doorgeven & dan pas
symptomen krijgen
- Zorgde voor pandemie
- Hetzelfde voor griep
Pathogene micro-organisme: uitdagingen voor het immuunsysteem
In de evolutie is er een constante strijd van hoe micro-organismen zich proberen aan te passen aan
ons immuunsysteem om te overleven in ons lichaam. Ons immuunsysteem probeert dit tegen te
gaan en deze micro organismen op te ruimen.
Virus:
- Klein
- Niet vermenigvuldigen zonder gastheer
Bacterie of parasiet:
- Groter (dus ook op andere manier bestreden)
- Wel vermenigvuldigen zonder gastheer
Belgische situatie vd COVID-19 pandemie
Vaccinatie zorgt voor verlaagde hospitalisaties ook al zijn er meer infecties gedetecteerd
Structuur van SARS-COV-2
- ssRNA (bij mutatie is dit blijvend => mutatie meestal dodelijk voor virus)
- enveloppe met spikeproteïnen
- vaccins gericht tegen spikes
- immuunsysteem maakt T-cellen en antistoffen aan, antilichamen zijn
makkelijk in het bloed te detecteren
Effecten op andere infectieziekten vd luchtwegen
Rode lijn is covidepidemie (3 golf), de andere lijnen staan voor griep en andere virussen => zijn veel
e
lager, door maatregelen zijn andere infectieziekte ook minder voorkomend (minder griep, RSV, …)
Meldingen van Mazelen per jaar in Nederland
Veel hoge pieken in sommige jaren, vaak broeihaarden daar in de steden die zich niet vaccineren =>
is zo vooral in de barble belt in Nederland
1
,Neveneffecten van vaccins, maar altijd tov populatie gaan bekijken om te achterhalen wat het risico is
1.2. Algemene begrippen
Aangeboren immuniteit Verworven immuniteit
“Innate Immunity” “Adaptive Immunity”
- Niet specifieke immuniteit bij - Specifieke immuniteit enkel bij
vertebraten en invertebraten vertebraten
- Ook bij planten: wortels steken in de - Traag bij eerste contact
grond (zit vol met bacteriën) - Snel bij volgende contact
- Snelle eerstelijnsverdediging
Barrières als onderdeel van de aangeboren immuniteit
- Huid:
o Fysieke barrière
o Vetzuren
o Kleine eiwitten zoals defensinen
gaat innestelen in celmembraan van micro-organismen => porie vormen =>
cel gaat openbarsten => lysis, ook aanwezig in granulocyten
o Commensalen = geen pathogeniciteit (niet ziek van worden) => zorgt ervoor dat alles
onder ‘controle’ is
- Luchtwegen:
o Defensine (β-defensine): aangemaakt door epitheelcellen
o Mucus en trilhaartjes: bacteriën wegduwen
- Gastro-intestinaal systeem
o Commensalen => nodig voor gezondheid, geen onstekingen
o Zuur en snelle pH omslag
Micro-org uit het voedsel geraken niet tot in de maag door zure pH
- Urinewegen
o Spoelen van bacteriën die dreigen binnen te komen
Primaire Ciliaire Dyskinesie (PCD)
-
-
-
-
-
Trilhaar op epitheel => 3 à 4 eiwitten nodig, als je mutatie hierin hebt => structuur niet volledig
gevormd => trilhaartjes dus ook niet
- Oorzaak: puntmutatie in DNA
- Gevolg:
o Terugkomende longinfecties, sinusitis en otitis
o Situs inversus (verstoring links/rechtsconfiguratie in het lichaam)
o Mannelijke onvruchtbaarheid
o Afwijkingen thv het hart
o Afwijkingen thv de hersenen en nieren
2
,Werking van lysozyme op de celwand van S. aureus
Lysozyme = enzymen dat knipt de binding tss acetylglucosamine en acetylmuraminezuur
- Bij gram + bacteriën => bacterie sterft af, door celwand die minder stevig is
Immuniteit
Aangeboren immuniteit (innate immunity) Verworven immuniteit (adaptive immunity)
Cellen
Fagocyterende cellen (anti-bacterieel): B lymfocyten
- Monocyten en macrofagen - Uit beenmerg: B-cellen (humorale
- Neutrofiele granulocyten respons)
- Natural Killer cellen (anti-viraal) T lymfocyten
- Uit thymus: T-cellen (cel-gebonden
respons)
Proteïnen
- Lysozyme (anti-bacterieel) - Antistoffen of antilichamen
- Defensinen (anti-bacterieel) Ab bestaat uit 4 eiwitketens
- Complement (anti-bacterieel) Ab heeft 2 herkenningssequenties
- Acute-fase-eiwitten: o.a. CRP die identiek zijn, kunnen binden aan
Eiwit in bloed dat aanwijst op vreemd molecule
onstekingsreacties in het lichaam - Specifieke receptoren op T-cellen (TCR)
Ook bij kankerpatiënten verhoogd Antigen presenterende cellen:
- psoriasin op huid: doodt E. coli micro-org komt in cel terecht via
- cytokinen (IFN)/chemokinen (bv. IL-1 fagocytose & wordt afgebroken
door protease en valt uiteen in
geeft koorts)
peptiden die aan opp van cel
- “pattern recognition receptors” (PRR’s)
terecht komt op eiwitten (MHC) =>
o.a. “Toll-like receptors” (TLR) presenteren van klein stukje aan T-
TLR mutatie in fruitvliegen, gevoelig cel => T-cel receptor past perfect op
voor schimmels combinatie van klein stukje bacterie
Bij fruitvlieg + bij mensen R die & van lichaamseigen antigen
micro-org herkennen bv. presenterende cellen
lipopolysachariden (aan buitenkant - Cytokinen/chemokinen
van gram – bacteriën) Chemokinen zijn cellen die andere
cellen gaan aantrekken
Cytokinen zorgen ervoor dat de
juiste cellen geactiveerd worden
Eigenschappen
- Werkt direct - Zwak bij een eerste contact werkt pas
- Geen geheugen: respons is gelijk bij na enkele dagen
tweede contact - Geheugen: sterker bij tweede contact
- Weinig specifiek: uitz. PRRs en werkt ook sneller bij nieuwe contact
- Stimuleert de verworven immuniteit via Klein percentage van B-cellen die
cytokinen zich omvormen tot geheugencellen
- Zeer specifieke reactie
- Verschil tss eigen en niet-eigen
- Versterkt de aangeboren immuniteit via
cytokinen
De efficiënte immuunrespons vereist herkenning
- “pattern recognition receptors”, PRRs)
3
, o Binden aan met pathogenen geassocieerde moleculaire patronen (PAMPs)―
moleculen die gevonden worden op verschillende typen pathogenen (bv.
peptidoglycanen)
- Random gegenereerd met hoge specificiteit (B- en T-celreceptoren)
o Deze binden aan specifieke antigenen
(in tegenstelling tot moleculen die voorkomen op vele pathogenen)
o Random DNA reorganisaties in B en T cellen
o Vele van deze cellen zijn niet leefbaar & uitgeschakeld gedurende ontwikkeling
o Vele van deze receptoren/cellen ontstaan door random reorganisatie van genen
kunnen “eigen” moleculen herkennen. Deze worden uitgeschakeld door tolerantie
zodat T en B cellen die “eigen” molecule herkennen niet gaan circuleren in de
bloedbaan (sterven door apoptose)
Bij afbreken van bacteriën komt DNA vrij, willen we niet => oplossing = apoptose
- Inhoud van cel wordt verpakt & door macrofagen opgenomen
- Intracellulair in andere cellen verteerd => geen
ontstekingsreactie
- Vaccinatie => lymfeklieren met B- en T-lymfocyten opzwellen
Aanmaak B- en T-cellen:
- Beenmerg: stamcellen die aanleiding kunnen geven tot B- en
T-cellen
- Lymfoïde organen: verschillende dochtercellen die gemaakt
worden die versch virussen gaan herkennen
- Circulatie door het lichaam: delen in dochtercellen (zijn
allemaal identiek) => virussen ontdekken
Vergelijk responstijd
Geheugen is het kenmerk van het specifiek immuunsysteem
- Primaire respons wordt veroorzaakt bij het eerste contact met antigeen
o Geheugenlymfocyten blijven aanwezig nadat het antigen
geklaard is
- Een tweede blootstelling aan hetzelfde antigen herstimuleert de
geheugenlymfocyten
o De reactivatie resulteert in een sneller, beter, significanter
immunologisch antwoord
- Geheugen is NIET aanwezig bij de aangeboren immuniteit!
Twee fasen in ziekte verloop
1ste fase vooral antivirale middelen:
- Hoogste dosis virus op dat moment
- Hebben neveneffecten (toxisch), maar we hebben deze wel nodig
2de fase vooral anti-inflammatoire middelen
- Stel je ligt op intensieve => meestal na paar dagen geen virus meer, maar wel nog ontsteking
=> kan je van sterven => DAAROM anti-inflammatoire middelen
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lienconvents. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.