Een kwalitatieve studie naar determinanten van slaapgedrag in Nederlandse volwassenen
Goed slapen is belangrijk. Tijdens de slaap treedt er herstel op en wordt energie
aangevuld (Piper, 2016). Een gezond slaapritme voor volwassenen houdt in op een vaste tijd
naar bed gaan en tussen de 7 en 9 uur slaap (Hirshkowitz et al., 2015). Te kort of te lang
slapen wordt geassocieerd met diverse gezondheidsproblemen zoals hart- en vaatziekten,
diabetes type 2, ademhalingsproblemen, overgewicht en een slechtere zelfgerapporteerde
gezondheid en welzijn (Cappuccio, et al., 2010; Piper, 2016).
Er blijkt veel variatie te zijn in slaapgedrag, waarbij de slaapduur onder meer wordt
beïnvloed door leeftijd, sociaaleconomische status, gezondheidsproblemen, depressie,
gewicht, roken, alcoholconsumptie en fysieke activiteit (Steptoe et al., 2008). Verder blijken
mannen iets korter te slapen dan vrouwen, mensen met een baan minder te slapen dan
gepensioneerden en werkzoekenden, en ouders korter te slapen dan mensen zonder
kinderen, zeker als de kinderen nog jong zijn (Piper, 2016). Met name werkende ouders met
(jonge) kinderen ervaren vaak een opvallende daling in de hoeveelheid uren slaap in
vergelijking met de periode voordat ze kinderen kregen (Richter et al., 2019). De
verplichtingen als gevolg van werk en zorg maken het voor deze doelgroep doorgaans
moeilijker om tot een ideaal slaapritme te komen. Behalve deze individuele verschillen heeft
er ook een ontwikkeling plaatsgevonden over de tijd. Als gevolg van meer uren werk, meer
ploegendiensten en de 24-uurs economie, zijn mensen over het algemeen steeds minder
gaan slapen (Åkerstedt & Nilsson, 2003). Slaap lijkt dus belangrijk voor gezondheid en
welzijn, maar het lukt veel mensen niet om stabiele gezonde slaappatronen te handhaven.
Gedragsveranderingsinterventies kunnen mensen helpen om over te stappen naar
gezondheidsbevorderende gedragingen. Gedragsveranderingsinterventies zijn doelgerichte
pogingen om mensen te ondersteunen bij gedragsverandering om zo uiteindelijk de
gezondheid of het welzijn van de doelgroep te vergroten (Peters, 2014). Om effectief te
, Determinanten van slaapgedrag 4
kunnen interveniëren is het van belang om de determinanten van een bepaald gedrag in
kaart te brengen (Peters & Crutzen, 2018).
Dit onderzoek richt zich op de psychologische constructen die slaapgedrag
voorspellen. De Reasoned Action Approach (RAA) onderstreept het belang van attitudes,
normen en waargenomen gedragscontrole bij het voorspellen van gedrag. Wat iemand zelf
vindt van bijvoorbeeld een vaste bedtijd en 7-9 uur slaap, wat de mensen in de omgeving van
deze persoon hiervan vinden en in hoeverre de persoon ervaart hier zelf controle over te
hebben, zou dus van invloed zijn op het slaappatroon.
De Reasoned Action Approach
De Reasoned Action Approach, RAA of ‘beredeneerd gedrag aanpak’ is een theorie
die gedrag kan verklaren (Fishbein & Ajzen, 2010), en dat bovendien succesvol heeft gedaan
voor verschillende gezondheidsgedragingen (Godin & Kok, 1996). Het is belangrijk om te
beseffen dat beredeneerd niet hetzelfde is als rationeel. De RAA is ook goed toepasbaar om
irrationele overwegingen in kaart te brengen, maar gaat er vanuit dat er altijd een affectieve
en/of cognitieve overweging (‘beredenering’) ten grondslag ligt aan het gedrag. De RAA stelt
dat de voornaamste determinant van gedrag de intentie om het gedrag uit te voeren is. Deze
intentie heeft meer voorspellende waarde naarmate een individu meer daadwerkelijke
controle over het gedrag heeft, en naarmate het individu de perceptie heeft meer controle
over het gedrag te hebben. Intentie wordt voorspeld door drie determinanten, waarvan de
eerste twee elk uit twee onderdelen bestaan (Fishbein & Ajzen, 2010). Zie Figuur 1 voor een
schematische weergave van de RAA.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jaliesaaa1244. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €11,26. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.