Samenvatting Ons strafrecht 2 - Strafprocesrecht - Formeel Strafrecht (RS0812222344)
Samenvatting Strafrecht 3 in tabelvorm inclusief arresten
Tout pour ce livre (114)
École, étude et sujet
Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Rechtsgeleerdheid
Formeel strafrecht
Tous les documents sur ce sujet (91)
Vendeur
S'abonner
lottedebruin29
Avis reçus
Aperçu du contenu
FORMEEL STRAFRECHT 2018-
2019
HOORCOLLEGE 1
HOOFDSTUK 1: INTRODUCTIE
Legaliteitsbeginsel: art. 107 GW, art. 1 SV: strafvordering heeft alleen plaats op de wijze bij de wet voorzien.
- van belang voor inbreuken op grond- en mensenrechten. Zwaardere inbreuk kent meer waarborgen.
- algemene legitimering opsporingshandelingen: art. 3 Politiewet & 141-142 Sv. *Smartphone
arrest, ISMI-catcher en stealth SMS, *Lokfiets.
Dubbele werking van het strafprocesrecht: enerzijds creëert wetgever bevoegdheden door dingen in
de wet op te nemen om achter dingen van de burger te komen, bijv. door het doen van een inval.
Inbreuk mag alleen als het wettelijk geregeld is. Goed geregeld worden wie het mag, van wie het
mag, wat mag en dergelijke. Het strafprocesrecht biedt dus enerzijds legitimatie van overheidshandelen
inzake strafvorderlijk optreden tegen criminaliteit (creëert opsporingsbevoegdheden, vrijheidsbenemende
dwangmiddelen, een terechtzitting, HB etc.) maar beperkt dat handelen anderzijds –normerende werking-:
- wettelijke eisen: zoals bij bijzondere opsporingsbevoegdheden BOB bijv. art 126m Sv, afluisteren
eisen aan dagvaarding in art. 261 Sv.
- beginselen (zoals *dynamische verkeerscontrole, *controle MOE-landers, *lokfiets).
Buiten heterdaad mag een agent ook iemand aanhouden, alleen voor feiten waarvoor voorlopige
hechtenis openstaat maar dan heeft hij toestemming nodig van de hulpofficier van justitie. Dit is een
hogere autoriteit dan de politie. Dit is een agent met een ‘’extra streep’’. OVJ heeft slechts/wel
rechten gestudeerd. Rechter-Commissaris is onafhankelijk en geen onderdeel van de opsporing,
machtiging nodig; hij moet toestemming geven voor bevoegdheden als het afluisteren van de
criminele groep. Hogere autoriteit nodig bij des te zwaardere inbreuk op iemands leven.
Controleren mag in principe – dynamische verkeerscontrole. Wat niet mag is dat je een afweging
maakt welke bepalen wie/wat je controleert, en deze afweging kan het daglicht niet verdragen.
Bijvoorbeeld we controleren alleen de auto’s van zwarte mensen. Geen ontoelaatbaar onderscheid
toegestaan. Beginselen beperken dan onrechtmatig controlegedrag, door het in een strafzaak
ontoelaatbaar te achten. Door hetzij te zeggen, OM is niet-ontvankelijk, of de opbrengst of het bewijs
is gegenereerd door ontoelaatbare handelingen dus sluiten we uit van gebruik. Daarom
overkoepelende normering van strafrecht: wat je ook opschrijft, de beginselen kunnen er altijd een
stokje voor steken. Gelijkheidsbeginsel geldt en normeert agenten in hun handelen, ondanks wat in
de wet staat (bijv. dat wet voorschrijft geldt alleen voor witte Nederlanders). Nu zijn we aangekomen
bij een moeilijk grensvlak. Strafvordering opsporing (niet controle)
HOOFDSTUK 2: OPSPORING
Opsporing= onderzoek naar strafbare feiten, art. 132A Sv.
Verdenkingscriterium art. 27 Sv.
Dus geen controle, maar wel als voortgezette toepassing van bevoegdheden: Geweerarrest&
Dynamische Verkeerscontrole. Controle mag. Wat niet mag, is dat controlebevoegdheden worden
ingezet enkel om een strafvorderlijk doel te bereiken. Dan wordt het onrechtmatig. Zie dynamische
verkeerscontrole hierop ook. Je mag niet doen alsof je auto’s op rijbewijs/kenteken/verzekering
1
,controleert terwijl je eigenlijk wilt kijken wat iemand in zijn kofferbak heeft. Wat al helemaal niet
mag is dan een onderscheid maken op afkomst. Onderscheid moet objectief uit te leggen
zijn/rechtvaardig worden geacht, anders is ’t onrechtmatig. Uitleggen waarom een bepaalde groep
gepakt wordt. (Wet Wapens Munitie is ander voorbeeld, preventief fouilleren mogelijk. Zie je vaak
dat minderheden enkel worden gepakt. Misbruik van bevoegdheid, kan niet.)
als iemand verdachte is mag de overheid nog steeds controleren. Mag niet als dit wordt gedaan om
de strafzaak beter te onderbouwen, zoals ik al zei. Cautie: verdachte aangehouden benadrukken
recht op zwijgen. In controle hoeft dit niet, moet je vaak wel antwoorden op vragen wat voor
papieren ’t bijvoorbeeld zijn. Daarom kunnen controlebevoegdheden niet louter worden ingezet om
iemand in een strafzaak te pakken. Dan zit je op misbruik van bevoegdheden en dan is sprake van
onrechtmatig handelen. Maar, Geweerarrest: als er op controle A iets plaatsvindt en ze stuiten op
een strafbaar feit B, dan gelden de strafrechtelijke regels en vanaf dat moment vangen de
strafrechtelijke bevoegdheden aan. Parallel, naast elkaar controle en opsporing niet verboden, als in
beiden sparen de waarborgen maar worden gevolgd voor hetzij verdachte hetzij wederpartij.
HOOFDSTUK 3: CLASSIFICATIE VAN ONS STRAFPROCES
Typering: vooral vroeger: inquisitoir tegenover accusatoir. Nu: contradictoir. Van belang voor:
- rol van de OVJ, verdachte en strafrechter (eindverantwoordelijkheid)
- welke waarheid wordt gevonden?
- verhouding voorbereidend onderzoek en onderzoek ter terechtzitting (De Auditu-arrest, EHRM
Schatschaschwili/Duitsland).
Nederland: strafproces begint inquisitoir, dan steeds meer accusatoir –met contradictoire trekjes-. Wat vindt
Straatsburg ervan?
In ons systeem is de strafrechter eindverantwoordelijk voor de beslissing, heeft die het TLL feit
begaan en welke straf moet ik dan opleggen? Is bewijsrechtmatig verkregen? Is het eerlijk gegaan?
OVJ is de baas in ’t voorbereidende onderzoek (inquisitoire proces) is de rechter op de zitting een
accusatoir (actieve) rechter die de leiding heeft over het proces. Die beslist wat er gebeurt, die
getuigen zelf ondervraagt. Voorzitter meervoudige kamer leidt het onderzoek ter terechtzitting.
Amerika zit er alleen om procedurele beslissingen te vragen, zit er passief, scheidsrechter tussen
verdediging verdachte en OVJ. Daar zelfs jury die eindbeslissing neemt.
Rechter in NL eindverantwoordelijke voor de juiste uitkomst. In de laatste 20 jaren wordt het woord
contradictoir proces in de armen genomen, dit komt vooral moet zijn dat de rechter beslist op wat
partijen naar voren brengen en wat er tussen partijen nog in geschil is. Dan mag die iets passiever
zijn. Als verdediging niet extra getuigen wil horen, betwist niet het verhaal van de deskundige
bijvoorbeeld, dan geloof ik het wel kan de rechter zeggen. In ons hele systeem is ingebakken dat
rechter veel beslissingen pas neemt als er door de verdediging verweer is gevoerd op en andersom
als de OVJ iets naar voren heeft gebracht waar de rechter niet in meegaat. Dat noemen we een meer
contradictoir proces. Wordt meer van belang in ons nieuwe wetboek. Nadeel: als rechter geen
eindverantwoordelijkheid gaat dragen door contradictoire proces, omdat het meer aan de
verdediging wordt overgelaten –verweer- kan dit in het nadeel van de partij zijn. Dit omdat
advocaten dan goed hun werk moeten doen en dit kan tegenvallen bij bijv. pro bono advocaten. Dit
zou nog eens kunnen botsen. Maar daar ga ik verder niet over.
Europese verdrag normeert ons handelen. Art. 6 EVRM staat beschreven waar een strafproces aan
moet voldoen om het een eerlijk proces te maken maar daarnaast staat in art. 3 EVRM dat je niet
2
, iemand oneerlijk mag behandelen en daarbij hoort dat je niet mag martelen om bewijs te verkrijgen.
Ook niet als er een tikkende bom ergens ligt en de verdachte weet waar de bom ligt. Art. 3 EVRM is
absoluut, geen enkele rechtvaardiging voor een schending, ok niet of het leven van een ander op het
spel staat. Artikel staat wel toe dat de verdachte bijv. dan nog even advocaat krijgt toegewezen of
dat hij geen contact met de buitenwereld mag hebben nog of misschien zelfs wel zonder cautie
wordt gehoord. 3 EVRM beschermt wel zodanig dat die nooit gemarteld mag worden of onmenselijk
mag worden behandeld. Art. 8 EVRM gegarandeerd privacy: overheid mag niet wekenlang vervolgen
om informatie te vergaren, niet zomaar telefoon afluisteren etc..
Invloed Europa:
- Met name art. 3+6 EVRM, diverse deelrechten
- Richtlijnen EU: bijv. raadsman bij verhoor, onschuldpresumptie en aanwezigheidsrechten, recht op informatie,
jeugdigde verdachten en slachtofferrechten.
- Handvest Grondrechten EU (Verdrag van Lissabon)
Nemo tenetur beginsel in het bijzonder: niet hoeven meewerken aan je eigen veroordeling, maar ziet vooral op
verklaringsvrijheid van burgers (right to silence)
* Saunders (recent ook Ibrahim) ‘’The right not to incriminate oneself is primarily concerned with respecting he
will of an accused person to remain silent and presupposes that the prosecution in a criminal case seek to prove
their case without resort to evidence obtained through methods of coercion or oppression in defiance of the will
of the accused.’’ Oftewel: "Het recht om zichzelf niet te belasten, heeft in de eerste plaats betrekking op het
respecteren van de wil van een beschuldigde persoon om te zwijgen en veronderstelt dat de vervolging in een
strafzaak hun zaak probeert te bewijzen zonder bewijsmateriaal dat is verkregen door middel van dwang of
onderdrukking in strijd met de wil van de verdachte. ''
- Belangrijk is ook de aard van het te verkrijgen materiaal (wils)(o)afhankelijk), maar ook hier kan de wijze van
verkrijgen wilsonafhankelijk materiaal problemen opleveren (*Funke, J.B., Gafgen)
Rechtbank Haarlem, verdachte werd geboeid omdat hij niet mee wilde werken en vinger op telefoon
leggen. Daarom kwam politie aan informatie. Daar ging dit beginsel niet op, beginsel ligt
voornamelijk op zwijgrecht. Met EVRM heeft NL zichzelf aan de ketting gelegd van de uitspraken van
Straatsburg. Bindend ten aanzien van strafprocesrecht in NL.
HOOFDSTUK 4: MODERNISERING STRAFPROCESRECHT
Contourennota uit 2014, de modernisering heeft de volgende doelstellingen:
*Te voorzien in een wetboek waarin zo vele mogelijk bevorderd wordt dat een adequate justitiele reactie kan
worden gegeven op strafbaar gedrag, en dat onjuiste justitiele beslissingen zoveel mogelijk worden
voorkomen.
-zorgvuldig als voortvarend plaatsvindt
-met inachtneming van de (grond)rechten van burgers
-met oog voor een eerlijk proces van belang (zoals rechtsbijstand, equality of arms en andere
verdedigingsrechten zoals ’t recht op kennisname van processtukken)
*Een duidelijke regeling van de bevoegdheden en procespositie van de verschillende deelnemers aan de
strafrechtspleging, waarbij voorzien is in een evenwichtig stelsel van rechtswaarborgen en een juiste afweging
van de verschillende belangen van deze procesdeelnemers.
*Facilitering van een digitaal strafproces.
*Vereenvoudiging van ’t voorbereidend onderzoek en de regeling van de opsporingsbevoegdheden.
*Stroomlijning van procedures met reductie van administratieve lasten.
*Verkorting van doorlooptijden (verantwoordelijkheid bij procesdeelnemers, zaken panklaar op zitting)
*Een effectieve en persoonsgerichte tenuitvoerlegging van strafrechtelijke beslissingen
*Te voorzien in een wetboek dat systematisch van opzet is, het toepasselijke recht weerspiegelt, een logische
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lottedebruin29. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.