Complete samenvatting van het vak 'Mens en samenleving: Werken' gedoceerd in het eerste jaar sociaal werk aan Arteveldehogeschool.
Ik haalde hiermee 12/20 in eerste zit.
Docent: Christophe Timbremont
Mens & Samenleving: Werken
LES 1: De arbeidsmarkt in België
1. Definitie en afbakening
1.1 Definitie
Ruime definitie: (Mok 2007)
“Arbeid is het verrichten van taken die nut hebben voor mensen die ze uitvoeren, voor
hun naaste omgeving alsmede voor de maatschappij als geheel.”
1.2 De waarde van arbeid
Adam Smith (1776)
Gebruikswaarde van arbeid = nut van het werk voor diegene die hem verricht of voor zij omgeving of
de maatschappij als geheel
Ruilwaarde van arbeid = wat is de waarde van de arbeid, meestal uitgedrukt in geld, deze wordt
bepaald door vraag en aanbod en resulteert in een prijs van de arbeid of vergoeding die je ervoor
krijgt
Smith hanteerde een ruimere kijk op het begrip nut en waarde van arbeid, de opbrengst of het nut
van arbeid situeert zich op 3 vlakken:
- Materiële opbrengst = de beloning (loon, winst, bedrijfswagen…) die je ontvangt voor je
arbeid
- Psychische opbrengst of geestelijke bevrediging = zowel voor diegene die de arbeid uitvoert
als bv. klanten
- Sociale opbrengst = sociale contacten die je legt via arbeid, het netwerk dat je uitbouwt en
de sociale status die gekoppeld is aan de arbeid
Dit alles brengt ons tot een definitie:
“Arbeid is het verrichten van taken die nut hebben voor mensen die ze uitvoeren, voor hun
naaste omgeving alsmede voor de maatschappij als geheel.”
(Mok, 2007)
Dit nut kan zowel subjectief als objectief gezien worden
- Subjectief nut = de opbrengst van de arbeid voor het gevoel van de persoon die de arbeid
verricht
- Objectief nut = bv. de vergoeding die voor arbeid betaald wordt
Beide vormen zijn nauw verweven
Nut kan gesitueerd worden op verschillende niveaus:
- Samenleving: betaalde arbeid draagt sterk bij aan de welvaart van de samenleving, ook
onbetaalde arbeid (bv. vrijwilligerswerk)
- Individueel: arbeid biedt ook hier materieel (inkomen) en niet materieel (bv.
arbeidsvoldoening) nut voor de persoon die arbeid verricht
Arbeid heeft ook een verdelende functie:
- Belangrijk economische component en speelt dus een rol bij de verdeling van de schaarse
middelen in de maatschappij.
1
Christophe Timbremont Friday 17 May 2024
, Caro Van Herrewegen M&S: Werken 1PBASOW
1.3 Onbetaalde arbeid
Mensen werken ook door zonder financiële noodzaak. We kunnen dit onbetaald werk opdelen in
twee categorieën: vrijwilligerswerk en huishoudelijk werk. Beide kunnen op zichzelf worden
uitgevoerd of in combinatie met betaald werk.
1.3.1 Huishoudelijk werk
- Het aantal vrouwen dat betaald werk verrichten is sterk gestegen, anderzijds is de traditie
van het huispersoneel sterk verminderd.
- De combinatie van huishoudelijk en betaald werk is makkelijker te combineren dan vroeger.
Efficiëntie is de norm, technologie deed haar intrede in het huishouden.
- De waardering van dit soort werk stuit op dezelfde ontevredenheden als betaald werk, het
wordt bekeken als te saai, teveel gebrek aan autonomie…
- Het feit dat dit huishoudelijk werk vooral door vrouwen wordt opgenomen zorgt ervoor dat
ze vaker parttime werken en dus ook minder verdienen.
1.3.2 Vrijwilligerswerk
= werk dat niet of zeer gering wordt betaald en dat niet verplicht wordt verricht, er wordt geen loon
uitbetaald, soms een onkostenvergoeding.
- Er is een direct verband tussen vrijwilligers en betaalde arbeiders, vrijwilligers voeren vaak de
taak uit van betaalde arbeiders en deze hebben op hun beurt schrik om hun job te verliezen.
- Vrijwilligerswerk wordt vooral gedaan door mensen die ook betaald werken en zijn ook vrij
strek trouw aan hun organisatie.
Met betrekking tot de relatie betaald werk – vrijwilligerswerk zijn er 2 visies:
- In de holistische visie stelt men dat werk en vrije tijd in elkaars verlengde liggen. Wie
succesvol is in het ene, zal dit ook zijn in het andere.
- In de compensatorische visie gaat men ervan uit dat je in je vrije tijd op zoek gaat naar
datgene wat je mist in je betaalde werk.
Dit is een eerder kortzichtige visie die sterk moet worden genuanceerd. We stellen immers vast dat
er vooral in het beroepsleven de laatste jaren een sterke kentering is gekomen.
1.4 Arbeid en vrije tijd
Vrije tijd toont impliciet in hoeverre we arbeid als een plicht of last beschouwen, door de andere tijd
‘vrij’ te noemen, geven we tegelijk een aspect van verplichting in arbeidstijd.
Vrije tijd = een soort ‘rest’tijd, het krijgt pas een inhoud omdat er ook arbeidstijd is
Onderscheid tussen arbeid en vrije tijd:
- Inzake de activiteiten die we in onze vrije tijd, dan wel onze arbeidstijd uitoefenen.
- Scheiding van instituties en functiekringen: een minimale scheiding tussen huishouden en
werksfeer maakt het gemakkelijker om bepaalde activiteiten te classificeren als arbeidstijd of
vrije tijd.
- Zekere scheiding in tijd: arbeidstijd is vrij strak afgebakend, vrije tijd is wat overschiet
Deze drieledige scheiding is in veel situaties problematisch, het onderscheid is vaak niet op
alle 3 de lijnen duidelijk
Bv. Huishoudelijk werk is vrij moeilijk te differentiëren ten aanzien van betaald werk.
Bv. Het onderscheid tussen vrije tijd en arbeidstijd werd vrij duidelijk met de
industrialisatie.
2
Christophe Timbremont Friday 17 May 2024
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur carovhw. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
