Notes de cours
Ontwikkeling en esthetiek van de film lesnotities
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
alle lessen (ook gastles Japanse film)
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Ontwikkeling en esthetiek van de filmEerste fragment: reclamefilmpje Tuschinski theater 1930
- Eind 1920 → af te leiden door het feit dat Richard Tauber de tenor is en toen enorm populair
was
- In cinema Tuschinski in Amsterdam → was een prestigieuze bioscoop
- Profiel van de bezoekers → geen kinderen, mensen zijn mooi aangekleed → was een feest, er
zijn mensen die de massa leiden in uniform, elite
- Mensen kijken naar de camera die hun filmt → film als iets magisch
- Ook mensen van de lagere middenklasse konden naar de cinema, terwijl events met klassieke
muziek normaal alleen voor de elite was, er werden boekjes verkocht met songteksten zodat
iedereen kon meezingen
Waarom is de filmgeschiedenis belangrijk?
➔ Het is een weerspiegeling van de maatschappij
➔ Er bestaat een hele industrie rond film
➔ Het wordt ook gebruikt als politiek medium (propaganda)
➔ Het heeft een economische impact → zelfs in kleine dorpen
Bioscoop in België => een beetje gemarginaliseerd, weinig bezoekers, maakte gebruik van de
artisanale filmproductie, kan niet overleven zonder overheidssteun
Maar = heeft toch socio-culturele, historische en actuele belangen
‘leisure’ = film als belangrijkste vorm van entertainment
Chronologie van de media: film dat op verschillende dragers geconsumeerd wordt
Gebruikswaarde: heeft een lange levensduur en een blijvende kwaliteit
CINEMATEK (Brussel): belangrijk voor film en bij de conservatie van film
Verschil tussen film en cinema?
Film = het verhaal, wat er op het scherm geprojecteerd wordt
Cinema = de belevenis, het sociaal gebeuren, de plek
‘useful cinema’ = cinema in opdracht van bv de overheid met een documentaire inslag
Hoofdstuk 1: Problematiek en soorten filmgeschiedenis
1.1) Problematiek van de filmgeschiedenis
Canonisatie = vooral filmmakers die mannelijk zijn en geschiedenis is ook geschreven door
mannen
Filmproductie → vooral gedomineerd door mannen, maar vrouwen waren ook belangrijk,
vooral als scenarist of montagemaker
Bv: Griffith was een belangrijke figuur, deed veel aan zelfpromotie waardoor hij in het canon
terechtgekomen is
Selectie = enorme filmproductie, dus hoe maak je een selectie? (18 films in deze cursus)
Eurocentrisme = veel aandacht voor de Westerse industrie
Problematiek van toegankelijkheid (archieven) = periode 1895-1918 → 80% verdwenen,
periode 1918-1929 → 70% verdwenen
Films bestonden toen nog uit nitraat → gemakkelijk ontvlambaar
Bewaringsprobleem → er waren geen archieven omdat film een lage culturele status had en
het voor de lagere klasse is, oude films hadden ook geen commerciële waarde
1
,1.2) Archieven
- Films bewaren
- Fenomeen van 1920-1930
- Voorlopers Langlois (Frankrijk) en Ledoux (België)
Voor WO I (in de US) = Library of Congress → films moesten gedeponeerd worden door rechten
(als bewijs dat je de rechten tot een film hebt)
Na WO I = in onderwijs, kerken,..
Cinefiele bewustwording: jaren 20, onder invloed van kunstenaars en filmmagazines en filmclubs
Klankfilm ontstond waardoor stille films geen commerciële waarde meer had
De 6 grote filmarchieven
• Berlijn
• Moskou
• New York
• Londen
• Parijs
• Brussel
Brussel = belangrijk omdat hier films van alle landen bewaard worden aangezien België geen eigen
filmproductie had
1.3) Filmhistoriografie
Klassieke filmhistoriografie →
Auteurs die terugblikken op de filmgeschiedenis, verschillende ideologieën maar toch een klassieke
aanpak beïnvloed door beperkingen zoals toegankelijkheid en consultaties
Gingen vaak terug op hun eigen nota’s
Kwam veel kritiek op want zaten vol fouten en normatieve oordelen
Revisionistische filmhistoriografie →
Jaren 1970/80
Door de filmarchieven die open zijn en samenwerken, een meer academische studie van film
Hadden technische middelen
Festivals waar filmselecties getoond werden wat hielp met het analyseren
Een meer analytische, minder beschrijvende aanpak, het herzien van de geschiedenis, met een meer
wetenschappelijke benadering
1.4) Soorten filmgeschiedenis
Esthetische filmgeschiedenis
- Focus op stijl en thema’s
- Auteurstheorie
- Traditie van de masterpiece
- Kritische analyse van al deze elementen
- Film → een gesamtkunstwerk = in groep samenwerking (scenaristen, cameramannen,
acteurs,..)
2
,Technologische filmgeschiedenis
- Men denkt in mijlpalen = ontstaan stille film, geluidsfilm, kleurfilm, breedbeeldfilm
- Spanning tussen economie, productie etc. zoals bv de geluidsfilm
Economische filmgeschiedenis
- Film als een economische activiteit, industrie/ markt
- Film uit een marxistisch standpunt
Bv: Dieter Prokop – Soziologie des Films
Polyphonie op de Amerikaanse markt
Geen marktdominantie
Sommige produceren, andere distribueren
Link tussen marktcontrole en de dominante beeldtaal
Politieke filmgeschiedenis
- Politiek instrument
- Afhankelijk van land tot land
- Bv invloed op Sovjet en nazifilms
- Wereldoorlogen → belangrijke invloed, Hollywood was na WO I de belangrijkste
filmproducent
Socio-culturele filmgeschiedenis
- Wie maakt de films? Wie keek naar de films?
- In het begin voor de elite = later werd het zeer goedkoop
Institutional turn
- Instellingen/instituties zoals bv de kerk die zich verzetten tegen films waar geweld en
erotiek inzit
- Aanvallen op films in tijdschriften
- Maken later ook hun eigen films
- Censuur van de overheid (hebben een instituut dat focust op film)
- Kinderen onder 16 werden van film beschermt
Audience turn
- Welke films herinnert de kijker zich?
- Welke films hebben het publiek gevormd?
- Nieuwe geschiedenis met een focus op de kijker
- New cinema history →was een sociaal gebeuren, mensen gingen in groepen
Hoofdstuk 2: Crash course filmtaal en analyse – case : Hitchcock – Psycho
Filmanalyse → bijna eindeloos, er kan telkens verder geïnterpreteerd worden
Wat valt er op aan Psycho?
- Vrouw → als hysterisch weergegeven en mannen → als stoïcijns
- Op film technisch niveau: de belichting die heel subtiel is waardoor schaduwen gezien
worden
- De muziek die gebruikt wordt
- Zwart – wit: maakte altijd kleurenfilms, misschien door de douchescène als soort van censuur
of voor financiële redenen aangezien hij de film zelf gefinancierd heeft
- Montage = speelt met beeldgrootte
- Kijken = belang van het oog, voyeuristische scènes, kijken naar zichzelf, de spiegel
3
, - Kijker aan het denken zetten met scènes die tot niets leiden → zoals de diefstal van het geld
en het geld dat uiteindelijk gewoon mee verdrinkt
Waarom zou de film controversieel geweest zijn?
1ste shot: vrouw in haar beha op bed
Het psychiatrische element
Had een toilet in beeld gebracht wat toen niet mocht
De moord zelf
Norman die verkleed is als vrouw
Douchescène
Alfred Hitchcock (1899-1980) – Psycho
➔ Zit in het pantheon van the great men
➔ Brits
➔ Psycho op het einde van zijn carrière
➔ Had 4 periodes: Britse periode, Vroege Hollywoodperiode, Post-war Hollywoodperiode en
Hitchcock als auteur (ongeveer vanaf 1954 → meer autonomie)
➔ Gebaseerd op de roman van Robert Bloch, 1959
➔ Productie: gemaakt met een tv crew
➔ De zaal mocht niet binnen gekomen worden wanneer de film al bezig was → deuren moesten
gesloten zijn
➔ Promoot zichzelf als een ster
➔ Tekst Truffaut/Hitchcock: belang van architectuur benadrukt
Wat is filmanalyse?
- Geen concreet model van filmanalyse
- Tekstueel onderzoek: film als tekst
- Werkinstrument voor filmgeschiedenis, filmtheorie, onderzoek naar maatschappelijke
betekenis film, pedagogisch instrument
- Niet in dienst van normatieve oordelen zoals de filmkritiek
David Bordwell – Making Meaning, 1989
Psycho al op veel manieren geïnterpreteerd, met de: auteurstheorie, genretheorie, het
structuralisme, feminisme
Ook contextgerichte benaderingen: productie, advertising, publiekonderzoek
Kijken naar maatschappelijke breuklijnen: gender, ideologie, esthetiek,..
Filmanalyse modellen
Tekstuele complexiteit: beeld/geluid, narratief, thematisch
Model van André Vandenbunder
➔ Film als resultaat van 3 creatieve momenten en 2 filmische structuren
➔ Film is geen theater/literatuur maar juist een registratie/reproductie van de werkelijkheid
Fragment: Van Sant, remake van Psycho in 1998:
- Wou de film shot voor shot namaken
- Maar maakt toch andere keuzes door bv te kiezen voor kleur, terwijl Hitchcock kiest voor
een spel tussen zwart en wit
Weer naar het model:
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur k25. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,66. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
72841 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans