Resume
Samenvatting ouderschap - 3de bachelor orthopedagogie
- Cours
- Ouderschap
- Établissement
- Hogeschool Gent (HoGent)
Samenvatting gebaseerd op de lessen en de powerpoints - met deze samenvatting van de eerste keer geslaagd.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
OuderschapOuderschap...........................................................................................................1
Hoofdstuk 1: Inleiding.............................................................................................2
1. Ouderschap door de jaren heen.........................................................................2
2. Wat is ouderschap?..........................................................................................5
Hoofdstuk 2: Mild ouderschap..................................................................................6
1. Vragen + antwoorden bij podcasts.....................................................................6
Hoofdstuk 3: De schijf van vijf.................................................................................8
1. Ouderschapsmodel van Alice Van der Pas...........................................................8
2. De schijf van vijf (5 basisvaardigheden).............................................................9
Hoofdstuk 4: Motivationeel kader van ouderschap en parentale burn-out.....................12
1. Wat is ouderschap?........................................................................................12
2. Beleving van het ouderschap...........................................................................13
3. Een motivationele analyse van het ouderschap..................................................14
Hoofdstuk 5: Pleegzorg.........................................................................................22
1. Inleiding en definitie.......................................................................................22
2. Verschil adoptie en pleegzorg..........................................................................23
3. Verschillende vormen van pleegzorg.................................................................23
4. Vrijwillig of gedwongen...................................................................................25
Hoofdstuk 6: De ouderlijke werkvloer: timen, doseren en emotieregulatie...................26
1. Inleiding.......................................................................................................26
2. Timen en doseren..........................................................................................26
3. Emotieregulatie bij ouders...............................................................................28
Hoofdstuk 7: Kinderwens bij personen met een verstandelijke beperking.....................31
1. Waarom willen mensen kinderen?....................................................................31
2. Ouderschap bij personen met een verstandelijke beperking.................................32
3. Gesprek rond kinderwens................................................................................33
4. Handvaten om de dialoog over kinderwens aan te gaan......................................34
5. Methodieken om gesprek over kinderwens te ondersteunen................................37
Hoofdstuk 8: De ouderlijke werkvloer: bufferprocessen, omstandigheden en hun invloed
op ouderschap......................................................................................................38
1. Bufferprocessen ter bescherming ouderlijke werkvloer........................................38
2. Omstandigheden en hun invloed op ouderschap.................................................41
1
, Hoofdstuk 1: Inleiding
1. Ouderschap door de jaren heen
1.1 Visie op ouderschap door de jaren heen
Eeuwenlang is er een traditie van opvoedadviezen
- Predikanten: geestelijk opvoedingsadvies
- Begin 19de eeuw: artsen, voornamelijk over hygiëne en gezonde leefstijl
- Eind 19de eeuw: leerkrachten en schooldirecteuren
- Vanaf 1900: ervaren moeders - aandacht pedagogische aspecten
Veranderend gangbaar idee rond opvoeding
- Opvoeden is een aangeboren instinct, liefde maakt alles goed
- Opvoeden moet worden aangeleerd, liefde is niet volmaakt
(tijdschriften/opleiding/cursus)
2
, - Focus op moeders: ‘open brief aan moeders en anderen die in kinderen belang
stellen’ - moederscholen
- Het leven is de leerschool van ouders, geen opleiding nodig, wat met de vaders?
1.1.1 Benjamin Spock
- 1946
- Belangrijke rol in ouderschap
- Heeft gezorgd voor revolutionaire veranderingen
1.2 Revolutionaire verandering
- Vaders hebben een actieve rol
o Moeten deze rol kunnen opnemen
- Je kan nooit té veel affectie geven
o Eerste x aantal dagen zijn zeer belangrijk
- Elke ouder kan een speciale en liefdevolle band hebben met zijn/haar kinderen
o Zowel moeders als vaders
- Meer vertrouwen op instincten
- Meer genegenheid en flexibiliteit in de opvoeding van kinderen
1.3 Eeuwenlange opvoedingsadviezen
1.3.1 Ouderschap als crisis en zware opdracht
Tot jaren ‘70: ouderschap als crisis en zware opdracht
- Parenthood as crisis: 83% ouders ervaart lichte of ernstige crisis
- Oorzaken: geen voorbereiding, plots in één keer en niet geleidelijk, levenslang
- Ouders moesten aan zichzelf werken
1.3.2 Positief ouderschap
Vanaf jaren ‘70: positief ouderschap
- Ouders verdienden medeleven
- Onvolmaaktheid is normaal
- Authenticiteit
- Verschillende manieren van ouderschap
- Meer vertrouwen
- Vb. Triple P: Positive Parenting Program
1.3.3 Krampachtig ouderschap
Krampachtig ouderschap (extreem ouderschap)
- Meer verantwoordelijkheid bij ouders
o Extreem goed willen doen als ouder
o Hoge eisen naar ouders toe
- Sociale omgeving minder beschikbaar als steun
- Problematisch gedrag wordt vaker gediagnosticeerd
o Jeugdwet (2015): dure zorg kan beperkt worden
Eerder signaleren
Niet teveel en te snel problematiseren
Eigen kracht van ouders versterken
- Ouders monitoren hun kinderen continue
- Middenstand en hogere stand gezinnen
3
,- Oorzaken
o Meer tijd voor minder kinderen (minder kinderen per gezin)
o Status (prestatiemaatschappij) (cfr. extreme verjaardagsfeestjes)
o Internet en smartphones
- Risico’s
o Laag zelfbeeld, minder onafhankelijk, minder doorzettingsvermogen
o Emotioneel rigide, moeilijk te controleren
o Angstig en bang voelen voor buitenwereld
1.4 Huidige tendensen
1.4.1 Krachtig ouderschap (Gravesteijn)
- Jeugdwet 2015 rol van ouders veranderen
- Ouders minder afhankelijk van zorg
- Vaker en eerder gebruikmaken van eigen mogelijkheden
- Ouders zijn expert van hun kinderen, kennen hun kinderen het beste
- Sociaal netwerk uitbreiden, versterken en gebruiken (beschermende factor)
o Omgeving is zeer belangrijk
- Minder doorverwijzingen naar specifieke zorg (?)
o In realiteit niet zo
- Zelfredzaam en samenredzaam
o Ouders nog meer in hun kracht zetten (wat loopt er wel goed, wanneer
loopt het wel goed, hoe reageer je dan transfer naar wanneer het niet
goed gaat)
o Zoeken wie voor hun belangrijke anderen zijn die hen kunnen
ondersteunen
- It takes a village individuele aangelegenheid ondersteund ouderschap
1.4.2 Mild ouderschap (Nina Mouton)
- Werkt straffen en belonen wel voor ieder kind?
- Advies: vertrouw op uw instinct
1.4.3 Mindful ouderschap (Bögels)
- Meer balans vinden tussen het effectief doen en gewoon (aanwezig) zijn
o Doen: reageren
o Aanwezig zin: soms dingen laten passeren
1.5 Samengevat
- Voor 19de eeuw: weinig aandacht voor pedagogische aspecten (geestelijk
opvoedingsadvies, artsen,…)
- Vanaf 1900: aandacht pedagogische aspecten
- Veranderend gangbaar idee rond opvoeding (aangeboren instinct, aan te leren,
focus moeders, wat met vaders,…)
- 1946: Benjamin Spock (vaders actieve rol, meer beroep op instinct en flexibiliteit
in opvoeding,…)
- Tot jaren ‘70: ouderschap als crisis en zware opdracht
- Vanaf jaren ‘70: positief ouderschap
- Krampachtig ouderschap (extreem ouderschap)
4
, - Huidige tendensen
o Krachtig ouderschap (Gravesteijn)
o Mild ouderschap (Nina Mouton)
o Mindful ouderschap (Bögels)
2. Wat is ouderschap?
Ouderschap = het deel van je identiteit dat aangeeft dat je kinderen hebt.
- Formeel op aanspreekbaar
- Levenslang
- Leidt tot gevoelens van kwetsbaarheid
- Zich verantwoordelijk willen voelen voor kinderen (opvoeding en welbevinden
kinderen)
- Taak: zoveel mogelijk tradities, wijsheden en inzichten overbrengen op het kind
MAAR HET IS MEER DAN DAT!
Ouderschap is NIET gelijk aan opvoederschap
Ouderschap wordt nog te vaak gelijkgesteld aan opvoeden én succesvol
ouderschap wordt afgemeten aan de manier waarop het kind ontwikkelt
o Opvoederschap is een onderdeel van ouderschap
Wij gaan opvoederschap wel opnemen maar ouderschap niet
Als je ouders opvoedadviezen geeft, maar geen of weinig oog hebt voor de onzekerheid
die ouders voelen, of de stress die ouders ervaren vanwege ‘de vele ballen die ze in de
lucht moeten houden’, dan sla je een essentiële stap over.
Geen opvoedingsadvies zonder rekening te houden met ouderschap wat hebben de
ouders nodig om…?
2.1 Oog voor ouderervaringen
‘Momenten dat ouders het gevoel hebben dat ze het goed doen als ouder, trots zijn op
hun kind en gevoelens van geluk en intimiteit met hun kind delen.’ (Van der Pas, 2013)
2.2 Wat weten we al over ouderschap?
- Werd weinig onderzoek naar gedaan
- Een levenslang proces
o Waarin interactie is tussen ouder, kind en omgeving
o Getypeerd door veranderingen binnen partnerrelatie, sociale en emotionele
vaardigheden,…
Ellen Galinsky deed onderzoek hoe ouders van kinderen in verschillende leeftijden
hun ouderschap beleven
2.2.1 Onderzoek Galinksy (1987)
Onderzoek Galinsky (1987)
- Ouderschap is een levenslang proces: 6 ouderschapsfasen en -opdrachten
- Niet bewust van fasen/opdrachten niet kunnen vervullen gefrustreerd, stressvol
en gedeprimeerd
5
, - Wel lukt: welzijn en levensvaardigheden vergroot
2.2.1.1 ZES OUDERSCHAPSFASEN
A. Voorstellingsfase (zwangerschap - geboorte)
o Voorbereiden op de geboorte, nadenken en bezig zijn met de geboorte
(verwachtingen)
B. Voedingsfase (geboorte-1,5 jaar)
o Klopt hetgeen je verwachtte met de realiteit?
C. Autoriteitsfase (1,5-4 jaar)
o Kind gaat eigen persoonlijkheid ontwikkelen, is niet altijd dezelfde
persoonlijkheid met die van de ouder
D. Interpretatiefase (4-12 jaar)
o Ouder vaardig zijn om kind vaardigheden aan te leren
E. Interafhankelijkheidsfase (12-18 jaar)
o In hoeverre laat je je kind los of hou je die dichtbij
F. Vertrekfase (vertrekken uit ouderlijk huis)
o Wanneer de kinderen uit huis gaan
o Plots heel veel tijd vrij
o Veel veranderingen
Veel vanuit kindperspectief vertrokken
2.2.1.2 VAN DER PAS: KRITIEK OP GALINSKY
‘Effectief ouderschap is niet het meebewegen met de ontwikkelingsgang van kinderen,
maar het vinden en volgen van de eigen ouderlijke koers naast die van de andere ouder
en te midden van hun andere bezigheden.’ (Van der Pas, 2013)
2.2.2 Als toekomstige professional
INVOEGEN toevoegen
Altijd eerst starten met invoegen (luisteren, vragen stellen,…) alvorens je als
‘expert’ iets wil toevoegen (advies,…)
o Ouders niet voorbij lopen, anders gaat advies niet aanslaan
Hoofdstuk 2: Mild ouderschap
1. Vragen + antwoorden bij podcasts
Mild ouderschap kort samengevat: mild zijn voor jezelf, mild zijn voor je kinderen en
mild zijn voor de omgeving
Je staat naast je kind en gaat deze begeleiden in wie die is, zonder deze af te
straffen voor iets
o Keywoord: verbinden
Verbinden met jezelf, met je kind en met de omgeving
o Eigen grenzen behouden en niet die van een ander
A. Geef twee andere benamingen voor mild ouderschap
o Onvoorwaardelijk ouderschap
6
, Je blijft onvoorwaardelijk ouder, je blijft luisteren naar de behoeften
van het kind
o Attachment parenting
Centraal: de gehechtheid is een belangrijke focus als ouder
In verbinding zijn naar je kind (lichamelijke nabijheid,…)
Verbinding en luisteren naar behoeftes !!
B. Wat is de driedelige kern van mild ouderschap?
o Mild zijn voor je kind(eren)
Gaat over het feit dat je oog hebt voor de behoeften van je
kinderen en oog hebt voor de verschillen
Eénzelfde aanpak werkt niet voor elk kind
o Mild zijn voor je omgeving
Adviezen krijgen van anderen waardoor je je soms gaat afvragen
‘oei doe ik het wel goed?’ mild zijn met deze adviezen
Niet al deze adviezen zijn van toepassing op jouw kind of
jouw situatie
o Mild zijn voor jezelf (zelfzorg)
Gaat over het feit dat je in verbinding probeert te blijven met jezelf
en ook te gaan luisteren wat jij zelf nodig hebt
Wat geeft jou nog energie als ouder, waar haal jij kracht uit,…
Je hebt energievreters en energiegevers
C. Hoe wordt er gekeken naar straffen en belonen vanuit mild ouderschap?;
welk alternatief wordt voorgesteld?
o Geen voorstander van straffen en belonen
Vb. gedrag/kind in de hoek zetten
Als je een kind in de hoek zet omwille van gedrag zet je het
hele kind in de hoek kind kan zich afgewezen voelen
o Ouders moeten wel grenzen aangeven
Op lange termijn kinderen zo ook grenzen leren aangeven
o Eerst inzetten op verbinding
Kijken wat het kind nodig heeft
Nieuwe vaardigheden aanleren (bijv. assertiviteit)
Vb. als een kind je slaat hoe kan je hier gepast op reageren
Als je iets benoemd wat niet mag, ga hier automatisch wel aan denken
benoemen wat je wel verwacht
Bijv. ‘denk niet aan een roze olifant’
D. Geef 2 tips die Nina Mouton meegeeft om om te gaan met die kleine machtsstrijd
o Langetermijn doelen stellen
o Choose your battle
Gaat over mild zijn voor jezelf
Wanneer ga je een strijd maken voor iets en wanneer niet
7
, Waar ga je op reageren en waarop niet
Niet van alles een strijd maken
o Probeer in je bubbel te zitten
In het openbaar: los koppelen van de gedachte ‘wat gaan ze hier
wel niet denken van mij’
o Toon verbinding
o Behoudt dat je kind een ‘nee’ kan zeggen
Feit dat je kind opstandig is, is een voordeel beginnende vorm
van assertiviteit
Als ouder kind leren dit op een gepaste manier doen
Hoofdstuk 3: De schijf van vijf
1. Ouderschapsmodel van Alice Van der Pas
‘De roze wolk’ maakt ouders onzeker.
‘De verrijkende blikvernauwing van de zoomlens’
Gaat om het feit dat je op dat moment het kind als een soort omstandigheid ziet
(en een naast jou parkeert) maar in de ouderbegeleiding net gaat inzoomen op
het ouderperspectief
- Brengt het proces van ouderschap terug tot zijn essentie, zonder oordeel
- Blijft in het hier en nu
8
, - Zoekt naar aan- of afwezigheid van sleutelfactoren tot goed ouderschap
‘Normale reactie in een heel ongewone
situatie’
1.1 Kern van ouderschap
Het besef van verantwoordelijk zijn (ouderlijke besef)
o Overstijgt je eigen behoeften, maar gaat ook over behoeften van een
ander
1.1.1 Eigen aan besef verantwoordelijk zijn
- Soort houvast - helpt om vol te houden
- Zelden bewust ervaren
- Kan overweldigen - deels controle kwijt
o Je kan niet meer alles impulsief doen
- Belangrijker zijn dan ooit tevoren
o Je bent als ouder zo belangrijk, weet dat je er toe doet = deel van het
ouderlijk besef om verantwoordelijk te zijn
1.1.2 Besef van verantwoordelijk zijn
Twee kwaliteiten:
- Onvoorwaardelijk en tijdloos
o Is iets dat blijft duren
- Onvoorwaardelijk commitment
o Er zijn voor het kind
1.2 De ouderlijke werkvloer
Drie thema’s of aspecten in ouderbegeleiding:
- Wat doen ouders? de schijf van vijf
o = vaardigheden
- Hoe beslissen ouders? timen en doseren
o = afwegingen
- Wat voelen ouders? emotieregulatie
o = emoties
2. De schijf van vijf (5 basisvaardigheden)
A. Veiligheid bieden
B. Verzorgen
C. Zicht houden op het kind
D. Verwachtingen en eisen stellen
E. Grenzen stellen
9
, 2.1 Vaardigheden
Spreekt bewust niet over competenties, maar vaardigheden. Er is geen objectieve norm,
je kan er in blijven groeien.
- ‘Muscle memory’
o Het is een combinatie van vaardigheden die je al doende leert
- De ‘werkvloer’: interactie met het kind
o Rechtstreeks of niet rechtstreeks
- Geen objectieve norm
- ‘Parenting confidence’
o Ouderlijk vertrouwelijk gevoel
o Slaat op het feit dat men vertrouwen krijgt in zichzelf als ouder
Zelfzekerheid
- Subtiele combinatie van verscheidene vaardigheden
Vele vormen en combinaties
Van der Pas spreekt de literatuur over ouderschap tegen
o Opvoedingsopgaven en ontwikkelingsopgaven als een parallel proces
VERSUS
o Eigen groeischema van ouders, ervaring en routine, de wens een
goede ouder te zijn
2.1.1 Veiligheid bieden (vaardigheid 1)
- Aanwezig zijn (in de ruimte)
- Vorm van thuis creëren (herkenbaarheid)
o Vb. vaste knuffel, tut
- Vooruit zien
o Wat zijn mogelijke zaken waarop geanticipeerd moet worden
- Winicott: ‘kinderen zien in veiligheid een soort uitdaging, een uitdaging om te
kunnen bewijzen dat ze er zich uit los kunnen maken’
- Veiligheid bieden maakt ouders kwetsbaar
o Veel adviezen rond veiligheid
o Vb. kind altijd helm aan maar 1x niet en net dat moment valt die
- Verwevenheid met andere vaardigheden
o Eisen stellen en verzorging
- Veiligheid in de toekomst
- Vaak ook instinctief (muscle memory)
o Als ouder wordt je hier minder en minder bewust van
2.1.2 Verzorging (vaardigheid 2)
- Elson: ‘de ervaring van het vasthouden en troosten, verschonen, in bad doen en
voeden, bevestigt en versterkt het gevoel van macht en goedheid van de ouder’
- Ouderidentiteit is verstrengeld met verzorging
o Je leert je kind als ouder ook kennen door het kind te gaan verzorgen
- Het hier en nu
- Ouder leert het kind kennen
- Vertrouwdheid die ‘home base creëert
10
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Car2507. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,46. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
78998 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans