Dit document is een samenvatting van de hoofdstukken 1 t/m 9 van het boek 'Anders Kijken', geschreven door Joop Willemse. Het gaat over de systeembenadering.
Samenvatting Anders kijken - Systeemgericht werken
Tout pour ce livre (47)
École, étude et sujet
Hogeschool InHolland (InHolland)
Pedagogiek
Werken in het gezinssysteem
Tous les documents sur ce sujet (2)
Vendeur
S'abonner
laurinexx
Avis reçus
Aperçu du contenu
Anders kijken (Joop Willemse), Theorie en praktijk van de
systeembenadering
Hoofdstuk 1 - Een beknopte inleiding tot de systeemtheorie
1.2.7 Feedback in de systeemtheoretische benadering
Feedback betekent hier iets anders dan in het normale taalgebruik (zoals we het bijv. gebruiken op school). Het
gaat hier om alle processen van informatieterugkoppeling en -verwerking. De informatiestroom verloopt hierbij
in cirkels; er worden binnen het systeem en tussen het systeem en zijn omgeving voortdurend berichten over
en weer uitgezonden. Deze berichten kunnen zowel bewust als onbewust zijn (onthoud: je kunt niet niet
communiceren).
- Negatieve feedback: is erop gericht om veranderingen tegen te gaan
- Positieve feedback is erop gericht om iets binnen het systeem te veranderen
1.2.8 Redundantie betekent dat er sprake is van steeds grotere voorspelbaarheid van situaties/ systemen
(door het doorlopen van bepaalde patronen).
Deze term geeft aan dat veel informatie binnen een systeem overbodig is, geen nieuwe informatie bevat,
zichzelf herhaalt en volledig past in het patroon dat ons al bekend was.
De begrippen redundantie en patroon zijn binnen de systeemtheorie synoniemen van elkaar.
1.2.9 Communicatie heeft binnen de systeemtheorie een andere betekenis dan in het dagelijkse
spraakgebruik.
Binnen de systeemtheorie geld: alle gedrag is communicatie.
De volgende begrippen zijn dan ook identiek binnen de systeemtheorie:
Communicatie = interactie = gedrag = beïnvloeding
1.3 Kenmerken van de systeembenadering ten opzichte van de traditionele psychologie (andere
benaderingen, zoals de psychoanalyse).
De systeembenadering
- Systeemgericht Traditionele benaderingen
- Interpersoonlijke benaderingswijze - Individugericht
- Uitsluitend geïnteresseerd in - Intrapsychische benaderingswijze
waarneembaar gedrag - Geïnteresseerd in waarneembaar gedrag
- Het verleden wordt van veel minder én niet-waarneembaar gedrag
belang geacht - Het verleden wordt van groot belang
- De waaromvraag staat in het teken van de geacht
systeemanalyse - De waaromvraag staat in het teken van de
- Men maakt onderscheid tussen persoonsanalyse
verschillende gedragingen van het - Men maakt onderscheid tussen normaal
systeem en abnormaal gedrag van het individu
- Men gaat niet uit van eenduidige - Men gaat uit van een eenduidige oorzaak,
oorzaken; maar van zogenoemde zogenoemde lineaire causaliteit (oorzaak
circulaire causaliteit (oorzaak = gevolg = gevolg)
oorzaak = gevolg etc.)
1.3.7 Lineaire causaliteit betekent: A veroorzaakt B (A B) (voorbeelden: Als ijs wordt verwarmd gaat het
smelten. Als iemand een infectie opdoet, kun je ziek worden.)
Het gaat hier om eenzijdige causale relaties; het een beïnvloed het ander, maar het ander beïnvloedt het een
niet.
Circulaire causaliteit betekent dat het een het ander veroorzaakt, en dat het ander weer het een veroorzaakt.
Oorzaak = gevolg = oorzaak = gevolg = oorzaak enz.
1.4 De systeemtheorie is een metatheorie. Een metatheorie houdt in dat het een theorie is van een hoger
abstractieniveau dan het niveau van ‘gewone’ theorieën (inhoudelijke theorieën). Een metatheorie biedt een
bepaalde denkwijze, waarmee de werkelijkheid kan worden benaderd.
, Hoofdstuk 2 - Het systeembegrip en de belangrijkste kenmerken van open systemen
2.1 Een systeem is een samenstel van elementen en betrekkingen tussen die elementen. Het functioneert
als geheel door de onderlinge afhankelijkheid van de elementen en het vervult bepaalde functies voor de
betrokken elementen.
Onderlinge relaties vormen het wezen van het systeem.
Het hart van een systeem wordt gevormd door de betrekkingen die individuen onderling met elkaar
onderhouden (niet door eigenschappen van individuen die onderdeel zijn van een systeem).
2.3 Het tijdselement houdt in dat een systeem altijd een zekere wordingsgeschiedenis heeft die een
bepaalde tijdsduur impliceert.
Voorbeeld: Een groep studenten die aan het begin van het jaar als klas bij elkaar geplaatst wordt, is in het begin
nog geen systeem. Naar mate ze elkaar leren kennen en een groep gaan vormen wel. Dat kost een bepaalde
tijd.
‘Teambuilding’ en ‘groepsvorming’ zijn termen waarmee wordt aangeduid dat losse individuen zich tot een
samenhangend systeem ontwikkelen.
2.4 De totaliteit of systeemsamenhang betekent dat als een er in een deel van het systeem iets veranderd,
het hele systeem veranderd; de verandering zal ook zorgen voor verandering in andere delen van het systeem.
Er wordt ook wel gezegd “alles hangt met alles samen”.
Andere termen die dit fenomeen ook goed omschrijven zijn ‘systeemdynamiek’ en ‘verandering in samenhang’.
2.5 Het begrip niet-optelbaarheid heeft te maken met een van de uitgangspunten van de systeemtheorie:
“het geheel is meer dan de som der delen”.
Hiermee wordt niet bedoeld dat de delen van een systeem niet opgeteld kunnen worden, maar wél dat bij
eventuele optelling niet het wezen van de zaak wordt gezien en begrepen. Het wezen ligt namelijk op niveau
van het systeem (niet op niveau van een optelling van delen).
Kortom: eigenschappen van een systeem kunnen niet herleid worden tot eigenschappen van individuele leden.
2.6 Een subsysteem betekent een willekeurige samenstelling van twee of meer leden binnen een systeem.
Het is als het ware een systeem binnen een systeem (gevormd door een deel van het systeem).
2.7 Coalitie is een subsysteem van twee of meer leden van een systeem dat wordt gekenmerkt door
gemeenschappelijke intenties en belangen en door gemeenschappelijke inspanningen om deze intenties te
verwezenlijken.
2.8 Homeostase betekent dat er wordt vasthouden aan de eigen norm of dat er wordt gereageerd op
nieuwe informatie vanuit de omgeving. Deze reactie kan positieve of negatieve feedback zijn. In het geval van
negatieve feedback is de reactie gericht op het tegengaan van verandering.
Dit begrip kan in twee betekenissen worden gebruikt:
- Vasthoudendheid aan de norm en handhaving daarvan
- Flexibiliteit, aanpassingsbereidheid en veerkrachtige respons van het systeem op de omgeving.
Omdat het begrip homeostase twee betekenissen kent en dit verwarrend kan zijn, wordt een nieuw begrip
geïntroduceerd; lenigheid van het systeem.
2.9 Bij de lenigheid van een systeem gaat het om het vermogen van het systeem om zich aan te passen
aan ingrijpende veranderingen binnen of buiten het systeem. Bepaalde normen, die tot dan toe richting gaven
aan het systeem, worden hierbij losgelaten en er wordt een nieuw evenwicht gezocht.
2.10 De systeemomgeving is een samenstel van:
-Alle objecten buiten een systeem die invloed hebben op het systeem, wanneer er een kenmerk
verandert
- Alle elementen buiten het systeem waarvan kenmerken veranderen, door gedrag van het systeem
Systeem en omgeving beïnvloeden elkaar wederzijds.
Organisatie betekent de ordenende en structurerende kracht van een systeem. Het systeem is hierdoor in staat
om te overleven, door structuur, ordening, aanpassing en flexibiliteit.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur laurinexx. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
