Resume
Samenvatting Socialezekerheidsrecht '23-'24 (GESLAAGD 1E ZIT)
Volledige samenvatting van het vak Socialezekerheidsrecht gedoceerd in het academiejaar , semester 2. Het omvat zowel slides als lesnotities. Alles wat gekend dient te worden, is verwerkt in deze samenvatting.
[Montrer plus]
Publié le
10 mai 2024
Nombre de pages
136
Écrit en
2023/2024
Type
Resume
S'abonner
Envoyer un Message
€11,99
Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien
SOCIALEZEKERHEIDSRECHT
INHOUDSOPGAVE
ALGEMEEN ..................................................................................................................................................... 7
INLEIDING ...................................................................................................................................................... 7
WAT IS SOCIALE ZEKERHEID? .......................................................................................................................... 7
HOE IS SOCIALE ZEKERHEID GEORGANISEERD? ............................................................................................................... 9
Loonaanvullende vergoedingen ..................................................................................................................... 9
Loonvervangende uitkeringen ........................................................................................................................ 9
Sociale bijstand............................................................................................................................................... 9
HISTORIEK BELGISCHE SOCIALE ZEKERHEID................................................................................................... 10
SOCIALE BIJSTAND .................................................................................................................................................. 10
SOCIALE VERZEKERING ............................................................................................................................................ 10
INTERMEZZO: AMBTENARENPENSIOENEN ................................................................................................................... 10
INDUSTRIALISERING ................................................................................................................................................ 11
INTERBELLUM (JAREN ’20 EN ’30) ............................................................................................................................ 11
TWEEDE WERELDOORLOG ....................................................................................................................................... 11
INTERMEZZO ......................................................................................................................................................... 12
Kanselier Otto von Bismarck (1815-1898) .................................................................................................... 12
President Roosevelt – New Deal (1935) ....................................................................................................... 13
William Beveridge (1879-1963) – econoom en politicus .............................................................................. 13
KENMERKEN VAN HET BISMARCK- VERSUS HET BEVERIDGE-MODEL (KENNEN) ....................................................... 13
JAREN ‘50 ............................................................................................................................................................ 13
JAREN ‘60 ............................................................................................................................................................ 13
MIDDEN JAREN ’60 – MIDDEN JAREN ‘70................................................................................................................... 14
ECONOMISCHE CRISIS JAREN ZEVENTIG ....................................................................................................................... 14
CRISIS TREKT ZICH DOOR IN JAREN TACHTIG ................................................................................................................. 14
JAREN NEGENTIG ................................................................................................................................................... 15
2000 TOT HEDEN .................................................................................................................................................. 15
FILMPJE: GESCHIEDENIS BELGISCHE SOCIALE ZEKERHEID ................................................................................................. 15
ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE ................................................................................................................. 16
INSTELLINGEN ....................................................................................................................................................... 16
Openbare instellingen van sociale zekerheid (OISZ) ..................................................................................... 16
Private meewerkende instellingen ............................................................................................................... 16
Rijksdienst voor Sociale zekerheid (RSZ) ....................................................................................................... 17
Ziekte- en invaliditeitsverzekering ................................................................................................................ 17
Werkloosheidsregeling ................................................................................................................................. 17
Federale pensioendienst ............................................................................................................................... 17
Professioneel risico ....................................................................................................................................... 18
Gezinsbijslagregeling.................................................................................................................................... 18
Rijksinstituut voor de Sociale Verzekering der Zelfstandigen ....................................................................... 18
Overheidspersoneel ...................................................................................................................................... 18
Sociale bijstandsregelingen .......................................................................................................................... 19
VERHOUDING ....................................................................................................................................................... 19
Kruispuntbank Sociale Zekerheid.................................................................................................................. 19
Handvest van de sociaal verzekerde ............................................................................................................ 19
TOEPASSINGSGEBIED ................................................................................................................................... 20
1
, BRONNEN ............................................................................................................................................................ 20
WERKNEMERS ...................................................................................................................................................... 20
Gezagsverhouding ........................................................................................................................................ 20
Arbeidsrelatiewet ......................................................................................................................................... 20
Territoriaal toepassingsgebied ..................................................................................................................... 21
Uitbreiding.................................................................................................................................................... 22
Volledige uitbreiding................................................................................................................................................... 22
Beperkte uitbreiding ................................................................................................................................................... 23
Uitsluitingen ................................................................................................................................................. 23
ZELFSTANDIGEN .................................................................................................................................................... 25
“Beroepsbezigheid” ...................................................................................................................................... 25
Zelfstandigen ................................................................................................................................................ 26
Helpers ......................................................................................................................................................... 26
Meewerkende echtgenoot ........................................................................................................................... 26
Deeleconomie ............................................................................................................................................... 27
AMBTENAREN ....................................................................................................................................................... 27
AFGELEIDE RECHTEN............................................................................................................................................... 28
SOCIALE BIJSTAND .................................................................................................................................................. 28
FINANCIERING .............................................................................................................................................. 29
BRONNEN ............................................................................................................................................................ 29
ALGEMEEN ........................................................................................................................................................... 29
WAAROVER GAAT HET? .......................................................................................................................................... 29
WERKNEMERS ...................................................................................................................................................... 30
Berkeningsgrondslag: loonbegrip socialezekerheidsrecht............................................................................ 30
Stap 1: Wat is loon volgens Loonbeschermingswet?.................................................................................................. 32
(1) Loon in geld of in geld waardeerbaar voordeel ................................................................................................ 32
(2) Waarop de werknemer recht heeft .................................................................................................................. 33
(3) Ingevolge zijn dienstbetrekking ........................................................................................................................ 33
(4) Ten laste van de werkgever .............................................................................................................................. 33
Stap 2: verruiming of beperking loonbegrip loonbeschermingswet .......................................................................... 34
Verruiming ............................................................................................................................................................. 34
Beperking ............................................................................................................................................................... 35
Bijdragen ...................................................................................................................................................... 36
Bijdragen ..................................................................................................................................................................... 36
Afwijkingen ................................................................................................................................................................. 37
Bijkomende bijdragen ................................................................................................................................................. 38
Crisisbijdragen ............................................................................................................................................................ 38
Responsabiliseringsbijdrage ....................................................................................................................................... 38
Solidariteitsbijdrage .................................................................................................................................................... 39
Bijdrageverminderingen ............................................................................................................................................. 39
Bijdragen op sociale uitkering..................................................................................................................................... 39
Invordering ................................................................................................................................................................. 39
Alternatieve financiering .............................................................................................................................. 40
ZELFSTANDIGEN .................................................................................................................................................... 41
Berekeningsgrondslag .................................................................................................................................. 41
Zelfstandig bijberoep .................................................................................................................................... 41
Student-zelfstandig ...................................................................................................................................... 42
Gepensioneerde zelfstandigen ..................................................................................................................... 42
Voorlopige bijdrage ...................................................................................................................................... 42
Vrijstelling .................................................................................................................................................... 42
Vergelijking werknemers en zelfstandigen ................................................................................................... 43
Crisibijdragen ............................................................................................................................................... 43
Alternatieve financiering .............................................................................................................................. 43
Formaliteiten ................................................................................................................................................ 43
AMBTENAREN ....................................................................................................................................................... 44
2
, Berekeningsgrondslag .................................................................................................................................. 44
Bijdragepercentage ...................................................................................................................................... 44
Ambtenarenpensioenen ............................................................................................................................... 45
Crisisbijdragen .............................................................................................................................................. 45
Eenzijdige beëindiging .................................................................................................................................. 46
SOCIALE BIJSTAND .................................................................................................................................................. 46
GEZONDHEIDSZORG ..................................................................................................................................... 47
INLEIDING ............................................................................................................................................................ 47
RECHTHEBBENDEN ................................................................................................................................................. 48
Gerechtigden ................................................................................................................................................ 48
Personen ten laste ........................................................................................................................................ 49
VOORWAARDEN .................................................................................................................................................... 50
Bewijs verzekerbaarheid .............................................................................................................................. 50
Specifieke voorwaarden ............................................................................................................................... 50
SOORTEN VERSTREKKINGEN ..................................................................................................................................... 51
Geneeskundige verstrekkingen .................................................................................................................... 51
Geneesmiddelen ........................................................................................................................................... 52
Bijzonder solidariteitsfonds .......................................................................................................................... 52
UITGESLOTEN KOSTEN ............................................................................................................................................ 53
PRESTATIES .......................................................................................................................................................... 54
Accreditering ................................................................................................................................................ 54
Verhoogde tegenmoetkoming...................................................................................................................... 54
Globaal medisch dossier ............................................................................................................................... 55
Medische huizen ........................................................................................................................................... 55
Echelonnering ............................................................................................................................................... 55
Maximumfactuur (MAF) ............................................................................................................................... 56
Bijzondere maatregelen ............................................................................................................................... 56
Betaling ........................................................................................................................................................ 56
TERUGBETALINGSTARIEVEN...................................................................................................................................... 57
VASTSTELLING TARIEVEN ......................................................................................................................................... 59
Gevolgen zorgverstrekkers ........................................................................................................................... 61
ARBEIDSONGESCHIKTHEID ........................................................................................................................... 63
INLEIDING ............................................................................................................................................................ 63
Belangrijkste bronnen .................................................................................................................................. 63
ARBEIDSONGESCHIKTHEID WERKNEMERS .................................................................................................................... 63
Algemeen ..................................................................................................................................................... 63
Rechthebbenden........................................................................................................................................... 64
Voorwaarden................................................................................................................................................ 64
Arbeidsongeschiktheid ................................................................................................................................. 64
Formaliteiten ................................................................................................................................................ 65
ZIV-uitkeringen ............................................................................................................................................. 66
Gedeeltelijke werkhervatting ....................................................................................................................... 68
Terug naar werk-traject ............................................................................................................................... 68
Moederschap................................................................................................................................................ 68
Beschermingsmaatregelen ......................................................................................................................................... 68
Moederschapsrust ...................................................................................................................................................... 69
Moederschapsuitkering .............................................................................................................................................. 69
Specifiek geboorteverlog ............................................................................................................................................ 69
Borstvoedingspauzes .................................................................................................................................................. 69
Algemeen geboorteverlog .......................................................................................................................................... 70
Adoptieverlof .............................................................................................................................................................. 70
Pleegzorg .................................................................................................................................................................... 70
Zorgverlof.................................................................................................................................................................... 70
3
, ARBEIDSONGESCHIKTHEID ZELFSTANDIGEN.................................................................................................................. 71
Rechthebbenden........................................................................................................................................... 71
Arbeidsongeschiktheid ................................................................................................................................. 71
Formaliteiten ................................................................................................................................................ 72
ZIV-uitkeringen ............................................................................................................................................. 72
Terug naar werk-traject ............................................................................................................................... 73
Moederschap................................................................................................................................................ 73
Andere gezinsverloven ................................................................................................................................. 73
ARBEIDSONGESCHIKTHEID AMBTENAREN .................................................................................................................... 74
Algemeen ..................................................................................................................................................... 74
Arbeidsongeschiktheid ................................................................................................................................. 74
Verlof wegens ziekte .................................................................................................................................... 74
Verminderde / deeltijdse prestaties ............................................................................................................. 75
Disponibiliteit ............................................................................................................................................... 75
Ziektepensioen ............................................................................................................................................. 75
zorgverloven ................................................................................................................................................. 75
TEGEMOETKOMING AAN PERSONEN MET EEN HANDICAP................................................................................................ 76
PROFESSIONEEL RISICO ................................................................................................................................ 77
INLEIDING ............................................................................................................................................................ 77
Historiek ....................................................................................................................................................... 77
Bestuurlijke organisatie ................................................................................................................................ 77
Toepassingsgebied ....................................................................................................................................... 78
BEGRIP EN BEWIJS .................................................................................................................................................. 78
Arbeids(plaats)ongeval ................................................................................................................................ 78
Plotselinge gebeurtenis .............................................................................................................................................. 79
Letsel ........................................................................................................................................................................... 79
Uitwendige oorzaak .................................................................................................................................................... 79
Tijdens het werk ......................................................................................................................................................... 79
Door het werk ............................................................................................................................................................. 80
Fout van het slachtoffer? ............................................................................................................................................ 80
Bewijs .......................................................................................................................................................................... 80
Arbeidswegongeval ...................................................................................................................................... 81
Begin- en eindpunt ..................................................................................................................................................... 81
Verblijfplaats ............................................................................................................................................................... 82
Werkplaats .................................................................................................................................................................. 82
Normale traject ........................................................................................................................................................... 82
Onderbrekingen arbeidsweg.................................................................................................................................. 82
Gelijkgestelde trajecten .............................................................................................................................................. 82
Bewijs .......................................................................................................................................................................... 83
SCHADELOOSSTELLING ............................................................................................................................................ 83
Medische kosten........................................................................................................................................... 83
Prothesen en orthopedie .............................................................................................................................. 84
Tijdelijke arbeidsongeschiktheid .................................................................................................................. 84
Blijvende arbeidsongeschiktheid .................................................................................................................. 84
Herziening ................................................................................................................................................................... 85
Vergoeding hulp van derden ........................................................................................................................ 86
Dodelijk arbeidsongeval ............................................................................................................................... 86
BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID ............................................................................................................................. 87
PROCEDURE EN VERZEKERING ................................................................................................................................... 88
BEROEPSZIEKTEN ................................................................................................................................................... 89
Top 10 beroepsziekten in België ................................................................................................................... 89
Algemeen ..................................................................................................................................................... 89
Verschilpunten ............................................................................................................................................................ 89
Begrip “beroepsziekte” ................................................................................................................................. 90
Bewijs ........................................................................................................................................................... 90
4
, Schadeloosstelling ........................................................................................................................................ 91
WERKLOOSHEID ........................................................................................................................................... 92
INLEIDING ............................................................................................................................................................ 92
Historiek ....................................................................................................................................................... 92
Belangrijkste bronnen .................................................................................................................................. 92
TOELAATBAARHEIDSVEREISTEN ................................................................................................................................. 93
Wachttijd ...................................................................................................................................................... 93
Arbeidsdagen .............................................................................................................................................................. 93
verlenging referteperiode ........................................................................................................................................... 94
Behoud hoedanigheid ................................................................................................................................................. 94
Einde studies of leertijd? ............................................................................................................................................ 95
TOEKENNINGSVOORWAARDEN ................................................................................................................................. 95
Geen arbeid verrichten ................................................................................................................................. 96
Onvrijwillig werkloos zijn .............................................................................................................................. 97
Geen loon genieten ...................................................................................................................................... 98
Inschrijven als werkzoekende ....................................................................................................................... 99
Passende dienstbetrekking ........................................................................................................................... 99
Beschikbaarheid arbeidsmarkt ................................................................................................................... 100
Arbeidsgeschikt zijn .................................................................................................................................... 100
Vrijstellingen ............................................................................................................................................................. 101
Niet-toeleidbare werkzoekende ................................................................................................................. 101
PRESTATIES ........................................................................................................................................................ 101
Werkloosheidsuitkering .............................................................................................................................. 101
Familiale situatie ........................................................................................................................................ 102
werkloosheidsperiode................................................................................................................................. 103
fixering van het bedrag .............................................................................................................................. 104
berekening duur ......................................................................................................................................... 104
inschakelingsuitkeringen ............................................................................................................................ 104
bijzondere regelingen ................................................................................................................................. 105
En verder….................................................................................................................................................. 105
Controle ...................................................................................................................................................... 106
deeltijds werken ......................................................................................................................................... 106
OVERBRUGGINGSRECHT ........................................................................................................................................ 106
RECHT OP MAATSCHAPPELIJKE INTEGRATIE ................................................................................................................ 107
PENSIOENEN .............................................................................................................................................. 108
SITUERING.......................................................................................................................................................... 108
UITDAGINGEN ..................................................................................................................................................... 108
RUSTPENSIOENEN WERKNEMERS ............................................................................................................................ 109
Historiek ..................................................................................................................................................... 109
Bronnen ...................................................................................................................................................... 109
Toepassingsgebied ..................................................................................................................................... 109
Toegang ..................................................................................................................................................... 110
Berekening ................................................................................................................................................. 110
RUSTPENSIOENEN ZELFSTANDIGEN .......................................................................................................................... 114
Bronnen ...................................................................................................................................................... 114
Historiek ..................................................................................................................................................... 114
Toegang ..................................................................................................................................................... 114
Berekening ................................................................................................................................................. 115
RUSTPENSIOENEN AMBTENAREN ............................................................................................................................. 115
Bronnen ...................................................................................................................................................... 115
Historiek ..................................................................................................................................................... 116
Financiering ................................................................................................................................................ 116
Toegang ..................................................................................................................................................... 116
5
, Berekening ................................................................................................................................................. 117
OVERLEVINGSPENSIOENEN .................................................................................................................................... 118
Toegang ..................................................................................................................................................... 119
Rechthebbenden ...................................................................................................................................................... 119
Huwelijksduur ........................................................................................................................................................... 119
Leeftijd ...................................................................................................................................................................... 119
Berekening ................................................................................................................................................. 119
INVLOED (ECHT)SCHEIDING .................................................................................................................................... 119
PROCEDURE EN BETALING ...................................................................................................................................... 120
Aanvraag .................................................................................................................................................... 120
Uitvoering ................................................................................................................................................... 121
Cumulatie beroepsinkomen........................................................................................................................ 121
Cumulatie vervangingsinkomen ................................................................................................................. 122
GEMIDDELDE PENSIOENSBIJDRAGEN ........................................................................................................................ 122
INKOMENSGARANTIE VOOR OUDEREN ...................................................................................................................... 122
HET GROEIPAKKET ...................................................................................................................................... 124
EXPERTCOLLEGE – UITDAGINGEN EN TOEKOMST VAN SZ ........................................................................... 126
I. HISTORIEK EN BASISPRINCIPES ............................................................................................................................. 126
80 jaar Sociaal Pact .................................................................................................................................... 126
II. SUCCESSEN EN UITDAGINGEN ............................................................................................................................. 127
Successen ................................................................................................................................................... 127
Uitdagingen ................................................................................................................................................ 130
III. TOEKOMST .................................................................................................................................................... 135
NUTTIGE URL’S .................................................................................................................................................. 136
6
, ALGEMEEN
Overzicht modules
- Module 1: Inleiding, historiek en administratie organisatie
- Module 2: Toepassingsgebied
- Module 3: Financiering
- Module 4: Gezondheidszorg
- Module 5: Arbeidsongeschiktheid
- Module 6: Professioneel risico
- Module 7: Werkloosheid
- Module 8: Pensioenen
- Module 9: Expertcollege ‘Uitdagingen en toekomst van onze sociale zekerheid’
- Vragensessie (voorbeeldexamenvragen)
Hoorcolleges: woensdag 13u-16u30 auditorium A (behalve 27 maart 14u30-17u30 auditorium B)
Examen:
- schriftelijk, gesloten
- meerkeuze (10/20; hogere cesuur)
- open vragen (10/20)
INLEIDING
Socialezekerheidsrecht sluit aan op arbeidsrecht.
vb. bij ziekte heb je eerste 30d gewaarborgd loon (indien tewerkgesteld) => arbeidsrecht; vanaf 31e
dag => socialezekerheidsrecht
11.697.557 aantal inwoners op het Belgische grondgebied.
- iedereen op een of andere manier komt in aanmerking met sociale zekerheid
140 miljard euro nodig om alle hoeken van sociale zekerheid te financieren.
Arbeidsongevallen en ziekten opgelopen tijdens beroepsuitoefening => speciale categorie
(professioneel risico)
Socialezekerheidsrecht = het recht dat de sociale zekerheid vorm geeft
WAT IS SOCIALE ZEKERHEID?
Terminologie vaag en uiteenlopend
- Sociaal recht = arbeidsrecht + socialezekerheidsrecht
- Sociale zekerheid
- Sociale verzekering
- Sociale risico’s (vb. ik word ziek of mijn partner is overleden en ik was afhankelijk van mijn partner)
- Sociaal statuut
- Sociale bescherming (gebruikt voor ambtenaren, vallen onder beperkt aantal sectoren van algemene
regels van sociale zekerheid)
- Sociale bijstand (vb. leefloon)
- Ook: sociale voorzieningen (huisvesting), arbeidsmarkt en tewerkstelling, welzijnsrecht →
ontwikkeling verzorgingsstaat/sociale welvaartsstaat
7
,Definitie sociale zekerheid: ANKERPUNTEN
• ILO Verdrag nr. 102 betreffende de minimumnormen der sociale zekerheid (negen sociale risico’s)
(1952)
o Vrij progressief, kort na WOII
• Europese Verordeningen 883/2004/EG en 987/2009/EG
• Algemene Beginselenwet Sociale Zekerheid (art. 3) (1981) en Wet Kruispuntbank Sociale
Zekerheid (art. 2, 1°) (1990)
• Grondwet (art. 23) (1994) => Standstill-beginsel
o “Iedereen heeft het recht een menswaardig leven te leiden.
Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, rekening
houdend met de overeenkomstige plichten, de economische, sociale en culturele rechten,
waarvan ze de voorwaarden voor de uitoefening bepalen.
Die rechten omvatten inzonderheid:
1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen
werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en
stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een
billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen;
2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige
en juridische bijstand;
3° het recht op een behoorlijke huisvesting;
4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu;
5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing;
6° het recht op gezinsbijslagen” (˃ zesde staatshervorming – 2014)
§ Gezinsbijslag/recht op kindergeld is geregionaliseerd
§ Zeker zijn dat er in een gelijkwaardige manier recht op gezinsbijslag is => ingeschreven in
Gw
• Wet Handvest Sociaal Verzekerde (art. 2, 1°) (1995)
o Ruimer: ook overheidspersoneel, zelfstandigen, sociale bijstand
SOCIALE ZEKERHEID
= het geheel van sociale voorzieningen dat tot doel heeft aan alle burgers op elk ogenblik van hun
bestaan minstens een bestaansminimum te waarborgen
Klassieke sectoren + sociale bijstand = ruime invulling
• Ziektewet, ziekteverzekering (component: enerzijds tussenkomst bij medische tussenkomst en
anderzijds vervangingsinkomen ingeval van arbeidsongeschiktheid)
• Professioneel risico
• Bij ontslag aan welke voorwaarden voldoen om werkloosheidsuitkering te genieten?
• Pensioen
• Gezinsbijslag (vroeger geënt op beroepsactiviteit van één of beide ouder(s) ó nu is het een recht
van het kind geworden)
o Zal niet behandeld worden in dit vak
8
, HOE IS SOCIALE ZEKERHEID GEORGANISEERD?
LOONAANVULLENDE VERGOEDINGEN
= behoud van loon + aanvulling van de overheid, waardoor je niet aan je beroepsinkomen moet
komen om de kost te dragen indien er zich een bepaald risico voordoet
• Gezondheidszorg
o Beroepsactiviteit of afgeleide rechten
o Vrijwel de ganse bevolking
• Gezinsbijslagen
o Recht van het kind
LOONVERVANGENDE UITKERINGEN
= loon is volledig verloren en daarvoor krijg je van de overheid een vervanging
• Arbeidsongeschiktheid
o Ziekte en ongeval privéleven
o Arbeidsongeval en beroepsziekte (professioneel risico)
• Werkloosheid
• Ouderdom en overlijden
! Op basis van beroepsactiviteit
Drie (grote) beroepsgroepen
1. Werknemers
2. Zelfstandigen
3. Ambtenaren (! ≠ overheidspersoneel)
! Grote verschillen in financiering en prestaties
Financiering is hetgeen nodig is om de sociale prestaties te kunnen betalen
Sociale prestatie (= LESOPNAME): geldsom, werkloosheidsuitkering, pensioen, terugbetaling van een
doktersbezoek, gezinsbijslag
SOCIALE BIJSTAND
= vangnet
Onderzoek bestaansmiddelen
Waarom? Volledig gefinancierd door overheid en overheid zal dit enkel aanbieden aan degene die het
werkelijk nodig hebben
Indien je over voldoende middelen beschikt (vb. erfenis, eigendommen met huurgelden…) zal je niet
in aanmerking komen voor sociale bijstand
Versus individuele rechten
indien je ziek wordt en niet meer kan werken
in de klassieke sociale zekerheid
9
, Sector/sociaal Werknemers (en Ambtenaren Zelfstandigen Sociale bijstand
risico overheids-
contractanten)
Geneeskundige √ √ √ √
verzorging
(gezondheidszorg
)
Arbeids- Ziekte-uitkering Eigen regeling Ziekte- Tegemoetkomin
ongeschiktheid (ZIV-Wet) (ziekteverlof) (uitz. uitkering g personen met
Wet 1991) zelfstandigen een handicap
Werkloosheid Werkloosheids- / (uitz. Wet 1991) Overbruggings RMI
verzekering -recht
Professioneel Arbeidsongevallen- Arbeidsongevallen- / /
risico wet (A.Ongevallen wet Overheids-
wet Overheids- personeel
personeel)
Pensioenen Werknemers- Ambtenaren- Zelfstandigen- IGO
pensioen pensioen pensioen
(kinderbijslag) √ √ √ √
HISTORIEK BELGISCHE SOCIALE ZEKERHEID
SOCIALE BIJSTAND
(Voor degene die niet beroepsactief zijn)
• Armenzorg (op basis van vrijwilligheid en sociale bewogenheid)
• Kerken
• Burgerlijke godshuizen en burelen van weldadigheid, initiatief steden en gemeenten
• Commissies voor Openbare Onderstand (wet 10 maart 1925)
o Voorlopers van onze OCMW’s
• OCMW’s (OCMW-Wet 8 juli 1976)
SOCIALE VERZEKERING
(Voor personen die beroepsactief zijn)
• Gildenbussen (per ambacht voorzien in soort bijstandskas)
• Onderlinge bijstandskassen
o Initiatief arbeiders (soms steun private weldoener => vrijwilligheid, sociale bewogenheid)
• Overheid: ‘gesubsidieerde vrijheid’
o Steun en subsidiëring in ruil voor meer controle
§ Overheid gaat niet zomaar geld geven, maar wilt controle
o Oprichting Algemene Lijfrentekas (1848)
§ Ondersteuning bieden voor de oprichting van pensioenen
• Ontwikkeling socialistische coöperatieven (Vooruit)
o Zelfde als bijstandskas, maar meer georganiseerd
• Belangrijk: oprichting Belgische Werkliedenpartij 1885
INTERMEZZO: AMBTENARENPENSIOENEN
10